'Ik heb gefaald. De olympische droom is voorbij'
Geen sporter kan zichzelf zo genadeloos veroordelen als judoka Henk Grol. En dus analyseert hij zijn pijnlijke uitschakeling op de Spelen van Rio in bijtende volzinnen. 'Schrijf maar op: ik heb gefaald. Einde van een tijdperk. Misschien judo ik nog een jaar. Maar naar Tokio ga ik niet meer. De olympische droom is voorbij.'
Het is de tragiek van een sportman, voor wie alleen de gouden medaille op de Spelen telde. Alles anders was onbelangrijk. Zijn eerste woorden na de Europese titel in 2015 in Bakoe: '11 augustus 2016, dan moet het gebeuren.' Wederom sjouwde hij met een rotsblok op zijn rug naar de top van de olympus, met zo'n last moest Grol wel vallen.
Grol gooit de Canadees Kyle Reyes nog op zijn rug, de nummer 1 van de wereld krijgt hij niet omver. De Fransman Cyrille Maret scoort met een yuko, nadat Grol al een straf heeft gekregen wegens passiviteit. Hij verkrampt en ziet zijn olympische missie wederom mislukken. 'Ik heb hier gevoelsmatig 26 jaar naar toegeleefd', zegt Grol, nog nahijgend. 'Er had meer ingezeten, de vorm was prima.'
Toch wenste Grol zich nergens achter te verschuilen. Brons in Peking 2008 en een medaille met dezelfde kleur in Londen 2012, daar deed de 32-jarige krachtpatser het niet voor. 'Ik had de droom om olympisch kampioen te worden en dat is niet gelukt. Ik heb het volledig laten liggen in 2008 en het zelf verneukt in 2012. Toen kon ik nog volgens de oude regels judoën en was ik by far the beste.
'Sinds de regelwijziging in het judo is het voor mij een stuk moeilijker geworden. Ik heb na Londen op het punt gestaan om te stoppen. Als ik mijn tegenstanders nog mocht tillen, had die Fransman het nog geen twee minuten overleefd. Met de oude regels had hij geen schijn van kans gehad. Toch wilde ik die olympische droom niet loslaten, mede door de steun van mijn sponsors. Maar ik ga het niet nog vier jaar doen, dat kan het lichaam niet aan.'
Grol werd niet alleen achtervolgd door blessureleed, ook mentaal heeft hij zichzelf gesloopt. De Spelen waren een obsessie voor hem geworden, erkende Grol. 'De stress van het altijd willen winnen, niet gelukkig kunnen zijn met een tweede plaats heeft me stuk gemaakt. Het heeft me veel narigheid bezorgd. Ik heb het kunnen kantelen, ik werd vorig jaar in Bakoe Europees kampioen. Nu was ik niet goed genoeg.'
Grol leek donderdag tegen zijn natuur in te judoën, hij zat in een spagaat. Vroeger zou de voormalig wereldkampioen Maret als een stier op de horens hebben genomen, nu begon hij te passief. 'Ik had besloten om het zo te doen. Ik kan niet meer met mijn energie smijten. Ik scoor nu niet meer zo gemakkelijk. Toch had ik het gevoel dat ik hem kon gooien, maar dat moment kwam niet.'
Grol kondigde een bezinningsperiode van vier maanden aan. 'Ik ga nadenken om dit een plek te geven. Ik zal nooit een gouden medaille winnen op de Spelen, ik zal ermee moeten leren leven. Nu voel ik pijn en verdriet, ik ben helemaal leeg.'
Zijn monomane levenswijze werd ongewild een strop om zijn nek. Het is tijd om zichzelf te bevrijden, aldus Grol. 'De laatste vijftien jaar leefde ik maar voor één ding. Ik ging niet naar verjaardagen, kende geen feestdagen. Ik heb alleen maar getraind. Ik heb enorme dieptepunten gekend. Nog vier jaar zo leven, dat ga ik mezelf niet aandoen. Heb ik de Spelen te groot gemaakt? Misschien, maar dit is mijn weg geweest.'
Volgens bondscoach Maarten Arens moet Grol zichzelf niet omschrijven als `een falende judoka'. Daarvoor heeft hij teveel betekend voor het Nederlandse judo. Arens: 'Deze partij was niet goed. Maar hoeveel judoka's hebben twee olympische medailles? Voor mij is Henk een groot kampioen.'
Met brons ben je geen winnaar, stelt Grol. En dus maakte hij een dramatisch eresaluut in de judohal van Rio de Janeiro. 'Dit was het. Ik heb er op de Spelen niet het maximale uitgehaald. Einde tijdperk.'