Nieuws

Israël beantwoordt Palestijnse aanslagen met soepeler wapenwetten voor Israëli’s

De Israëlische regering heeft een reeks stappen aangekondigd als reactie op Palestijnse aanvallen waarbij zeven Israëli’s om het leven zijn gekomen. Netanyahu kondigde onder andere aan dat Joodse nederzettingen zullen worden versterkt.

Michel Maas
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu arriveert op een wekelijkse kabinetsvergadering te midden van een golf van geweld in Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever. Beeld ANP / EPA
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu arriveert op een wekelijkse kabinetsvergadering te midden van een golf van geweld in Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever.Beeld ANP / EPA

Het Israëlische leger zei zaterdag extra troepen naar de Palestijnse Westelijke Jordaanoever te hebben gestuurd. Premier Benjamin Netanyahu beloofde na een spoedbijeenkomst van zijn veiligheidskabinet diezelfde dag een ‘krachtige, snelle en nauwkeurige reactie’, maar die bleef vooralsnog uit. In plaats daarvan maande hij de bevolking tot kalmte: ‘Laat het leger zijn werk doen’.

De premier balanceerde daarmee duidelijk tussen zijn eigen regeringscoalitie waarin extreem-rechtse, nationalistische en orthodoxe partijen de toon zetten, en meer gematigde krachten, waartoe ook Israëls belangrijkste bondgenoot, de Verenigde Staten, behoort.

Raketaanvallen

Maandag bezoekt de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken de regio, waar hij behalve Israël ook de Palestijnse gebieden wil aandoen. De Amerikaanse president Joe Biden heeft de Palestijnse aanslagen van vrijdag en zaterdag wel veroordeeld, maar Bidens regering blijft tegenstander van de vestiging van Joodse nederzettingen in Palestijnse gebieden, en van de Israëlische annexatie van Oost-Jeruzalem.

Het geweld kwam op gang nadat Israëlische troepen donderdag de Palestijnse stad Jenin op de Westelijke Jordaanoever waren binnengevallen en daar negen Palestijnen hadden gedood. Als reactie op de inval vuurden Palestijnen vanuit de Palestijnse Gazastrook raketten af op Israël, wat door Israël weer werd beantwoord met luchtbombardementen.

Vrijdag schoot een Palestijn vervolgens zeven bezoekers van een synagoge in Oost-Jeruzalem dood. Ook de schutter zelf werd doodgeschoten, en als vergelding verzegelde het Israëlische leger zondag het huis van de familie van de schutter, doorgaans een eerste stap voordat een huis wordt gesloopt.

Netanyahu suggereerde zaterdag dat familieleden van terroristen in de toekomst niet alleen hun huis, maar ook het recht op uitkeringen en ziekenzorg zullen kwijtraken. De premier sprak ook over ‘versterking’ van Joodse nederzettingen in Palestijnse gebieden. Waaruit die versterking zou bestaan, verduidelijkte hij niet.

Meer wapenbezit

Bij een tweede aanslag in Oost-Jeruzalem, op zaterdag, schoot een 13-jarige Palestijnse jongen een Israëlische vader en zijn zoon neer. De jonge schutter werd door gewapende passanten neergeschoten en overmeesterd. Dit incident bracht Netanyahu’s minister van Veiligheid, Itamar Ben-Gvir, tot de uitspraak: ‘als burgers wapens hebben, kunnen ze zich verdedigen’. Ook premier Netanyahu zei zaterdag dat meer wapenbezit bewijsbaar ‘mensenlevens redt’. Hij kondigde aan dat hij wapenbezit voor Israëli’s eenvoudiger wil maken.

Zondagochtend werd bij Kedumim, een van de Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever, een Palestijn doodgeschoten. Hij zou een pistool bij zich hebben gehad, en zou volgens het Israëlische leger een aanslag hebben willen plegen.

Minister Itamar Ben-Gvir haalde dit weekeinde fel uit naar de Israëlische procureur-generaal, die volgens hem te weinig haast zou hebben gemaakt met het in beslag nemen van het huis van de aanslagpleger in Oost-Jeruzalem. De klacht over de aanklager past in de algemene kritiek die de coalitie heeft op het justitieel apparaat, dat volgens de rechtse ministers veel te veel macht heeft en veel te eigenzinnig optreedt.

Juridische hervormingen

Minister van Justitie Yariv Levin heeft al een aantal juridische hervormingen aangekondigd die een einde moeten maken aan het probleem dat de regering ziet in de niet-gekozen rechterlijke macht, die haar eigen leden selecteert en die een vetorecht heeft over gekozen vertegenwoordigers.

Op last van het Hooggerechtshof heeft premier Netanyahu onlangs zijn minister Aryeh Deri moeten ontslaan. Deri was eerder door rechtbanken veroordeeld voor onder meer belastingontduiking. Hij kon daarom geen ministerspost meer bekleden, aldus de rechters. Als de aangekondigde hervormingen doorgaan, krijgt het parlement het recht om zo’n uitspraak van het Hooggerechtshof ongedaan te maken. Ook zouden politici zeggenschap krijgen bij de benoeming van rechters.

Al wekenlang zijn er in Israël omvangrijke demonstraties tegen wat tegenstanders een aanslag op de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht noemen. Zelfs de angst voor nieuwe Palestijnse aanslagen weerhield de demonstranten dit weekeinde niet. Zaterdag gingen in Tel Aviv en andere steden weer tienduizenden mensen de straat op om te protesteren.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden