In Nederland zijn oude helden de boeven van nu - maar Urk wil juist straatnamen naar hen vernoemen

Nog niet zo lang geleden wandelde de Urker wethouder Gerrit Post tijdens een vakantie door Lissabon. Daar besefte hij wat we in Nederland dreigen kwijt te raken: een onbeschroomd vertoon van alles wat herinnert aan het koloniale verleden.

'In Nederland zijn de helden van weleer de boeven van nu. In Nederland menen we ons opeens te moeten schamen voor de daden van grote mannen als Jan Pieterszoon Coen en Michiel Adriaenszoon de Ruyter. Op voorspraak van een handjevol linkse activisten die niets beters te doen hebben dan het eigen nest te bevuilen.'

Straatbeeld

Post gaf tijdens de gemeenteraadsvergadering van dinsdag dan ook gretig gehoor aan de unaniem aanvaarde motie van zijn partijgenoot Jan Koffeman (Hart voor Urk) om straten in de nieuw te bouwen wijk Schokkerhoek te vernoemen naar de mannen die elders in Nederland geleidelijk uit het straatbeeld zouden verdwijnen.

Op de uitkomst van dit proces wil Post niet vooruit lopen. De burgerij zal worden opgeroepen om met suggesties voor klinkende heldennamen - lokaal en nationaal - te komen, en daaruit zal de straatnaamcommissie, die in afwachting van de benoeming van nieuwe leden uitsluitend uit Post bestaat, een keuze maken. Maar hij kent zijn dorpsgenoten genoeg om te weten dat in elk geval één straat in de toekomstige zeeheldenbuurt zal worden vernoemd naar 'Nederlands trots, Michiel Adriaenszoon de Ruyter'.

'Zijn naam wordt in Urk nog met eerbied genoemd. En 'In een blauw geruite kiel' wordt hier nog met overgave gezongen.' Straatnamen die elders ten prooi vallen aan de hinderlijke behoefte om onze voorouders de maat te nemen, zullen in Urk behouden blijven. Standbeelden die van hun sokkel worden gelicht, krijgen in Urk een ereplaats.

'Ons Nederland'

Met de dictie van de gereformeerde predikant riep Jan Koffeman, een vishandelaar in Urker klederdracht, dinsdag in herinnering 'dat we deze mensen, deze mánnen, prijzen om hetgeen ze hebben betekend voor ons Nederland'. Zijn collega-raadsleden van CDA, SGP, ChristenUnie en de Unie Gemeentebelangen vielen hem eendrachtig bij. Al tekende Albert Woord van de ChristenUnie daar wel bij aan dat Urk de zeehelden moet eren 'vanuit onze intrinsieke waarden', en niet om linkse beeldenstormers te sarren.

Dat deed geen afbreuk aan het genoegen waarmee de raad vaststelde dat Urk demonstratief ingaat tegen de randstedelijke linkse mode. Wethouder Post heeft overigens niet de illusie dat Urk met die opstelling buiten de Randstad school zal maken. 'Hier is alles anders dan in de rest van Nederland. Hier respecteren we het verleden nog. En hier worden ook nog kinderen geboren.'

Bij Geert Koffeman, de zoon van de voorman van Hart voor Urk, werd kort na de aanvaarding van de zeeheldenmotie een ruit ingegooid. Niet bekend is of het een verband houdt met het ander. 'Het is triest, maar ik ga niemand hiervan de schuld geven', zei Koffeman jr. in De Stentor.

_{Verbetering: in een eerste versie van dit artikel werd de nieuw te bouwen wijk in Urk Schrokkerbroek genoemd. Dat had moeten zijn: Schokkerhoek.}

Tot september stond in de ontvangsthal van het naar hem genoemde Mauritshuis een borstbeeld van Johan Maurits. Nu is het verbannen naar het depot, en dat nieuws veroorzaakte veel verontwaardigde reacties. Premier Rutte bijvoorbeeld waarschuwde voor een nieuwe 'beeldenstorm' - en bond op zondag 21 januari weer in. Wat zat er achter het verplaatsen van de buste van Johan Maurits? Lees het in dit artikel.

Grijp het debat over een beeld aan om te kijken welke delen van de geschiedenis wij collectief zijn vergeten, schrijven Imara Limon en Tom Van Der Molen in dit opiniestuk.

Alleen aan de flanken van het debat wordt in termen van schuld en onschuld over slavernij gesproken, schrijft Peter Middendorp. De rest begrijpt dat schuld niet erfelijk is; slachtofferschap is een ander verhaal.