Hollands Glorie

Het grote terugblikken op het afgelopen jaar is begonnen. Veel nieuws valt er ook niet te noteren, de zalen in het clubcircuit bieden de laatste weken van het jaar vooral plaats aan Nederlandse artiesten, en belangwekkende nieuwe platen komen niet meer uit.

Behalve de nieuwe Kane natuurlijk. Maar de platenmaatstchappij vond het blijkbaar niet de moeite waard recensie-exemplaren rond te sturen aan media die zich in het verleden negatief over de muziek van de heer Woesthoff hebben uitgelaten. Prima, dat scheelt weer een paar uur ergernis, want zelfs een Kane-album moet je toch minstens een keer of drie horen om er iets zinnigs over te kunnen zeggen.

Ik heb bovendien Kane helemaal niet nodig om vast te stellen dat het heel erg goed gaat met de Nederlandse popmuziek. Want dat is de conclusie die je zo aan het einde van 2009 wel kunt maken. Niet alleen verschenen er prachtige plate van, ik doe maar een greep: De Staat, Kyteman, Martyn, 2562, Horse Company en Anne Soldaat, ook op de podia valt nog veel te genieten.

Het afscheidsconcert van Johan volgende week dinsdag staat al maanden met dikke letters in de agenda, en natuurlijk was daar afgelopen vrijdag het laatste optreden van Kyteman's Hiphop Orchestra.

Ik was erbij in de Heineken Music Hall en genoot. Dat lijkt na spectaculaire optredens op festivals van North Sea Jazz tot Pinkpop bijna vanzelfsprekend maar is het niet. Zo vond ik de show die ze op 6 november in Tivoli gaven, teleurstellend. Het was rommelig en ongeconcentreerd, bovendien bleek Kyteman inmiddels ook populair onder het uitgaansvolk dat vooral voor elkaar kwam en livemuziek voor kennisgeving aan nam. Ik was verbijsterd te zien hoe flink wat mensen toen het concert begon gewoon met hun rug naar het podium tegen elkaar aan bleven kletsen. Ook zij hebben toch in de rij moeten staan voor kaartjes. Maar ze kochten geen kaartjes voor een mooi concert maar voor een evenement dat hip was.

Dergelijk publiek was er natuurlijk ook in de HMH, maar de meerderheid van de vijfenhaf duizend bezoekers waren toch echt voor de muziek gekomen, en die was nu wel schitterend. Wat me vooral opviel was dat Colin Benders, trompettist en voorman van het orkest, veel meer naar de voorgrond drong. Toen ik Kyteman voor het eerst zag, in januari van dit jaar op Noorderslag, was het moeilijk om tussen alle rappers en muzikanten de dirigent te ontwaren. Nu was daar geen twijfel meer over mogelijk.

Het hart van de show was een nu echt heel goed lopende Jam maar meest ontroerend bleef Benders solo in Sorry. 'Jammer dat ik niet meer liedjes heb geschreven', zei Benders die nog wel een half uurtje door had willen gaan maar geen materiaal meer had. Misschien, maar het is me na een keer of acht Kyteman's Hiphop Orchestra ook opgevallen dat de liedjes niet zo bepalend voor de show zijn geweest. Dat zat 'm echt in het samenspel. Zo valt de plaat me ook iedere keer weer tegen sinds ik de band live gezien heb. Een nummer als Blow The Whistle On 'Em is op plaat geen schim van de live versie.

Ik maak me ook geen zorgen over de toekomst van Kyteman, ik denk dat hij nog met heel veel moois op de proppen zal komen, en dat we ook live nog veel van hem kunnen genieten, met wie hij ook verder muziek zal gaan maken.

Toen het vrijdag afgelopen was, voelde dat ook niet als het einde maar eerder als het begin van iets. Het was mooi geweest zo, beter zou het niet meer worden. Nu maar weer wat anders.

Mooi wel hoe Colin C-Mon & Kypski ook nog bedankte dat ze hem als klein jongetje hadden

geadopteerd en hem in hun band hadden opgenomen. Ik denk dat Kyteman zonder hen inderdaad niet geworden was wat hij nu is, en het is mooi dat Benders een volle zaal daar nog even op wees.

Wat de Nederlandse popmuziek dit jaar typeerde is volgens mij niet eens zo zeer de kwaliteit als wel het door de beoefenaars zoeken van samenwerking met elkaar. Dat begon al meteen aan het begin van het jaar toen Kyteman opdook om mee te spelen tijdens een optreden van De Staat in Ekko, Utrecht. Men gaat niet alleen naar elkaar kijken, men zoekt ook naar mogelijkheden elkaar creatief aan te vullen. Roos zingt mee met Anne Soldaat, Anouk schrijft liedjes met Tjeerd van Voicst, Typhoon neemt een plaat op met New Cool Collective en Benjamin Herman speelt mee met C-Mon & Kypski.

Nederlandse muzikanten zijn niet meer elkaars concurrent maar eerder elkaars fans.

Over samenwerking gesproken, op de valreep van 2010 verscheen er nog De Speeldoos, wat mij betreft een van de mooiste releases van het jaar. Op een cd die je al dan niet kunt aanschaffen in een fraaie ambachtelijke speeldoos, dat het muziekje van Stap Voor Stap bevat, staan zes liedjes. De teksten zijn geschreven door verstandelijk beperkte mensen, aangesloten bij zorginstelling Dichterbij.

De muziek is gemaakt door Roos Rebergen (Roosbeef) en Torre Florim (De Staat), en die is echt subliem. De vaak sombere teksten krijgen een opgewekte muzikale bedding en de zang van Roos en Torre sluit veel beter op elkaar aan dan je op grond van beider eigen platen zou verwachten.

Het is even wennen om Torre in het Nederlands te horen zingen maar het is ook even wennen om Roos echt voluit te horen gaan in Oudjaar of Ik En Mijn Vriendin. Jammer dat het maar bij zes liedjes is gebleven maar beiden bleken te druk om nog meer samen op te nemen.

Jammer ook dat het maar bij twee optredens van Torre & Roos is gebleven. Gelukkig heb ik ze allebei gezien. Vorige week zondag in Tivoli De Helling en afgelopen donderdag in De Groene Engel in Oss.

Het laat me nu al dagen niet los. Op het podium stonden de jongens van De Staat samen met Roos Rebergen, en het klonk geweldig. Al dagen dreunen regels als Het is al vaker gebeurd/Iemand dood of Mensen drinken mijn tranen uit Champagneglazen of Geef je geld niet uit aan onweer of Jezus is de zoon van God/Maar ik ben de zoon van mama na in mijn hoofd. Muziek en teksten vielen net zo mooi samen als de zang van Roos en Torre.

Zes liedjes slechts, twintig minuten concert dus, maar ik zal er nog lang aan terugdenken. Niet alleen aan wat er op het podium gebeurde maar ook in de zaal. In Oss waren veel cliënten van Dichterbij aanwezig, ook de meeste tekstschrijvers. Die amuseerden zich zichtbaar. Er werd gedanst op de kadans van Jezus Is De Zoon Van God en de bossa nova van Ik En Mijn Vriendin.

Het smaakte allemaal naar veel meer, en misschien komt het er volgend jaar wel van. Voorlopig doen we het met deze zes prachtliedjes, mijn Kersttip dit jaar.

En dat onze Nederlandse muzikanten elkaar volgend jaar nog maar vaak mogen opzoeken en tot samenwerkingen komen even verrassend als geslaagd als hier op De Speeldoos.

Ik hoorde dat afgelopen vrijdag toen Roos een afscheidsfeestje gaf in Den Dolder, waar ze drie maanden als artist in residence had verbleven, ze bezoek kreeg van Typhoon.

Hij had opgetreden in Leiden en was met zijn posse op doorreis naar Zwolle om midden in de nacht even in Den Dolder te party-crashen.

Typhoon en Roosbeef, het lijkt me een schitterende combinatie.