Italië akkoord met Europese arrestaties
Italië heeft alsnog het Europese arrestatiebevel geaccepteerd, waartoe de overige veertien EU-landen vorige week een akkoord bereikten. De Italianen hebben zich neergelegd bij de uitgebreide lijst van misdrijven, inclusief financiële delicten, op basis waarvan vanaf 2004 verdachten automatisch worden uitgeleverd....
De Italiaanse regering van premier Berlusconi heeft zich tot het laatst verzet tegen de omvang van de lijst. Met name corruptie en witwasoperaties dienden buiten de Europese vervolging te blijven. Op de achtergrond speelde de vrees dat kabinetsleden, onder wie de premier, wegens hun problemen met justitie in lastige situaties zouden kunnen geraken.
De opstelling van Rome leidde tot ongekende kritiek in de overige Europese hoofdsteden én in Italië zelf. President Ciampi maakte eerder deze week duidelijk dat Italië als een van de zes grondleggers van de Europese Unie zich 'voor geen prijs' een uitzonderingspositie kan veroorloven. Hij sommeerde min of meer Berlusconi overstag te gaan, verder gezichtsverlies te voorkomen en mogelijke puur juridische bezwaren intern op te lossen.
De Belgische premier en huidig EU-voorzitter Verhofstadt vloog gisteren naar Rome om zijn Italiaanse collega te bewegen zich alsnog aan te sluiten bij de overige partners. Beide regeringsleiders verklaarden na afloop tevreden te zijn over het verlate akkoord. De Europese top, komende vrijdag en zaterdag in het Belgische Laken, is gered, aldus Verhofstadt.
Berlusconi zelf spreekt over 'een compromis'. Weliswaar accepteerde hij de complete lijst, maar het staat volgens hem nog geenszins vast dat het Italiaanse parlement akkoord gaat. Voordat de Europese strafvervolging in werking treedt, moet volgens de premier de Italiaanse grondwet op verschillende punten worden aangepast. Dit is een taak voor het parlement en desnoods de bevolking, via een referendum. Hij heeft niettemin 'goede hoop' dat de vereiste aanpassingen nog voor 2004 zijn uitgevoerd.
Inmiddels neemt de kritiek op het nieuwe arrestatiebevel vooral in juridische kringen toe. Vicenzo Caianiello, oud-president van het Constitutionele Hof in Rome, meent dat de nieuwe opsporingsbevoegdheid op vele punten bijna onoverkomelijk botst met principiële uitgangspunten van de grondwet.
Zolang er geen Europese grondwet is, waarin de rechten van het individu zijn vastgelegd, is het volgens hem 'absurd' alvast een Europese ruimte voor strafvervolging in te richten. De Europese Unie, aldus de expert, had zich moeten beperken tot afspraken over de bestrijding van het terrorisme en andere misdaden tegen de menselijkheid.