In Jemen ontvoerd stel 'na vreselijke tijd' vrij

AMSTERDAM - Jemenitische staatsmedia brachten het nieuws van de vrijlating dinsdagochtend het eerst. Kort daarop liet minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken in een verklaring weten 'buitengewoon blij en opgelucht' te zijn over de goede afloop van de ontvoering. De minister heeft telefonisch contact gehad met het duo, dat is opgevangen door de Nederlandse ambassade in de hoofdstad Sanaa.

Vanwege de veiligheid van het stel kon het goede nieuws niet onmiddellijk naar buiten worden gebracht. 'Het tijstip van communicatie is zorgvuldig afgestemd met Jemenitische autoriteiten', aldus een woordvoerder.

Over hoe ze zijn vrijgelaten, wie de ontvoerders waren en wat zich verder achter de schermen heeft afgespeeld, doet het ministerie 'in het belang van de betrokkenen' geen mededelingen. De minister beperkt zich tot: 'Ze hebben een vreselijke tijd gehad'.

Door deskundigen wordt aangenomen dat een fors bedrag is betaald voor hun vrijlating. Het gevraagde losgeld was 10 miljoen euro. Maar volgens een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken 'betaalt Nederland nooit losgeld, in geen enkele ontvoeringszaak'.

Nederland niet, maar wellicht wel andere partijen, denkt antropologe en Jemen-expert Marina de Regt. 'Bij de laatste serieuze ontvoering in Jemen, waarbij westerlingen betrokken waren, is wel betaald. Blijkbaar door Oman en Qatar, die hebben bemiddeld.'

Het ging in die zaak om een Fins echtpaar en een Oostenrijker, die op 21 december 2012 werden gekidnapt en dit voorjaar, in mei, werden vrijgelaten. Ontvoeringen zijn in Jemen schering en inslag, zegt De Regt. 'Al Qaida is er actief. Verder zijn er talloze politieke ontvoeringen, om wat van het bewind of van een andere stam gedaan te krijgen. De laatste drie jaar gaat het economisch zo slecht en is de corruptie zo groot, dat ook allerlei criminele groeperingen zijn gaan gijzelen voor geld. Ethiopische en Somalische vluchtelingen worden dagen of weken vastgehouden voor een paar honderd dollar.'

Voor Berendsen en Spiegel, een freelancejournaliste die werkt voor de NOS, NRC Handelsblad, Elsevier en de Wereldomroep, werd beduidend meer geld gevraagd. De Bregt: 'Dit was dus geen gewone criminele zaak. Wellicht had de gijzeling een politieke dimensie. Er worden de laatste tijd lokale journalisten ontvoerd. Judith schreef ook voor lokale media en nam geen blad voor de mond. Ze was een publieke figuur.'

Het paar was aanvankelijk van plan, van maart 2010 tot juni 2015, een grotere reis te maken door het Midden-Oosten en de Maghreb, meldde Berendsen op de site waarbenje.nu. Ze bleven hangen in Jemen, waar Spiegel zich vestigde als freelancecorrespondent en Berendsen een verzekeringsbedrijf opzette. Begin juni verdwenen ze, nadat ze hun huis in het Hadda-disctrict hadden verlaten. Toen ze na een paar dagen niet terugkwamen om hun hond te voeren, werd alarm geslagen.

Een maand later dook op Facebook en YouTube een filmpje op waarin het duo een wanhopig oproep deed aan Nederlanders om in actie te komen. 'We hebben de ambassadeur uitgelegd wat de voorwaarden zijn om hieruit te komen. Tot nu toe is er niets gebeurd, is er geen beweging geweest', zegt Spiegel voor de camera. 'Deze mensen zijn gewapend. Als er over tien dagen geen oplossing is, zullen ze ons doodschieten.' Daarna werd het stil, tot dinsdag het nieuws kwam dat ze op vrije voeten en 'fysiek in goede conditie' zijn.

undefined