‘Ik kan begrijpen waarom ze Ruben als paparazzi volgen’

Ed Kronenburg (58) landde donderdag in Tripoli. Hij geeft als secretaris-generaal leiding aan het crisisteam van Buitenlandse Zaken, dat vanuit een hotel in de Libische hoofdstad de afwikkeling van de vliegtuigramp coördineert. Vandaag keert hij terug naar Nederland, net als Ruben, de enige overlevende.

‘We hebben geen tegenslagen gehad. En met Ruben gaat het wonderlijk goed. Dat is werkelijk een wonder, als je de plek van de ramp hebt gezien.’

Libië is een land apart.

‘Ja, dat is spannend. Je weet niet waar je terechtkomt, wat je in zo’n land mag en kunt verwachten. Maar de samenwerking met de Libiërs verloopt prima. Je merkt echt dat de verhoudingen zijn genormaliseerd; niet voor niets is er een belangrijke handelsstroom op gang gekomen. De Libiërs willen precies weten hoe wij alles doen. Ze zijn leergierig, en geven ons de ruimte.’

Hoe is het mogelijk dat de rampplek donderdag nog open was?

‘Het gebied was niet open. Dat is een misverstand. De Libiërs hebben alleen journalisten toegelaten omdat het ze was gevraagd. Ze verlenen alle medewerking, ook aan dingen die ze zelf liever niet hadden gedaan. Dat daar dan kritiek op komt, is de omgekeerde wereld. Ze doen iets om ons terwille te zijn, en dat keert zich in hun nadeel.

‘In elk geval is de rampplek nu een no go area. Alle persoonlijke spullen worden veiliggesteld, ook omdat ze belangrijk zijn bij de identificatie.’

Gisteren mochten de journalisten hun hotel niet uit. Hun paspoorten zijn ingenomen.

‘De autoriteiten zijn benauwd dat de pers andere dingen gaat doen, dan zich concentreren op de crash. Er waren journalisten die ’s avonds in het wilde weg de straat zijn opgegaan. Dat geeft problemen.’

De identificatie van de slachtoffers begint dit weekend, en gaat nog weken duren.

‘Dat is heel moeilijk uit te leggen aan de nabestaanden. Maar het is een erg precies werk. Dat kost gewoon tijd. Mensen weten dat hun familieleden zijn overleden, maar je hebt altijd een formele bevestiging nodig. Die kunnen we pas geven als alle gegevens zijn vergeleken met de gegevens uit Nederland. Zoals DNA-profielen. Ik hoop echt dat het snel kan worden afgesloten, dat is mijn grootste zorg.’

Er zijn al nabestaanden naar Tripoli gereisd, tegen het uitdrukkelijke verzoek van minister Verhagen in.

‘De minister heeft het afgeraden, maar ik kan me voorstellen dat mensen de drang voelen om hierheen te komen. Dat begrip is heel groot: je wilt toch weten wat er is gebeurd? Het is een eigen keuze om dan toch te gaan, maar als mensen hiernaartoe komen, vangt de ambassade ze natuurlijk op.’

U vliegt terug. Wat zal u van de afgelopen dagen het meest bijblijven?

‘De hereniging van Ruben met zijn oom en tante. In het ziekenhuis. Dat was Hij was bij kennis, was nog behoorlijk versuft. Maar hij herkende ze wel. En toen kwam er een glimlach op zijn gezicht.’