Ik ben blij met de computer als gereedschap, maar ik houd van handmatig drukken

Een omslag kan een boek maken of breken. Zes ontwerpers over hun vak en het geheim van een goede cover. Vandaag: Marlies Visser (50).

Erik van den Berg
null Beeld Marie Wanders
Beeld Marie Wanders

'Ontwerpers en illustratoren die de dingen tot de essentie kunnen terugbrengen, daar heb ik ontzag voor. Joost Swarte is zo iemand. Toen ik grafisch ontwerp en illustratie studeerde aan de Hoge School voor de Kunsten in Utrecht was Anthon Beeke mijn held, vooral door zijn theateraffiches. Maar ik heb ook veel geleerd van mijn typografiedocent Joost van de Woestijne, een echte strijder voor het belang van leesbaarheid.

Ik heb mezelf altijd als een lezende ontwerper gezien, ik houd van Michel Faber, Douglas Coupland en Amélie Nothomb; voor de laatste twee ontwierp ik ook omslagen. Maar aanvankelijk was ik helemaal niet zo met het boekenvak bezig. Ik ben er via de muziek in gekomen; als Bril & Visser maakten we cd- en vinyl-covers voor onder anderen Frank Boeijen, Jan Rot en Harry Sacksioni. Tussen boekomslagen en muziekcovers zijn natuurlijk genoeg raakvlakken.

Ik ben een illustratiefreak en doe graag inspiratie op in musea en exposities. Vorige week was ik op de Biënnale van Venetië en tot mijn plezier ontdekte ik in een museumwinkel de Italiaanse editie van Roberto Bolaño's roman 2666, met de coverillustratie die ik ooit voor Meulenhoff maakte. Ik gebruikte een detailfoto van een chemische fabriek in Mexico die door een explosie was verwoest. Op de foto zie je de resten van een altaartje dat in het hoofdgebouw stond, met een uit het lood hangende Heilige Maagd.

Door krappe deadlines ontkom je er niet altijd aan, maar als het even kan vermijd ik stockfoto's. Ik heb een groot eigen beeldarchief, waaruit ik put voor samengestelde beelden en collages. Een voorbeeld is het omslag van de roman De onsterfelijken van John Banville. Daarop gebruikte ik een detail uit een foto van een wandtapijt die ik ooit maakte in een kasteeltje in Picardië, gecombineerd met een papiersoort waarin je de structuur van het tapijt kunt voelen.

Een goede samenwerking tussen fotograaf en auteur kan ook iets moois opleveren, zoals de cover van Pil waarop het hoofd van Mike Boddé achter een grote pil lijkt te verdwijnen.

De helft van mijn tijd besteed ik aan omslagen, voor grote uitgeverijen en voor small presses. De andere helft verdeel ik tussen werk in opdracht, illustraties en artdirection, en eigen initiatieven. In 2010 ben ik in Haarlem de Illustratie Biënnale begonnen, een festival dat draait om internationale ontmoetingen met ontwerpers en illustratoren. Met Manon Duintjer heb ik vorig jaar het filosofiespel Nomizo uitgebracht en ik was in Rajasthan om samen met een lokale ontwerper te experimenteren met drukken op textiel.

Ik ben blij met de computer als gereedschap, maar ik houd van handmatig drukken. Liefst met houten letters, vanwege de robuuste afdruk. Zo houd je in de digitale tijd contact met de oorsprong van typografie.'

Marlies Visser

1966 geboren in Schiedam
1990 eindexamen Hoge School voor de Kunsten Utrecht
1991-1995 Bril & Visser Ontwerp, cd-covers
1996-nu Studio Marlies Visser, omslagen en illustraties
2010 initiator Illustratie Biënnale
2012-nu zelfstandig boekontwerper
2015 filosofisch bordspel Nomizo, met Manon Duintjer
2017 textielprints met Meeta Mastani

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden