In Alkmaar is de nieuwe slogan: terug naar de basis

alkmaar De overgang van Van Gaal naar Koeman verloopt stroef en de spelers van AZ kunnen moeilijk omgaan met de weelde van een kampioenschap. Het is allemaal waar. Althans, het is in ieder geval voor een deel waar, aldus de trainer zelf.

Ronald Koeman vindt dat veelal door de media aangedragen oorzaken voor het verval bij kampioen AZ een kern van waarheid bevatten. ‘Deze trainer is een ander dan de vorige trainer en het is dubbel zo moeilijk om het behaalde succes te evenaren. Je kunt je ook afvragen of dat reëel is’, zei hij onder meer, een dag voor de ontmoeting met Standard Luik in de Champions League.

Het verschil tussen de vrijwel alles voorkokende voorganger Van Gaal en Koeman, die bij wijze van spreken houdt van een beetje sudderen, is groot. Sommige spelers wezen al op de voordelen van die grotere vrijheid, maar ook op de gewenning die dat kost. De selectie heeft bovendien moeite de pretenties waar te maken en te voldoen aan de verwachtingen die de titel met zich meebrengt.

Koeman wees op de betrekkelijke onervarenheid van de selectie. Zo deden alleen Jaliens en Didulica enige ervaring op in de Champions League, waarbij die van Jaliens beperkt bleef tot wat kansloze groepsduels bij Willem II, tien jaar geleden. Die onervarenheid breekt AZ ook op in deze moeilijke fase van het seizoen, nu niemand de ploeg bij de hand neemt.

De trainer trok een vergelijking met Benfica, waarmee hij in 2006 de kwartfinales bereikte, ten koste van Liverpool onder meer. De Portugezen bulkten van de fysieke kracht, die ze paarden aan de individuele klasse van aanvallers als Simao en Nuno Gomes. Het AZ van nu moet het juist niet hebben van hevige fysieke strijd, doch dankte de titel vooral aan het eminente positiespel, dat vaak ontstond uit countervoetbal.

Koeman oordeelde dat Benfica meer ervaring had, maar hij noemde de spelersgroep bij AZ ‘enorm talentvol’. Het is vooral de combinatie van die natuurlijke gaven, wilskracht en opofferingsgezindheid die de weg naar het succes van vorig seizoen moet terugwijzen, hoe moeilijk dat ook is. Terug naar de basis, is de slogan in Alkmaar. ‘Meer dan ooit moeten we terug naar vastigheid. En we snakken naar een overwinning.’

Na wat experimenten met de opstelling, ingegeven door de belabberde resultaten van de laatste weken, lijkt het erop dat Koeman het kampioensteam weer vertrouwen schenkt.

Alleen de dynamische middenvelder Demy de Zeeuw verdween naar Ajax en hoe langer succes uitblijft, des te belangrijker De Zeeuw geldt voor de buitenwacht. Koeman gaf toe dat het tijd kost voordat Holman en Elm, die een deel van de rol van De Zeeuw moeten overnemen, zijn ingespeeld.

Hij wees ook op de verloren wedstrijd tegen FC Utrecht van afgelopen zaterdag, waarin spelers veel te individueel optraden. Met name Dembélé en El Hamdaoui waren vergeten hoe het voelt om een bal af te spelen. ‘We functioneerden te weinig als team. Daarover hebben we gesproken. We hadden ook te weinig steun aan elkaar. Je moet elkaar helpen en steunen in deze periode. Als dat gebeurt, ben ik niet bang dat deze periode lang duurt, want de kwaliteit is aanwezig.’

Hoe dan ook: door de nederlaag bij Olympiakos staat het duel tegen Standard onder hoogspanning. Het is nog ‘niet onrustig, en dat is tekenend voor de club’, stelde Koeman. Maar die rust is relatief. Mocht AZ verliezen van Standard, dan dreigt het restant van de Champions League, met dan eerst twee duels tegen Arsenal, vooral een papieren kwestie te worden.

Dan is de droom van voorzitter/eigenaar Scheringa wel erg snel bedrog gebleken; de hoogste competitie in zijn stadion, dat was zijn ideaal, hoewel het duel niet eens is uitverkocht.

Scheringa schoot twee weken geleden foto’s voor zijn eigen plakboek, zo blij was hij met de entree in de Champions League. De uniforme UEFA-bewegwijzering hangt in zijn stadion, dat vandaag voor de gelegenheid zelfs Dirk Scheringa Stadion heet, omdat de UEFA geen reclame in de stadionnaam toestaat.

AZ is voor even groot in Europa. Doelman Romero legt in het blad van de UEFA, met verhalen over Alonso, Ancelotti en Zlatan uit dat Nederlanders houden van friet met een frikandel (een bruin gebraden worst), en dat hij het jammer vindt dat je van Alkmaar niet rechtstreeks naar Buenos Aires kunt vliegen.

Ja, AZ is groot, maar dat kan zo weer voorbij zijn, mede omdat Standard, de nummer vier in België momenteel, heeft bewezen zich te kunnen opladen voor Europese duels.