Hormoonvrije anticonceptie-app: goed alternatief voor pil of onbetrouwbaar?

Natural ­Cycles werkt op basis van het dagelijks meten van de lichaamstemperatuur. Die varieert gedurende de menstruatiecyclus; tijdens en na de eisprong is die temperatuur iets hoger. De temperatuurmethode is op zich heel oud - vrouwen onthouden zich op vruchtbare dagen van onbeschermde seks. Maar ­Natural Cyclus maakt het makkelijker: met behulp van een algoritme toont de app per dag een rood of een groen bolletje: rood voor vruchtbare en groen voor niet-vruchtbare ­dagen. Volgens ­Natural Cycles gebruiken ruim een half miljoen vrouwen in meer dan 160 landen de app. De meesten van hen zijn tussen de 25 en 35 jaar oud.

De investering van 30 miljoen dollar verliep onder leiding van het Zweeds-­Nederlandse EQT Ventures. Dit fonds is opgezet door Kees Koolen, oprichter van reiswebsite Booking.com. In juli van dit jaar haalde de app al 6 miljoen dollar op. Natural Cycles wil het opgehaalde geld gebruiken voor onderzoek, marketing en het aannemen van extra personeel.

Pil verliest terrein

In Nederland gebruikte in 2013 tweederde van de vrouwen tussen de 18 en ­de 45 jaar anticonceptie, volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek. Vooral onder 25- tot 35-jarigen heeft de pil de laatste jaren terrein verloren: tussen 2003 en 2013 daalde het gebruik met tien procentpunten. 'De tolerantie voor bijwerkingen neemt af', verklaart hoogleraar Fauser. 'Vrouwen voelen zich er niet honderd procent goed bij en lezen in de krant meer over de risico's en bijwerkingen.' Het gebruik van het hormoon­spiraaltje is toegenomen.

Ineke van der Vlugt, programmacoördinator bij Rutgers, kenniscentrum op het gebied van seksualiteit, vindt 'het denkbaar dat het pilgebruik afneemt omdat vrouwen na een paar jaar slikken soms voor een andere, duurzamere methode kiezen. Zeker voor vrouwen die roken of overgewicht hebben, is de pil niet altijd aan te bevelen vanwege een verhoogd risico op trombose.'

Anticonceptie

Tot februari van dit jaar mocht de ­Natural Cycles-app niet verkocht worden onder de noemer 'anticonceptie'. ­

De Zweedse volksgezondheidsdienst ­Läkemedelsverket sommeerde Natural Cycles eind 2015 alle verwijzingen naar 'anticonceptie' van de site en uit de app te verwijderen. Zonder officiële certificatie mocht het bedrijf niet de suggestie wekken vrouwen te beschermen tegen zwangerschap. Als gevolg hiervan halveerde de omzet.

_{Tekst gaat verder onder de afbeelding.}

Minder betrouwbaar

In februari werd de temperatuur-app in de EU alsnog gecertificeerd als anticonceptiemethode. Het bedrijf heeft ook bij de Amerikaanse Food and Drug Administration een verzoek ingediend de app als voorbehoedsmethode te mogen aanprijzen. Toch vindt ook Van der Vlugt het predicaat anticonceptie 'gevaarlijk' voor de app. 'Wij zouden die niet definiëren als anticonceptiemethode. Met deze app weet een vrouw weliswaar wanneer ze vruchtbaar is, maar op die dagen moet ze er dan toch altijd andere anticonceptie naast gebruiken.' Ook Fauser vindt temperatuur meten een 'beduidend minder betrouwbare methode dan bijvoorbeeld de pil. Maar vrouwen kiezen door negatieve bijwerkingen van hormonen steeds vaker voor ouderwetse methoden als het condoom en temperatuur meten.'

De hoogleraar pleit voor meer onderzoek naar nieuwe voorbehoedmiddelen. 'De anticonceptiepil is sinds begin jaren zestig op de markt. Het middel is niet erg specifiek en het is tijd voor iets nieuws. Een methode die gerichter werkt.'

Natural Cycles is niet het eerste anticonceptiehulpmiddel in zijn soort. De LadyComp is een cycluscomputer die ook op basis van een dagelijkse temperatuurmeting aangeeft of een vrouw wel of niet vruchtbaar is. Het apparaatje komt uit Duitsland en is sinds 2004 verkrijgbaar in Nederland. Ongeveer een kwart van de gebruikers van ­Natural Cycles ­gebruikt de app trouwens juist als ze wel zwanger willen worden, dus om de ­dagen dat ze vruchtbaar zijn te kunnen benutten.