In de tochtige caravan verlangen de staalvlechters naar huis

Het is een gure winterse ochtend, maar in de stacaravan op Het Eiland is het hoogzomer. Zes Portugees-Afrikaanse mannen in T-shirts hebben de kachel opgestookt tot saunahoogte. Zoals elke zondag brengen ze de dag voornamelijk hangend door op de met witte lakens bedekte banken. Afgepeigerd van vijf tot zes dagen wekelijkse arbeid in kou en regen aan de snelweg A4 tussen Delft en Schiedam, voor 6 euro per uur.

Een onderaannemer met de naam Rugovac heeft deze van oorsprong uit het West-Afrikaanse Guinee-Bissau afkomstige mannen via krantenadvertenties geronseld en een aantal maanden in stacaravans gehuisvest in het door water omringde hart van Duinrell. 'Het Eiland' heeft het vakantiepark gereserveerd voor makelaars en uitzendbureaus die er arbeidsmigranten onderbrengen met een tijdelijk contract. Er verblijven in december zo'n tachtig Oost-Europeanen, Spanjaarden en Portugese Afrikanen.

De 17 Afrikaanse staalvlechters en lassers brengen hooguit acht uur per dag door in hun drie stacaravans op Duinrell. Om te eten en te slapen. De rest van de dag zijn zij op hun knieën aan het werk en daarna is het uren wachten op de bus die hen weer naar het vakantiepark brengt. Eenmaal 'thuis' koken ze hun maaltijd en gaan ze om 22 uur naar bed, want om kwart voor 5 gaan de eerste wekkers af. 'We hebben een strak schema. De ruimte is beperkt, de badkamer klein, we willen elkaar niet in de weg lopen. Een voor een nemen we een korte douche, drinken een kop koffie of eten een boterham, de moslims doen hun ochtendgebed. Half 6 vertrekken we naar de bus die ons naar het werk brengt', vertelt Vital (48).

Ze staan vaak vermoeid op. De bedden zijn klein. Vier mannen slapen in stapelbedden die gezien lengte en breedte niet gemaakt lijken voor volwassen mannen als zij. De boomlange Suleyman (45), vader van twee kinderen, stoot elke ochtend bij het opstaan opnieuw zijn hoofd aan het bed van zijn bovenbuurman. 'Het went niet. Het is zo krap dat ik halverwege de nacht meestal verder slaap op de bank in de huiskamer.'

Kletsnat

In één slaapkamer staat een twijfelaar. Ze waren er onderling snel uit wie dit liefdesbed zouden delen: de twee neven in het gezelschap. Beide mannen zijn verkouden. Het raampje in hun slaapkamer kan niet dicht en is halfslachtig afgeplakt met folie. De blauwe vloerbedekking is kletsnat. De hele caravan is vochtig. In de badkamer groeit schimmel aan de muren en de wandbedekking laat los.

Tijdens de kerstvakantie staan de caravans van de Afrikanen leeg. Ze worden opgeknapt, zegt de woordvoerder van Duinrell. 'Als de bewoners hadden geklaagd over de lekkage hadden we er iets aan gedaan.' Van hun slechte betaling is hij geschrokken. 'Dat wisten wij niet. Het is de verantwoordelijkheid van Rugovac.'

De wegwerkers weten niet wat ze meemaken in Nederland. Al jaren reizen ze door Europa voor tijdelijke arbeidscontracten in de bouw. 'We hebben in Frankrijk gewerkt, in Duitsland, Engeland en Ierland. Nergens zijn we zo slecht betaald en zo slecht gehuisvest als hier. We zijn gewend aan krappe huisvesting, dat is niet erg. Maar niet eerder zijn we in een lekkende caravan met schimmel en te kleine bedden ondergebracht. In andere landen kwam de eerste dag de inspectie langs om de woning te controleren. Hier hebben we niemand gezien,' zegt Vittorino (48), vader van twee kinderen.

Hij heeft de afgelopen maanden zijn beeld van Nederland bijgesteld, zegt hij. 'Ik dacht dat dit een rechtsstaat was. Voor het Internationale Strafhof in Den Haag worden Afrikaanse oorlogsmisdadigers berecht. Maar wij worden een paar kilometer verderop behandeld als tweederangs burgers.'

De lange donkere mannen hebben er drie tot zes maanden wegarbeid opzitten en gaan vlak voor Kerst naar huis, naar de Portugese hoofdstad Lissabon. Ze zijn nerveus. Dit was het laatste weekend dat ze nog kerstinkopen hadden kunnen doen voor vrouw en kinderen, maar ze hebben al zes weken geen loon gekregen. Vittorino: 'We schamen ons tegenover onze familieleden dat we met lege handen thuiskomen. Ze zullen het niet begrijpen en zich afvragen wat we hier al die maanden hebben gedaan.'

undefined