Is de pitbull of het baasje het probleem?
De afschaffing van de pitbullwet roept zeven jaar na dato nog altijd vragen op. Agressieve pitbullterriërs, die na het doodbijten van drie kinderen jarenlang niet mochten worden gefokt, verwondden zondag en maandag liefst vier mensen.
In Amsterdam werd een Syrisch meisje (6) meermaals door een pitbull gebeten toen ze in de tuin van de onderburen was geglipt, in Santpoort moest de politie 'een pitbullachtige hond' doodschieten omdat het beest zijn baas in zijn kruis beet en twee anderen aanviel. Twee slachtoffers hielden letsel aan de aanval over, het Syrische meisje ligt nog altijd in het ziekenhuis met ernstige verminkingen aan het gezicht. Bij heftige bijtincidenten zijn steeds pitbullachtige vechthonden betrokken, signaleren de Hondenbescherming en gedragsbioloog Joanne van der Borg (Wageningen Universiteit). Moet het omstreden huisdier opnieuw worden gemuilkorfd?
Eerder het baasje, vindt de Hondenbescherming. Zij willen dat mensen op kennis en vaardigheden worden getest alvorens ze een hond mogen aanschaffen. 'We zien het liefst een examen voor alle rassen', zegt woordvoerder Just de Wit. 'Maar bij 'stoere honden' als de pitbull is de nood extra hoog. Die moet je pas aan mensen toevertrouwen als zij kennis en overwicht hebben. Zo doen ze het in Duitsland, Frankrijk en Spanje ook.'
Drempel opwerpen
Volgens De Wit onderschatten baasjes vaak het karakter van de pitbull, die echt wordt gefokt om te vechten en waken. 'Deze honden komen niet voor niets vaak in het asiel terecht. Voor de slachtoffers van bijtincidenten en de hond zelf is het beter om een drempel op te werpen. Om te zorgen dat niet iedereen zo'n hond kan bezitten.'
Gedragsbioloog Joanne van der Borg noemt een baasjestest 'een nobel streven', maar twijfelt hoe haalbaar zo'n examen is. 'Ik vind eigenlijk dat alle vechthonden een muilkorf moeten dragen, tenzij een gedragstest heeft uitgewezen dat de ouders van deze honden geen overmatige agressie of angst vertonen. Fokkers van de rasvereniging van Amerikaanse staffordshireterriërs doen dit al, waardoor bijna geen incidenten met deze honden zijn.' Maatregelen tegen de pitbull moeten echter wel breed gedragen zijn, waarschuwt Van der Borg. 'Tijdens de Regeling Agressieve Dieren (RAD), in de volksmond de pitbullwet, gingen fokkers gewoon ondergronds en nam het aantal bijtincidenten alleen maar toe. Ook daarom is hij in 2009 afgeschaft.'
Punish the deed, not the breed
De Dierenbescherming was destijds in zijn nopjes met de opheffing van de RAD, omdat je een hond op zijn gedrag zou moeten beoordelen in plaats van zijn uiterlijk. Punish the deed, not the breed, zoals de Engelsen zeggen. Of dat gedrag sindsdien goed wordt ingeschat valt volgens hondenkenner Martin Gaus nog maar te bezien. Gaus bood de Tweede Kamer vorig jaar een zwartboek aan, met daarin zijn ervaringen met het heropvoeden van in beslag genomen honden die na een incident risico liepen op euthanasie. Hij vindt dat elke hond een tweede kans verdient, dus ook de pitbull.
In het najaar wordt het 'landelijk protocol bijtincidenten' geïmplementeerd, waarin wordt vastgelegd hoe politie en gemeenten met bijtgrage honden moeten omgaan. Het huidige beleid is een rommeltje, vinden hondenexperts. Sommige gemeenten registreren bijtincidenten, anderen weer niet. Op sommige plekken wordt een hond na één beet in beslag genomen, elders pas na drie of vier voorvallen. Dit moet zo snel mogelijk worden gelijkgetrokken, vindt woordvoerder Just de Wit van de Hondenbescherming. 'Er zijn nu nog te veel gevaarlijke incidenten. Achteraf horen we vaak dat de hele buurt al jaren een blokje omliep, als die ene hond eraan kwam.'