AnalyseBoete ING
ING negeerde allerlei signalen over verdachte transacties
Justitie onderzocht vier casussen waarbij klanten van ING op grote schaal geld wisten wit te wassen. De bekendste zaak is die van Vimpelcom, een Noord-Russisch telecombedrijf.
Op papier is het voorkomen van witwassen bij banken prima geregeld, ook bij ING. In werkelijkheid negeerde de bank allerlei signalen over verdachte transacties.
Het staat allemaal keurig beschreven in de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren terrorisme (Wwft). Doe goed onderzoek naar klanten. Meld ongebruikelijk transacties. En zorg dat medewerkers capabel zijn om klanten te screenen en gekke transacties ter herkennen.
Om het voor banken makkelijker te maken, zijn er ook nog eens allerlei systemen die automatisch mogelijk verdachte transacties signaleren. Ook die had ING. En dat ‘transactiemonitoringssysteem’ sloeg bij een klant uit Curaçao tussen 2010 en 2013 maar liefst 49 keer alarm, zo staat in het feitenrelaas dat het Openbaar Ministerie (OM) dinsdag publiceerde na de schikking met ING.
Wat deed ING met die 49 signalen? Niets. Ze werden allemaal genegeerd, schrijft het justitie. In alle gevallen werden de alarmsignalen afgedaan als ‘not suspicious’. Terwijl er toch genoeg aanleiding was om deze klant uit Curaçao onder de loep te nemen. Andere banken hadden ING al vragen over zijn activiteiten gesteld.
150 miljoen
Ruim drie jaar lang kon de klant ongestoord zijn ING-rekening gebruiken om er in totaal 150 miljoen euro op te storten. Al die tijd waren zijn bedrijfsactiviteiten onduidelijk, deed ING geen onderzoek naar hem en was hij ondanks de fikse bedragen op zijn rekening door ING ingedeeld bij het segment ‘midden- en kleinbedrijf’.
Justitie onderzocht vier van dit soort casussen bij ING, waarvan de bekendste de zaak Vimpelcom is. Dit Noors-Russische bedrijf trof in 2016 een schikking van 358 miljoen euro met de Nederlandse staat vanwege het omkopen van de dochter van de toenmalige Oezbeekse president Karimov. Dat was tot dinsdag de grootste schikking ooit in Nederland.
Omkoping en witwassen
ING betaalt nu voor het mogelijk maken van omkoping en het faciliteren van witwassen. In het geval van Vimpelcom ging dat heel eenvoudig in zijn werk. Dat telecombedrijf bedacht in 2005 dat het de markt in Oezbekistan wilde veroveren. Om in het land van dictator Islam Karimov voet aan de grond te krijgen, was een lokale partner nodig en dat werd de presidentsdochter Gulnara Karimova.
Niet dat ze verstand had van telecom, maar ze wist wel aan welke touwtjes ze moest trekken voor de juiste vergunningen en licenties. Er werden tientallen miljoenen overgeboekt van dochterbedrijfjes van Vimpelcom naar het bedrijf Takilant op Gibraltar, waarvan de rechterhand van de presidentsdochter directeur en mede-eigenaar was.
Zo maakt Watertrail – een dochterbedrijfje van Vimpelcom op de Britse Maagdeneilanden – vanaf zijn ING-rekening in Nederland op 21 september 2011 20 miljoen dollar over naar een Zwitserse rekening van Takilant bij de Zwitserse bank Lombard Odier. Een maand later krijgt de presidentsdochter op dezelfde manier nog eens 10 miljoen dollar bijgeschreven, zo blijkt uit stukken van de Amerikaanse justitie. In ruil voor dat geld bemachtigde Vimpelcom een 4G-licentie in Oezbekistan.
Ongestoord
ING liet het allemaal ongestoord passeren, schrijft justitie. ‘Essentiële gegevens over de uiteindelijke eigenaar van Watertrail ontbraken.’ En dit keer liet ook het systeem ING in de steek. Geen van de transacties levert een ‘alert’ op. In 2012 komen er bij ING wel signalen binnen dat Takilant in verband wordt gebracht met witwassen en corruptie, maar het duurt vervolgens nog jaren voor ING iets onderneemt. Pas in 2015 meldt ING de betalingen aan Takilant aan als ongebruikelijk, na vragen van een journalist.
