In crèche Basja is elk donker plekje verlicht

AMSTERDAM - Voor een souterrain is het opvallend licht in het Amsterdamse kinderdagverblijf Basja van Catalpa Kinderopvang. Bij de verbouwing van het nieuwe pand is overal glas aangebracht. 'De muren zijn vervangen door ramen en in de deur hier zat eerst ook geen glas', vertelt locatiemanager Wiep van Maanen, terwijl ze door de lege ruimte loopt. Er is nog één ietwat donker hoekje. 'Hier willen we misschien met spiegels gaan werken. Dan kun je alles nog beter in de gaten houden.'

Zo ziet de crèche er uit in het tijdperk na Robert M.: vanaf vrijwel elk punt in Basja kun je naar de andere kant van het pand kijken, door een paar ramen en deuren heen. 'Door alles wat er is gebeurd, ga je toch nadenken', zegt Van Maanen. 'Je wilt een zo open mogelijk, zo licht mogelijk pand. De veiligheid van de kinderen moet altijd vooropstaan.'

Het naleven van de strenge richtlijnen voor crèches die de commissie-Gunning na de grote Amsterdamse zedenzaak opstelde, is voor kinderdagverblijven van levensbelang in een tijd van bezuinigen. Veiligheid is een verkoopargument. 'Er wordt steeds meer op veiligheid ingezet', zegt Fleur Imming van de Brancheorganisatie Kinderopvang. 'Het is een manier geworden om je te onderscheiden.' De crèches zien door de kleinere overheidsbijdrage een terugloop in kinderen. Ouders hebben daardoor volop keuze. 'Wie inboet op veiligheid kan gegarandeerd de deuren sluiten', zegt Monique Schumans van Estro, moedermaatschappij van ruim 597 kinderopvanglocaties. 'Het is onderscheiden op goed of nog beter.'

De argwaan heeft toegeslagen in de kinderopvang, nadat de affaire rond Robert M. in december 2010 aan het licht was gekomen. Positief effect daarvan is een 'open aanspreekcultuur en betere communicatie tussen medewerkers', zegt Imming van de brancheorganisatie. Maar Betsy van de Grift, die als adviseur talloze kinderdagverblijven bezoekt, merkt dat de crèches ook een 'verkrampte en wat angstige' fase doormaken.

'Er is een aardverschuiving opgetreden', zegt Van de Grift. 'Zeker in Amsterdam zie je dat de gemeente heel snel de aanbevelingen van de commissie-Gunning wil doorvoeren.' Het gaat dan om het 'vierogenprincipe' - altijd minstens twee volwassenen bij de kinderen om ook elkaar in de gaten te houden. Niet op alle momenten haalbaar, vindt Van de Grift. Daarnaast komt er ook een meldplicht voor personeel. 'Als er ook maar iets niet pluis is, moet je dat melden bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling. Dat voert de druk op.'

De herkomst van elk blauw plekje of krasje bij een kind moet worden achterhaald, zegt Jurgen van Vliet, pedagogisch medewerker bij BSO De Speelvloot van Stichting Kinderopvang Purmerend. 'Vroeger zou je denken: die is gewoon gevallen. Nu wordt alles veel nauwkeuriger onderzocht.' Hoewel exacte cijfers ontbreken, neemt het aantal meldingen van twijfels door crèchepersoneel toe, zegt ook Schumans van Estro. 'Medewerkers zijn zich bewuster geworden van het seksuele gedrag van kinderen, zoals wanneer ze doktertje spelen. Ik denk ook dat dat goed is.'

Bij al die waakzaamheid hebben vooral mannen die in de kinderopvang werken het zwaar te verduren. Zo stond Harry Hehanussa, pedagogisch medewerker bij UK Nieuwe Looier in Amsterdam, een paar maanden geleden onverwachts alleen op de groep. Zijn collega had zich op het laatste moment ziek gemeld.

'Een van de moeders wilde toen niet weggaan', zegt hij. 'Ik durf mijn kind niet bij jou achter te laten, zei ze. Daar schrok ik echt van. Tegelijkertijd vond ik het fijn dat zij kon toegeven dat ze moeite met mij had. Veel ouders doen dat niet, dat is nog ongemakkelijker.'

undefined