IFFR Tiger Award voor Iraanse komedie Radio Dreams
Radio Dreams wint de competitie voor jong talent op het 45ste International Film Festival Rotterdam, waar de nieuwe directeur Bero Beyer zich ontpopt tot een bekwaam gastheer.
Het is even wennen. Niet langer drie Tiger-winnaars, zoals op de vorige edities van het in oorsprong non-competitieve Rotterdamse festival, maar één grote winnaar. Vrijdagavond bij de prijzenuitreiking in De Doelen kende de jury Babak Jalali (36) de eerste ongedeelde Tiger-award toe, plus het bijbehorende en opgehoogde prijzengeld (40.000 euro). Zijn wat lome en melancholische komedie Radio Dreams volgt een dag uit het leven van de spil van een Iraans radiostation te San Francisco. Hoofdrolspeler en zanger Mohsen Namjoo (bekend als de 'Iraanse Bob Dylan') sleept zich door het leven: ongeïnteresseerd in een studiobezoek van een Afghaanse rockband of zelfs Metallica.
De in Iran geboren en in Londen opgegroeide Jalali, die in 2009 zijn debuut Frontier Blues regisseerde, is een van de meer vergevorderde filmmakers uit de dit jaar niet bijster sterke Tiger-oogst. Die was van de gebruikelijke zestien titels teruggebracht tot acht, een van de wijzigingen van de dit najaar aangetreden directeur Bero Beyer.
Hij zette deze editie nog niet geheel in de steigers, maar liet zich al wel gelden. De door hem gekorte Hivos Tigercompetitie komt met een voordeel: de gekozen films krijgen zo meer aandacht. En een nadeel: de helft van de acht titels was eigenlijk te pover voor dat podium.
De Speciale Juryprijs ging naar La última tierra, waarin de Paraguayaan Pablo Lamar met minimale middelen de aandacht vasthoudt: hij filmde het sterf- en rouwproces van een ouder echtpaar in hypnotiserend lange, solide shots, en met een indringende geluidsscore.
Overzichtelijke programmering
De 45ste editie was iets overzichtelijker geprogrammeerd dan gewend en kende als overkoepelend thema 'veranderende identiteit'. Dat keerde terug in de over het festival verspreide kunstinstallaties, zoals de speelse Gender Swap Machine, waarin bezoekers middels virtual reality-brillen even van sekse mochten ruilen.
Er liepen enkele aansprekende gasten rond, van de Amerikaanse kunstenares Laurie Anderson (documentaire Heart of a Dog) tot Ben Wheatley, alom getipt als het voornaamste jonge Britse regietalent. Wheatley was dit jaar aanwezig met zijn alternatief gestileerde sciencefiction High-Rise. Zo iemand waarvan ze straks zeggen: die zag ik gewoon aan de bar in Rotterdam. Tegelijk is het een punt van zorg dat voorheen zo gekoesterde gasten als de Taiwanese meester Hou Hsiao-hsien en de Thai Apichatpong Weerasethakul zich niet lieten zien bij de vertoningen van hun films, maar dan binnenkort wel opdraven in filmmuseum EYE in Amsterdam. Dat overkomt Rotterdam te vaak. Het festival moet de enigszins verwaarloosde banden met de internationale filmwereld aanhalen, daar ligt een taak voor Beyer. Die toonde zich de afgelopen dagen in elk geval een bekwaam gastheer en spreker, een verademing. Het ging weer over film, niet over marketing of digitale platformplannen.
Winnaars
Hivos Tiger-award: Radio Dreams (Babak Jalali)
Speciale Juryprijs: La última tierra (Pablo Lamar)
Warsteiner publieksprijs: Land of Mine (Martin Zandvliet)
Internationale persprijs (FIPRESCI- award): Bodkin Ras (Kaweh Modiri)
Nederlandse persprijs (KNF-award): De waarneming (Frank Scheffer)
Grillige cinema
Films selecteren kunnen ze wel, in Rotterdam. Veel aansprekende titels die de komende maanden ook gewoon in de reguliere bioscoop opduiken, maar ook de meer grillige cinema die zo vergroeid is met het festivalimago. De bezoekers mogen de iets conventionelere titels graag hoog waarderen in de publieksfavorietenlijst (dit jaar met het Deense oorlogsdrama Land of Mine als winnaar), maar er blijft opmerkelijk veel animo voor het werk van dwarse filmmakers.
Ook de continue verschuiving van interessante filmlanden kon in Rotterdam worden waargenomen: Tunesië en Brazilië bijvoorbeeld, daar staat momenteel de ene na de andere filmmaker op.
En juist als je denkt dat Rotterdam nu wel alle vergeten of nooit erkende meesters heeft (her)ontdekt, weten de programmeurs toch te verrassen met een intrigerend oeuvre, dit jaar van de 87-jarige Catalaan Pere Portabella en de controversiële 76-jarige Japanner met huisarrest, Masao Adachi. In dat opzicht weet het festival zich te onderscheiden van de grotere, meer kapitaalkrachtige broers Berlijn, Venetië en Cannes.
Het festival loopt nog tot zondag. Dan worden ook de bezoekersaantallen bekendgemaakt.
Ontvang elke dag de Volkskrant Avond Nieuwsbrief in uw mailbox, met het nieuws van vandaag, tv-tips voor vanavond, en alvast zes artikelen uit de krant van morgen. Schrijf u hier in.
