Reportage

In Groningse universiteitsbieb zijn hbo'ers straks niet meer welkom

Hbo'ers en academici wonen, sporten en drinken samen. Maar hogeschoolstudenten zijn straks in drukke tentamenperiodes niet meer welkom in de Groningse UB. 'Het klinkt misschien hard, maar dit is een universiteitsbibliotheek.'

Jurre van den Berg
De Rijksuniversiteit in Groningen. Beeld anp
De Rijksuniversiteit in Groningen.Beeld anp

Een haag van fietsen blokkeert 's ochtends de ingang van de Universiteitsbibliotheek (UB) aan het Broerplein, tegenover het Academiegebouw. Binnen attenderen informatieschermen studenten op studieplekken elders in de stad. Toch zijn er in de studiezalen vandaag nog enkele plekken vrij. 'Het is nu vooral zoeken naar een stopcontact', zegt studente Thaïsa de Boer (20), die een deadline voor een paper hoopt te halen.

Het is de stilte voor de storm. Tijdens de volgende tentamenperiode in januari zal de UB weer uit haar voegen barsten. 'Tegenwoordig staan er dan 's ochtends lange rijen voor de ingang', zegt bedrijfskundestudent Richard Looij (23), die in de kantine op de vierde verdieping koffie drinkt met zijn huisgenoten. 'Als je om 9.10 uur aan komt zetten, kun je een werkplek wel vergeten.'

'We moeten in drukke periodes soms 'nee' verkopen aan universitaire studenten die een studieplek zoeken', erkent UB-directeur Marjolein Nieboer. Ondertussen worden de studiezalen voor 20 procent bezet door studenten van de plaatselijke Hanzehogeschool, bleek onlangs uit steekproeven. Daarom is de UB voornemens hbo-studenten te weren in de drukke tentamenperiodes, vier keer twee weken per jaar. Er komen toegangspoortjes die dan alleen wijken voor een academische collegekaart. Vandaag wordt het voorstel besproken in de Universiteitsraad.

Groei

Vorig jaar had de UB 1,8 miljoen bezoekers. De topdrukte is volgens Nieboer te wijten aan de snelle groei van het aantal studenten. Ook het bindend studieadvies (bsa) speelt een rol. Studenten die in hun eerste jaar niet driekwart van de studiepunten halen, moeten hun studie stopzetten door deze in 2012 ingevoerde regel. Ook moet de propedeuse binnen twee jaar voltooid zijn. 'Toen ik begon met studeren ging nog niemand naar de UB. Nu moet je als eerstejaars meteen aan de bak', zegt de pauzerende Dennis Pama (23), zesdejaars student sociale geografie en planologie.

Door de aanstaande uitbreiding van ruim 1.700 naar 2.200 studieplekken is er straks bovendien tijdelijk minder plaats in de bieb. 'Dat vooruitzicht noopt ons tot deze beslissing', aldus Nieboer. Universiteitsstudent Richard Looij kan zich wel vinden in de nieuwe maatregel. 'Het klinkt misschien hard, maar dit is een universiteitsbibliotheek.'

'Nu word ik zeker het gebouw uitgezet?' vraagt Rik Vegter (21) nadat hij heeft verklaard een studie bedrijfseconomie te volgen aan de Hanzehogeschool. 'Een studeerplek als deze hebben wij niet. Vervelend dat er niet naar een betere oplossing wordt gezocht. Dit roept boosheid op.' Op veel andere vlakken werken universiteit en hogeschool juist goed samen, zegt hij.

Fietsen voor de universiteit in Groningen. Beeld anp
Fietsen voor de universiteit in Groningen.Beeld anp

Hoger onderwijs

Studentenstad Groningen is doordrenkt van het hoger onderwijs. Onderscheid tussen de ruim 26 duizend hbo-studenten van de Hanzehogeschool en de ruim 30 duizend van de Rijksuniversiteit is daarbij een zeldzaamheid. Tijdens de KEI-week worden ze gezamenlijk ingewijd in het studentenleven, ze voetballen gemengd bij studentensportvereniging als The Knickerbockers, begeven zich donderdagnacht collectief in het uitgaansleven en treffen elkaar bij het Groninger Studenten Corps Vindicat atque Polit.

'Er wordt veel samen opgetrokken, ook op bestuurlijk niveau', zegt UB-directeur Nieboer. De voorgestelde maatregel ligt daarom gevoelig. 'Hbo'ers voelen zich nu misschien achtergesteld', zegt student Dennis Pama. De hogeschoolstudenten worden gekscherend wel eens 'scholieren' of 'cursisten' genoemd, vertelt hij.

'Voor ons is het jammer', zegt Esther Dijkstra (21), hbo-student communicatie aan de Hanzehogeschool en fractievoorzitter van de Hanze Studentenbelangen Vereniging. 'Door de jaren heen is de UB een begrip geworden.' Dat de beperkte toegang alleen voor tentamenperiodes gaat gelden, ziet ze als een compromis. 'Het is hun gebouw. Ze hadden ons ook helemaal kunnen weigeren.'

Tentamentijd

Het weren van hbo-studenten staat ook in Tilburg hoog op de agenda, omdat het in tentamentijd 'waanzinnig druk' is in de universiteitsbibliotheek, zo laat een woordvoerder weten. Voorlopig is de enige restrictie dat hbo’ers niet kunnen inloggen op de computers. Ook in Utrecht kampt de universiteit met uitpuilende studiezalen. In januari zaten de bibliotheekgebouwen zo vol, dat een paar uur lang niemand meer naar binnen mocht. 'Probeer het later op de avond weer', adviseerde de bieb op Twitter.

De Utrechtse Universiteitsraad opperde hbo'ers en andere gasten tijdelijk te weren, maar het College van Bestuur is tegen. Wel werden op piekdagen de openingstijden verruimd – tot wel 1.00 uur ’s nachts. Ook kwam er een app waarop te zien is waar vrije studieplekken zijn. Andere universiteitsbibliotheken hebben minder capaciteitsproblemen. Wel is de universitaire bieb in Maastricht zo populair bij middelbare scholieren, dat die in tentamentijd worden doorverwezen naar de openbare bibliotheek. In Amsterdam hebben studenten na 18.00 uur en in het weekend altijd het rijk alleen. Ook studenten van de Hogeschool van Amsterdam.

Alternatief

Dijkstra hoopt dat de hogeschool snel een alternatieve locatie in het centrum vindt. 'Als je na een dag vol colleges thuiskomt, is het niet ideaal dat je 's avonds weer helemaal naar Zernike moet fietsen.' Zernike, dat is het complex aan de rand van de stad waar veel gebouwen van de Hanzehogeschool staan.

'Dat er een probleem is, is duidelijk', zegt Hanzehogeschool-woordvoerder Steffie Praamstra. 'Wij hebben ook veel studieplekken, maar niet in de binnenstad. Terwijl daar de meeste studenten wonen en willen zijn.' De Hanzehogeschool is daarom in samenspraak met de universiteit hard op zoek naar nieuwe locaties in het centrum. Ook wordt met een app geprobeerd studenten naar vrije studieplekken op het Zernikecomplex te dirigeren.

Studenten komen echter niet alleen naar de UB om te studeren. De galerijen hebben de naam een catwalk te zijn. 'Het is zien en gezien worden', bekent bedrijfskundestudente Anna Janssen (21). Directeur Marjolein Nieboer kiest haar woorden iets voorzichtiger. 'We zijn een sociale ontmoetingsplaats. Op onze trappen worden soms trouwfoto's gemaakt van stellen die elkaar hier hebben ontmoet.'

Studenten fietsen naar het Zernike-complex. Beeld anp
Studenten fietsen naar het Zernike-complex.Beeld anp

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden