Is vergrijzing echt een probleem?

Toen Thomas Malthus in 1798 het pamflet An Essay on the Principle of Population publiceerde, telde de wereld nog geen één miljard mensen.

Malthus rekende uit dat het er niet meer zouden worden, want de voedselproductie zou de voortplantingsdrang van de mensheid nooit kunnen bijbenen. Hongersnood, epidemieën en anders wel oorlogen zouden het plafond onder één miljard houden. Als het te snel ging met de bevolkingsgroei stak zogezegd de builenpest wel weer een keer de kop op.

Malthus' theorie werd binnen zes jaar ontkracht. In 1804 woonden op de aarde voor het eerst meer dan een miljard mensen. In 1968 - toen er 3,5 miljard woonden - publiceerde de Amerikaanse bioloog Paul Ehrlich zijn bestseller The Population Bomb, waarin hij voorspelde dat binnen tien jaar honderden miljoenen mensen zouden omkomen door voedselgebrek en dat India nooit meer dan 200 miljoen mensen zou tellen. Inmiddels wonen daar 1,2 miljard mensen.

De aarde telt 7 miljard bewoners. Van hen lijden er één miljard chronisch honger. Maar er zijn nu ook ruim een miljard mensen die aan chronische obesitas lijden. Er is voldoende voedsel, alleen is het niet eerlijk over de wereld verdeeld.

De wereldbevolking zal verder groeien tot 9 miljard rond het jaar 2050, maar de groei zwakt af. De afname van de groei - en in sommige landen zelfs de daling - leidt tot vergrijzing, waardoor er mondiaal te weinig werkenden overblijven om de ouderen te onderhouden en verzorgen. Daarom moet de pensioengerechtigde leeftijd omhoog. Niet naar 66 jaar, maar eigenlijk naar 70 jaar. En de 36-urige werkweek moet weer 40 uur worden. Anders dreigt een nieuwe crisis, nu door bevolkingsafname.

De theorie van de anti-malthusianen zal ook worden ontkracht. Dat bewijst de stijging van de werkloosheid. Er zijn in bijna alle landen ter wereld te veel werkwilligen en te weinig banen. In de VS is de werkloosheid nu 9 procent en in Spanje 24 procent. Zelfs in landen die niet met crisis in verband worden gebracht (China, India, Australië, Mexico en Zweden) is de werkloosheid de afgelopen tien jaar toegenomen.

Een van redenen daarvoor is de verdrievoudiging van de productiviteit in de afgelopen zestig jaar. Met name in de opkomende landen stijgt die spectaculair. Eigenlijk moet de pensioengerechtigde leeftijd terug naar 60 jaar en de werkweek naar 32 uur, zodat er voldoende banen blijven. In een wereld zonder oneerlijke concurrentie zou dat mondiaal moeten worden doorgevoerd.

Helaas willen de G20, minister Kamp en liberale economen precies het omgekeerde, wat tot een explosie van de werkloosheid leidt.

Reageren? p.dewaard@volkskrant.nl

undefined