Is de financieringswet voor politieke partijen anti-PVV?

Volgens het wetsontwerp moeten partijen op straffe van een boete van 25 duizend euro verplicht giften boven de 1.000 euro in hun jaarverslag vermelden. Giften boven de 4.500 euro moeten straks gedetailleerd, met naam en toenaam, worden aangemeld en opgenomen in een register dat iedereen kan raadplegen.

Openheid
Dit is tegen het zere been van de PVV, want het brengt de partij in een lastig parket. Hoe de partij van Geert Wilders aan geld komt, is onduidelijk. Door het ontbreken van leden voldoet de PVV niet aan de wettelijke criteria om voor subsidie in aanmerking te komen. Als enige politieke partij krijgt de PVV dan ook geen subsidie. De PVV heeft zich altijd gekeerd tegen bemoeienis van de overheid met de manier waarop partijen hun geld bij elkaar halen. PVV-kamerlid Hero Brinkman verwacht dat zijn partij last krijgt van de nieuwe openheid omdat donateurs zullen terugschrikken voor bekendmaking van hun naam.

Volgens Brinkman heeft voormalig minister Guusje ter Horst (Binnenlandse Zaken) de regels opgesteld om bewegingen als de PVV te dwingen tot meer transparantie. Hij noemt het 'een grof schandaal' dat deze wet nu alsnog behandeld wordt, na lang in de la te hebben gelegen.

Ook worden in de nieuwe regelgeving eisen gesteld aan de openbaarmaking van giften die partijen kort voor verkiezingen ontvangen. Die eisen gelden niet uitsluitend voor partijen, maar ook voor individuele kandidaten.

Democratie
De Groningse politicoloog Gerrit Voerman vindt de aanscherpingen terecht. 'In een zichzelf respecterende democratie moeten partijen hun financiën inzichtelijk maken.' Voerman vindt het opmerkelijk dat juist het kabinet-Rutte dit wetsontwerp indient. 'We hebben het er al jaren over. De vorige kabinetten kregen het niet voor elkaar. En je kunt niet zeggen dat dit wetsvoorstel een zegen is voor de PVV.'

Op een paar punten wil de oppositie nog aanscherping van het wetsvoorstel. Zo zou de controle op de giften overgelaten moeten worden aan de Kiesraad, en niet het ministerie van Binnenlandse Zaken, vinden PvdA en D66. De PvdA pleit verder voor een maximumbedrag voor een gift van 50.000 euro en voor een verbod op giften uit het buitenland. Kamerlid Pierre Heijnen: 'Van de CPN werd altijd gezegd dat die partij rechtstreeks door het Kremlin werd betaald. Dat soort verdachtmakingen moet je voor zijn.'