ICC eist opheldering van Libië over zoon Kaddafi
De rechters van het Internationaal Strafhof (ICC) in de Libië-zaak hebben donderdag met spoed opheldering geëist van de regering in Tripoli. Aanleiding zijn berichten in de Libische pers dat justitie in het Arabische land in februari al wil beginnen met de processen tegen Saif al-Islam Kaddafi, de zoon van de in 2011 gevallen 'Gids van de Revolutie', en tegen Abdullah al-Senussi, ex-topman van de militaire inlichtingendienst.
De verdediging is bezorgd dat de verdachten in Libië de doodstraf kunnen krijgen. Dit terwijl nog steeds niet is besloten of het tweetal in Den Haag of in Tripoli moet worden berecht. De advocaten van Senussi hebben dan ook deze week een urgent verzoek ingediend in Den Haag dat de verdachte met spoed naar Nederland moet worden overgebracht.
Hoofdaanklaagster Fatou Bensouda van het ICC verdenkt het tweetal van misdaden zoals moord bij het neerslaan van betogingen tijdens de Arabische Lente. Libië wil het tweetal zelf berechten. De procedure hierover loopt al vele maanden.
Daarbij gaat het om principiële vragen zoals de doodstraf en de rol van het ICC. Het Strafhof is het eerste internationale hof dat slechts 'complementair' is. Dat wil zeggen dat het nationale rechtssystemen 'aanvult'. Een zaak van de aanklagers in Den Haag is slechts ontvankelijk als justitie 'thuis' niet tot vervolging kan of wil overgaan.
Pikant detail is dat de ICC-rechters in Den Haag indirect meewerken aan een mogelijke terdoodveroordeling in Libië, als zij besluiten dat Tripoli Kaddafi en Senussi zelf mag berechten. Dit terwijl het ICC de doodstraf zelf niet mag opleggen. Die straf is in alle beschaafde Europese landen als onmenselijk in de ban gedaan.
Onder volkenrechtdeskundigen woedt al maanden een debat of het de taak van het ICC is om Europese ideeën over mensenrechten op te leggen aan ontwikkelingslanden als Libië. In het ICC-oprichtingsverdrag gaat het immers niet om mensenrechten, maar het bestraffen van zware misdaden, zoals volkenmoord.
