'Invloed burgemeester op illegalenbeleid moet groter'
Burgemeesters moeten de mogelijkheid krijgen om bepaalde groepen uitgeprocedeerde asielzoekers en illegalen een tijdelijke verblijfsstatus te geven. Hierdoor kunnen schrijnende situaties, zoals de huidige bezetting van het stadhuis in Den Haag door ex-asielzoekers, worden voorkomen....
Volgens Engbersen zijn burgemeesters bij uitstek geschikt om alert en flexibel op lokale noden te reageren. 'Kijk naar de rol die ze gespeeld hebben bij de legalisering van de witte illegalen. Op grond van gedetailleerde dossierkennis hebben zij met succes voorstellen gedaan voor selectieve legalisering van bepaalde groepen vreemdelingen.'
Daarnaast zou een eigen beslissingsbevoegdheid burgemeesters verlossen van de vaak lastige keuze of zij het rijksbeleid moeten volgen of hulpbehoevende illegalen en ex-asielzokers moeten helpen. Engbersen: 'Nu zie je dat burgemeesters vaak een vreemde spagaat moeten maken. Enerzijds moeten ze het Haagse beleid uitvoeren, anderzijds subsidiëren ze allerlei organisaties die opvang aanbieden. Nu het Binnenhof steeds minder oog voor de sociale werkelijkheid lijkt te hebben, groeit bij veel burgemeesters het gevoel van machteloosheid.'
Engbersen wijst op de situatie in Den Haag, waar burgemeester Deetman met een groep uitgeprocedeerde asielzoekers in zijn maag zit. 'Juist in Den Haag zie je het verschil tussen uitvoeringswerkelijkheid en sociale werkelijkheid in één stad geconcentreerd. Misschien wil Deetman wel helpen, maar mag hij dat niet.'
Uitgerekend in Den Haag, en in Leiden, heeft Engbersen voor Nieuwe Vangnetten onderzoek gedaan naar de problemen en dilemma's bij de opvang van daklozen, illegalen en uitgeprocedeerde asielzoekers. Uit dit onderzoek blijkt dat alleen al in Den Haag ruim 25 kerkelijke- en gemeentelijke organisaties en particuliere initiatieven opvang bieden aan illegalen en uitgeprocedeerde asielzoekers.
Engbersen omschrijft dit vangnet als een losgeknoopt netwerk van organisaties, instellingen en particulieren, dat ten dele het nationale vreemdelingenbeleid doorkruist.
Hij relativeert een eventuele aanzuigende werking van deze organisaties. 'De opvang die dit netwerk kan bieden, is meestal van tijdelijke aard. Bovendien geldt zij slechts voor een beperkte en selecte groep vreemdelingen.'
Maar het aantal illegalen en uitgeprocedeerde asielzoekers dat een beroep doet op deze hulp, wordt steeds groter, waarschuwt Engbersen.
'De groep mensen op straat groeit. Daarom moet de overheid af van het idee dat ze universele criteria moet hanteren bij het verlenen van een verblijfsstatus. Burgemeesters een bevoegdheid geven is daarbij een eerste stap.'
