Intocht in Gouda: een o zo gezellige dag - met een roetzwart randje

Sinterklaas, goedheiligman, in Gouda: 'De mensen hoeven zich totaal geen zorgen te maken. Er is wat gedoe geweest, dat komt altijd allemaal vanzelf weer goed.'

Actievoerder van het gezelschap Kick Out Zwarte Piet in Gouda: 'Wij kunnen dit als nazaten van slaven niet meer pikken.'

Milo Schoenmaker, burgemeester van Gouda met wallen onder de ogen: 'Gouda is aan het aftellen geweest voor deze dag.'

Noem Schoenmaker een burgemeester in oorlogs-, pardon, Sinterklaas-tijd. Toen zijn prachtige stad de Nationale Intocht Sinterklaas 2014 in de wacht sleepte, ambieerde ze iets anders dan de vuurlinie van het Zwarte Pieten-debat, overuren voor het treffen van de juiste veiligheidsmaatregelen en flink wat extra kosten voor de juiste kogelvrije vesten van de speciale 'politiepieten'.

Gemoedelijk

Op D-day zelve doet een striemende motregen Gouda's schitterende middeleeuwse centrum glimmen en dampen. De sfeer is hier gemoedelijk - méér dan gemoedelijk, vinden de kleddernatte vaders en moeders van de jonge kinderen in de menigte. Zij waren op ergste voorbereid. Nu blijkt het in Gouda 'ouderwets gezellig'. Aan de bruggen en lantaarnpalen hangen zeiknatte pakjes. Achter een winkelruit met de letters 'Gouden Pieten' hebben zich goud-geschminkte kinderen verzameld. Er zijn zanggroepen op straat die zich politiek gecorrigeerd Sinterklaasrepertoire à la 'Sinterklaasje kom maar binnen met je Piet' hebben eigen gemaakt. Luister goed naar de all time classic 'Daar wordt aan de deur geklopt'. De o zo controversiële versregel 'Al ben ik zwart als roet, ik meen het wel goed' is vervangen door 'Hij is hier voor jou en mij, kom er maar bij!'

Wie die nieuwe tekst in Gouda ter harte heeft genomen: de politie. Dat de nationale intocht van Sint Nicolaas in 2014 net zo'n beladen evenement is als een uitwedstrijd van Liverpool of een bijeenkomst van de G8, merken natte papa's en mama's aan de Hoge Gouwe aan de erg royaal aanwezige agenten en andersoortige securitymannen. Ze staan in rijen langs de gracht en liggen in bootjes in de gracht.

Verregende kinderen laten hun plezier door al dat blauw op straat niet bederven. Terwijl de regen de schmink op veel kleutergezichten doet uitlopen, leven zij toe naar het moment suprême. Na een twee natte uren is het zover: daar klinkt het koper van de Goudse harmonie De Pionier. De entourage van Sint Nicolaas wordt aangevoerd door een reeks potige kerels van het uitsmijterstype. Rondom de Sint geven Pieten acte de présence die allen in meer of mindere mate zwart zijn.

Gouden oorbellen dragen ze niet, wel kroeshaar en, mag je aannemen in een aantal gevallen, kogelvrije vesten.

Goudse Kaas Express

In dit gevolg rijden een met kazen bedekte diligence die luistert naar de naam Goudse Kaas Express en een tractor die een boot trekt met een disco-Piet. Dan verschijnen de nieuwe hulptroepen van de Sint die de afgelopen dagen voor de ogen van miljoenen tv-kijkers werden opgeleid in de Goudse Pietenfabriek. Daar zijn de clown-Pieten die het Sinterklaasjournaal vrijdagavond lanceerde. Daar loopt een tulband-Piet, voor alle sikhs die hun schoen willen zetten. En daar is de stroopwafel-Piet: goud en geel en, zo blijkt bij nadere inspectie, van het vrouwelijk geslacht. Over die stroopwafel-Piet wordt al maanden schande gesproken: een concessie, een compromis, een knieval. Hier, in de motregen aan de Hoge Gouwe, heeft ie succes. Kinderen dringen om met deze wandelende Goudse delicatesse op de foto te mogen en dragen na afloop in groten getale stroopwafelpietenmaskers die in de gratis cadeauzak van V & D zitten.

De man die deze Special Task Force heeft opgeleid, Opa Piet, senior Sint official, steelt de show op het podium voor het monumentale gotische stadhuis op de Markt. Als de Sint daar zelf verschijnt - 'Dag Gouda, hebben jullie er zin in?' - kan de dag voor de kinderen hier niet meer stuk. Voor Gouda's burgemeester en menige volwassene in het publiek kan dat allemaal nog wel.

Want op het moment dat de goedheiligman deze woorden uitspreekt, zijn achter het 15de-eeuwse stadhuis voor- en tegenstanders van Zwarte Piet verwikkeld geraakt in 'opstootjes'. De politie voert in mum van tijd negentig mensen af. Op het moment dat die arrestaties plaatsvinden, merkt 95 procent van de menigte op de Markt daar niets van. Pas als Gouda leeg stroomt, dringt via Smartphones en i-Phones het nieuws door dat er 'mensen zijn opgepakt', 'zestig' is het getal dat dan circuleert.

Onder paraplu's bekijken verzamelde papa's en mama's beelden van fysieke aanvaringen tussen verdedigers en bestrijders van Sints knecht in de zwarte versie. 'Waar is dit gebeurd?', is de vraag die menigeen bezighoudt. 'Ze zijn elkaar kennelijk expres voor de tv-camera's te lijf gegaan', zegt een verregende mama. Als de journaaluitzending in het teken blijkt te staan van rellen, zegt een papa: 'Tienduizenden mensen hadden een mooie dag in Gouda, zestig relschoppers gaan er met de media-aandacht vandoor.' De arrestanten waren gisteravond allemaal alweer vrij.

Gouda's burgemeester in Sinterklaas-tijd betreurt dat een o zo gezellige dag toch nog een randje zwart als roet heeft gekregen. Een van de nieuwe alternatieve Pieten vertelt verbaasd en verdrietig te zijn over het contrast tussen de tv-beelden en haar ervaring op straat: 'Als één van de speciale Pieten heb ik de intocht als een groot feest ervaren.'