Jaren paus overschaduwd door schandalen
De bijna 8 jaar dat Benedictus XVI (85) de Rooms-Katholieke Kerk leidde, kwamen talrijke schandalen in de Verenigde Staten en Europa naar buiten. Zo raakte zijn butler vorig jaar in opspraak, omdat die documenten van het Vaticaan liet lekken. Daaruit bleek dat er binnen het Vaticaan een machtsstrijd gaande is.
Benedictus werd verweten te weinig tegen het seksueel misbruik van kinderen door geestelijken te doen. Als paus maakte de vooraanstaande theoloog Joseph Ratzinger wel vaker onbegrijpelijke missers. Zo nam hij bijvoorbeeld de moslims tegen zich in door in een toespraak in de Duitse stad Regensburg een relatie tussen de islam en geweld te leggen. De paus sprak later zijn spijt uit dat zijn woorden verkeerd waren begrepen, maar hij maakte geen excuses. Wel ondernam het Vaticaan daarna allerlei pogingen om de betrekkingen met de moslims te verbeteren.
Een van zijn kenmerken was zijn pessimisme over de westerse cultuur, die naar zijn mening steeds verder losraakte van haar christelijke wortels. Hij keerde zich tegen secularisatie en wees in felle bewoordingen abortus en euthanasie af. In zijn eerste toespraak als paus in 2005 riep Benedictus de gelovigen op tot 'geestelijk ontwaken". Door de schijnbare almacht van de technologie in onze tijd dreigt 'geestelijke dorheid en leegte in het hart", waarschuwde hij.
De opvolger van Johannes Paulus II begon zijn pontificaat in april 2005 met een pleidooi voor nieuwe stappen op weg naar de eenheid van de kerken. De Congregatie voor de Geloofsleer, die waakt over de zuiverheid van het geloof, richtte echter daarin schade aan door in 2007 in een document de Rooms-Katholieke Kerk 'de enige kerk van Christus" te noemen. Protestantse kerken mogen zich geen kerk noemen, omdat ze de wezenlijke eigenschappen van het kerk-zijn missen.
Veel kritiek oogstte Benedictus ook met een instructie die het Vaticaan in november 2005 uitbracht. Praktiserende homoseksuelen, mannen met 'diepgewortelde" homoseksuele neigingen en mannen die zich in de homoscene begeven, mogen volgens de tekst geen priester worden.
Toch slaagde de weinig charismatisch ogende Benedictus er regelmatig in massa's gelovigen op de been te brengen. Tijdens de Wereldjongerendagen in onder meer Keulen (2005) en Sydney (2008) bejubelden honderdduizenden jongeren hem als een popster. In het Vaticaan trok hij in 2005 2,8 miljoen bezoekers naar zijn 'optredens', aanzienlijk meer dan zijn voorganger Johannes Paulus II in diens topjaar 1979.
Ook de Tweede Wereldoorlog bleef de paus achtervolgen. Hij liet de Engelse bisschop Richard Williamson, die de dood van 6 miljoen Joodse slachtoffers in de Tweede Wereldoorlog ontkende, weer in de kerk toe. Dit kwam het Vaticaan en de Duitse paus persoonlijk op enorme kritiek te staan. Bondskanselier Angela Merkel riep hem op het standpunt van Williamson af te wijzen.
Een nieuw schandaal ontvouwde zich in oktober 2012. Toen werd bekend dat de butler van de paus gevoelige documenten naar de media had gelekt, naar eigen zeggen om 'het kwaad en de corruptie'' binnen het Vaticaan te bestrijden. Benedictus laakte het handelen van de media, die volgens hem een verkeerd beeld van het Vaticaan gaven.
De paus ging ook met zijn tijd mee. Eind 2012 begon hij het medium Twitter gebruiken. Zijn eerste bericht in het Latijn: blijf vooral bidden.
