Hypotheekadviseurs: huizenprijs zal kelderen

De Stichting Erkenningsregeling Hypotheekadviseurs deed onderzoek naar wat de 13 duizend leden van zichzelf en de huizenmarkt vinden.

De uitkomsten ervan zijn interessant en verwarrend. Want 99,4 procent van de 683 respondenten vindt zichzelf integer – van hun collega’s vinden ze hooguit driekwart integer.

Maar bijna allemaal overtreden ze hun eigen gedragscode. Die zegt dat ze de huizenkoper niet een hypotheek moeten aansmeren die hij niet kan betalen.

Driekwart van de adviseurs raadt wel eens een klant aan een hypotheek te nemen die op dat moment buiten bereik van hun financiële polsstok is. Die is gedefinieerd als 4,5 keer het jaarinkomen – voor een modaal salaris komt dat neer op circa 140.000 euro. Die norm wordt naar schatting bij 30 procent van de nieuw afgesloten hypotheken overschreden. De adviseurs doen dat, zeggen ze, omdat ze zeker menen te weten dat de klant in de toekomst meer gaat verdienen, rijke ouders heeft of flink wat eigen geld.

De baas van de Autoriteit Financiële Markten (AFM), Hans Hoogervorst, is een kruisvaart tegen dergelijke tophypotheken begonnen. In zijn ogen is het levensgevaarlijk om in tijden van crisis een hypotheek af te sluiten op basis van veronderstelde carrièrekansen. Hij kreeg de complete huis- en hypotheekbranche en de politiek over zich heen toen hij eind april verordonneerde dat wie een nieuw huis koopt, voortaan niet méér mag lenen dan de marktwaarde van die woning.

Dit betekent dat een huizenkoper altijd eigen geld mee moet brengen om de kosten van de koop te betalen – vaak zo’n 10 procent van de koopprijs. Vooral voor starters is dit amper op te brengen, omdat ze niet eerst een huis met winst hebben verkocht. Ondanks de massale kritiek is de AFM, de toezichthouder van de adviseurs, vastbesloten de regels aan te scherpen.

De hypotheekadviseurs laat dit ogenschijnlijk koud. Althans, op de vraag of ze door de kredietcrisis anders zijn gaan werken, antwoordt 83,6 procent ‘oneens’. Logisch, want slechts 1,9 procent meent dat de hypotheekadviseurs schuldig zijn aan die crisis. Massaal, ruim 80 procent, wijzen ze daarvoor naar de banken.