‘Ik wacht af, maar blijf waakzaam’
Terwijl de Antwerpse restaurants worden opgeroepen tot een boycot van Zeeuwse mosselen, serveerde minister Verhagen van Buitenlandse Zaken zijn Belgische collega Yves Leterme woensdag gefrituurde mosselen als lunch. Intussen spraken ze over de vertraging bij het uitbaggeren van de Westerschelde.
Leterme, van 2004 tot de zomer van 2007 minister-president van Vlaanderen en in 2008 negen maanden de premier van België, is sinds half juli de Belgische minister van Buitenlandse Zaken. Zijn tweede buitenlandse reis (‘behoudens wat fietsen in Noord-Frankrijk’) bracht hem woensdag voor een onderhoud naar Verhagen en, aansluitend, naar premier Balkenende.
‘De afspraak in het Torentje stond al langer’, zegt Leterme na afloop in de residentie van de Belgische ambassadeur. ‘Ik zou Jan Peter ook hebben gezien zonder de actuele ontwikkelingen in het Scheldedossier.’
Samen tekenden Leterme en Balkenende in 2005 de vier Scheldeverdragen. ‘Twee weken geleden heb ik de stukken opnieuw opgevraagd. Ik wilde weten wat er precies was gebeurd.’
De uitdieping van de Westerschelde kent vertraging op vertraging aan Nederlandse zijde. Andere dossiers, zoals de IJzeren Rijn, gaan ook al niet soepel. Is België te goed van vertrouwen?
‘Het is bekend dat wij goede mensen zijn, dat is juist. Maar wij moeten ook op tijd en stond aan de alarmbel trekken. Dat is gebeurd, bijvoorbeeld toen de Vlaamse minister-president Kris Peeters onlangs de Nederlandse ambassadeur heeft ontboden.
‘Uit voorzorg heeft de Vlaamse regering tevens een arbitrageprocedure in gang gezet. Daar verwacht ik overigens niet zoveel heil van, omdat het een hele lange procedure wordt. Ik denk ook niet dat dat de weg is die Nederland verkiest. Wat telt, is dat we op 1 januari de peilstokken in het water kunnen laten zakken en dan vaststellen dat de Westerschelde is uitgediept.’
Die belofte heeft Verhagen zojuist gedaan. Bent u gerustgesteld?
‘Ik blijf waakzaam. Ik geef de Nederlandse regering de ruimte om een oplossing te vinden. Buren ben je door de geografische ligging, vrienden kun je worden door goed samen te werken, en vrienden kun je blijven door afspraken na te komen.’
De Raad van State, die de uitdieping heeft opgeschort na bezwaren van milieuorganisaties, doet pas op 19 december uitspraak. Rekent u op een Nederlandse noodwet?
‘Ik doe daar geen inhoudelijke uitspraken over, niet bij gebrek aan kennis. In België is de Vlaamse regering bevoegd voor dit dossier. Als minister van Buitenlandse Zaken in de federale regering speel ik een ondersteunende rol. In een dossier waarbij de gemoederen hoog oplopen, is het belangrijk dat de kansen om te zwijgen ook niet worden gemist. Dus ik wens die kans aan te grijpen.’
Maar een oplossing vinden is niet eenvoudig.
‘Dat is evident.’
Hoe kunt u de druk verder opvoeren, als de Westerschelde eind dit jaar nog steeds niet is uitgebaggerd?
‘Ironisch gezegd: vreedzaam kan men niet veel meer doen. In alle ernst: ik vertrouw op het engagement dat minister Verhagen en minister-president Balkenende hebben uitgesproken.’
De emoties lopen hoog op. Vlaanderen weigert 300 miljoen euro te betalen voor natuurcompensatie, de Antwerpse burgemeester zinspeelt op schadeclaims.
‘Ik begrijp de emoties, voor de Antwerpse haven is dit cruciaal. Als er ruis op de boodschap komt, krijg je verschillende reacties. Maar echt waar: Vlamingen mogen de Nederlanders best wel.’
