Inreisverbod Trump officieel ingetrokken: met geldig visum kom je de VS gewoon weer in

Iedereen met een geldig visum mag de Verenigde Staten in, aldus het ministerie. Na de ondertekening van het decreet door Trump waren tienduizenden visa geblokkeerd die aan mensen uit de zeven moslimlanden waren gegeven. Die maatregel is nu teruggedraaid. Volgens het ministerie ging het om ongeveer 60 duizend mensen.

Zaterdagochtend had de Amerikaanse immigratiedienst al aan luchtvaartmaatschappijen laten weten dat zij mensen uit Irak, Iran, Jemen, Libië, Somalië, Soedan en Syrië weer mogen meenemen. Het Amerikaanse ministerie van Nationale Veiligheid liet zaterdag weten dat het de controles van mensen uit de zeven landen weer normaliseert. De KLM toonde zich 'verheugd' dat mensen met een paspoort uit de zeven landen weer naar de VS mogen reizen.

Toetsing aan grondwet

Een federale rechtbank in de Amerikaanse stad Seattle had vrijdagmiddag het vorige week door Trump ingestelde inreisverbod tijdelijk stopgezet. Het opschorten van het decreet, dat mensen uit zeven moslimlanden uit de VS moest weren, gold voor het hele land. Het Witte Huis heeft aangekondigd in beroep te gaan. Op Twitter noemde Trump het oordeel van de rechter 'belachelijk'.

De zaak was aangespannen door de noordwestelijke staat Washington, naderhand bijgestaan door de staat Minnesota. De openbaar aanklager in Seattle, de grootste stad van Washington, voerde aan dat inwoners van de staat schade ondervinden van de maatregel en dat deze discriminatie in de hand werkt.

Rechter James L. Robart, nog benoemd door de Republikeinse president George W. Bush, stelde in zijn uitspraak dat hij het recht heeft de maatregel van de regering te toetsen aan de Grondwet en dat zijn uitspraak daarom voor het hele land geldig is. Het is in de VS niet ongebruikelijk dat lokale rechtbanken nationale wetgeving blokkeren. De federale regering moet zulke besluiten respecteren.

Volgens het vonnis van Robart is het 'niet de taak van de rechtbank beleid te maken of de wijsheid te beoordelen van beleid dat wordt gemaakt door andere overheidsorganen'. De enige rol van de rechtbank is 'te verzekeren dat overheidsbesluiten in overeenstemming zijn met de wetten van het land'.

De rechter verwierp het argument van de regering dat het inreisverbod noodzakelijk is met het oog op de aanslagen van 11 september 2001 in New York. Hij wees erop dat sindsdien in de VS geen enkele aanslag is gepleegd door individuen uit de zeven door het inreisverbod getroffen moslimlanden.

'Schandalig'

'De Grondwet heeft vandaag gewonnen. Niemand staat boven de wet, zelfs de president niet', zei Bob Ferguson, de Democratische procureur-generaal van de staat Washington (een gekozen functie), in een reactie op de uitspraak. De uitspraak kan Democratische procureurs-generaal aanmoedigen ook andere decreten van de regering-Trump voor de rechter aan te vechten.

Woordvoerder Sean Spicer van het Witte Huis liet na de uitspraak weten dat het Witte Huis zo snel mogelijk in beroep zal gaan tegen de beslissing van de rechter. Hij noemde het oordeel van de rechter 'schandalig'. Dat woord ontbrak in een tweede versie van de persverklaring. Volgens Spicer is het inreisverbod wel degelijk 'wettelijk en passend'. Het is 'de verantwoordelijkheid en de grondwettelijke autoriteit van de president het Amerikaanse volk te beschermen'.

Diverse in Washington gevestigde grote ondernemingen, zoals Amazon en Expedia, steunden de rechtszaak omdat zij last ondervinden van het inreisverbod. High-techbedrijven zijn afhankelijk van uit de gehele wereld afkomstig talent. Ook universiteiten klagen om die reden over de anti-immigratiemaatregelen van de regering-Trump.

In vier andere staten wordt geprocedeerd tegen het inreisverbod. Rechters in staten als Californië, Boston en New York hebben zich er vorige week al over uitgebogen. Die uitspraken zijn echter minder verstrekkend, omdat ze individuele gevallen betreffen.

Na hevige protesten door het hele land en op vliegvelden in grote steden als Los Angeles en New York, en een rechterlijke uitspraak in de staat New York, maakte de regering vorige week bekend dat het inreisverbod toch niet geldt voor mensen met een permanente verblijfsvergunning ('green card').