Hoe word ik geen Ad Fransen?
In tien richtlijnen legt de schrijver uit hoe je een midlife-crisis omzeilt.
Oud, vies en eenzaam. Of dood, en dan na vijf dagen pas worden gevonden, in zijn tot vuilnisbelt verworden eenpersoons appartementje op de Prinsengracht. Dat is het schrikbeeld van journalist en schrijver Ad Fransen (56). Eerder werkte hij voor HP/De Tijd en schreef hij Coke, over zijn cocaïneverslaving. Nu is er een nieuw boek: Het meisje met de mooiste heupen. Het gaat over een man die, in een laatste poging zijn bindingsangst te overwinnen, met zijn 21 jaar jongere vriendin (met mooie heupen) naar Heerlen verhuist, de stad van zijn jeugd. Die hoofdpersoon is eigenlijk Fransen zelf. Het meisje liet hem in de steek en inmiddels woont hij weer in Amsterdam. Alleen, zonder vriendin, zonder kinderen.
Ad Fransen is teleurgesteld in de liefde en het leven. Daarom een aantal richtlijnen, voor wie het nog niet te laat is. Hoe word je géén Ad Fransen?
BEGIN GEEN RELATIE MET EEN 21 JAAR JONGERE VROUW.
'Ik moet als Ad Fransen praten? Ik zou het zo weer doen. Want wat is het alternatief?'
Iemand van je eigen leeftijd.
'Veel mannen zeggen, heel slijmerig: het draait om karakter. Ik zeg dan: karakter kun je niet neuken. Daar komt het in de essentie op neer. Hoewel het echt niet alleen om neuken draait, hoor. Maar ja, iemand van mijn eigen leeftijd...'
Daar zou je niet mee naar bed willen.
'Nee.'
Helemaal niet, nooit?
'Nee. Dat weiger ik.'
Waarom?
'Ik wil geen relatie die me bevestigt in mijn eigen verval. Ik zou met een vrouw van mijn eigen leeftijd gezellig naar het strand kunnen, of naar de bioscoop, of een huisje huren in Toscane, maar dan zou ik stiekem altijd denken: zat ik hier maar met een leuke jónge vrouw. Ik vind vrouwen van mijn eigen leeftijd eigenlijk best een beetje verzuurd.'
Allemaal?
'Best veel vrouwen die ik ken, ja. Omdat ik zelf ook tamelijk cynisch en verzuurd ben, zit ik er niet op te wachten om samen te kankeren, in de trein, met een thermosfles tussen ons in. Het is toch een eeuwenoud gegeven dat een man op zoek gaat naar jeugd.'
Niet alle mannen van jouw leeftijd doen dat.
'Dan zijn het huichelaars. Als ik op een mannenreisje ga, naar een concert in Londen, of forellen ga vissen, dan gaat het nooit over thuis, terwijl een heleboel van die mannen getrouwd zijn. Het gaat altijd over het verlangen naar een 27-jarige.'
Is dat niet ook een beetje stoer doen? Misschien durven ze niet te zeggen dat ze het zo fijn vinden om 's avonds lekker tegen hun vrouw aan te liggen.
'Die bedden zijn al lang uit elkaar geschoven. Geen enkele van mijn getrouwde vrienden heeft nog seks, na zoveel jaar samenzijn. Dus hoe word je geen Ad Fransen? Nou, door dus heel lang bij één iemand te blijven.'
Hoe lang duurde je langste relatie?
'Een jaar of tien, maar daarvan was ik vijf jaar ongelukkig. Ik wil niet dat het misverstand ontstaat dat ik voortdurend geil ben ofzo, maar ik denk gewoon heel vaak: hoe kan ik meer uit mijn leven halen?'
Als je dan toch voor zo'n jongere vrouw kiest, draag haar dan op handen.
'Dat kan Ad Fransen heel slecht. Ik kan een vrouw lang als een trofee koesteren. Ik was zelfs trots toen de conducteur in de trein dacht dat het meisje met de mooiste heupen mijn dochter was. Het is een teken van viriliteit om een mooie jonge vrouw aan je zijde te hebben.'
Hoe lang heb je haar gezien als trofee? Een jaar?
'Zoiets. Daarna komt de ware aard van Ad naar boven. Daarna blijkt dat ik heel grillig kan zijn. Dwars, koppig, eigengereid, rationeel. Ik vind het moeilijk om te slikken.'
Had je er iets aan kunnen doen, achteraf?
'In relatietherapie misschien. Maar dan zegt iemand: jullie staan te veel in elkaars cirkel, en dan moet ik overgeven. Dan denk ik: flikker op zeg, ik ben wie ik ben. Ik ben Ad Fransen.'
GA IN RELATIETHERAPIE.
'Doen, als je geen Ad Fransen wil worden, maar dan moet je er ook in geloven. Ik denk dat relatietherapie meestal een lapmiddel is. Dan gaat je vrouw van 50 ook eens een keer lingerie kopen, van Sapph of Marlies Dekkers. Pfff. Ik gruw daarvan. Als je in relatietherapie gaat, zit de rottenis al te diep. Een mens heeft meer aan zijn eigen psychiater. Dus geen psycholoog of kwakzalver, maar iemand die er verstand van heeft.'
Een echte dokter.
'Ja, dat is natuurlijk ook weer heel onvrouwelijk. Overigens vind ik vrouwen veel leuker dan mannen. Ik ken vrouwen van 50 die na hun scheiding zeggen: hè fijn, lekker met mezelf alleen. Dat heb ik een man nooit horen zeggen. Ik ben eigenlijk een heel sneu iemand, ik moet altijd een vrouw hebben. Moeten we al naar een nieuwe stelling?'
HANG JE GELUK NIET OP AAN HET WEL OF NIET HEBBEN VAN EEN VRIENDIN, OF SEKS.
'Als je geen Ad Fransen wilt worden, moet je zorgen dat dat niet zoveel uit maakt. Toen de televisie nog een beeldbuis had, zag ik mezelf soms weerspiegeld in het scherm. In mijn eentje, met een glas bier. Gátver. Dat kón niet, ik moest erop uit! Iemand zoeken! Ik probeer dat schrikbeeld onder controle te krijgen. Het is fijn dat ik veel vrouwen om me heen heb. Die kunnen goed relativeren.
'Vaak exen. Ik heb geen kinderen, maar wel exen. Ze zorgen goed voor me. Er is altijd ergens een hapje te eten.'
KRIJG KINDEREN.
'Tot ik midden 40 was leefde ik een leven vol drank, drugs en seks. Daarna begon mijn kinderwens op te spelen. Ik laat niks na, behalve een paar egodocumenten. In die zin vind ik het leven soms een beetje waardeloos.'
Is het te laat voor kinderen?
'Ik denk het wel. Ik weet al van tevoren dat ik het niet lang uithoud met een vrouw. Ik sta niet garant voor een goede gezinsvorm.'
PROBEER NIET OM VROUWEN TE BEGRIJPEN.
'Als je geen Ad Fransen wilt worden, moet je denken: ze is gewoon zo. Vijf minuten geleden wilde ze de stad in en nu ineens niet meer - laat haar maar. Slikken.'
Heb je de indruk dat je vrouwen beter begrijpt dan tien of twintig jaar geleden?
'Iets beter. En dat is op het punt van het niet begrijpen.'
Je begrijpt nu dat je vrouwen niet begrijpt.
'Ja. Maar vrouwen zijn veel te belangrijk voor mannen, dat is het hele probleem.'
Andersom ook, toch?
'Ja? Dat weet ik niet. Misschien is mijn probleem wel een aandachtsprobleem. Dat ik me afvraag: vinden vrouwen mij leuk genoeg? Hebben vrouwen mannen wel nodig? Een vrouw ís toch al alles? Een man is alleen maar een bundel spieren. Ik zat laatst met een clubje te eten, mannen en vrouwen. Zo'n man vertelt dan wat hij allemaal weet van The Stones of van bepaalde vliegtuigen, en zijn vrouw doet dan alsóf ze hem bewondert. Knap vind ik dat. Want eigenlijk denkt ze: wat een onzin. Ik denk dat vrouwen onbaatzuchtiger zijn in de liefde.'
Zou je vrouwen beter willen begrijpen?
'Is het daar niet te laat voor? Ik hoop eigenlijk toch dat vrouwen míj ineens gaan begrijpen. Weet je, het leuke van Ad Fransen zijn is dat je een raadsel wilt oplossen. Een vrouw is een raadsel. Als het raadsel opgelost zou zijn, is er misschien niks meer aan. '
STAP VOOR JE 40STE OVER JE BINDINGSANGST HEEN.
'Of eerder! Als je geen Ad Fransen wilt worden, moet je niet denken dat het leven alleen maar rock-'n-roll is. Aan de andere kant: ik mis die kinderen, maar ik heb ook geen hypotheek en een vervelend huwelijk, of, nog veel erger, een scheiding. Die gescheiden mannen jagen vaak het boeiende vrijgezellenleven na waarvan ze denken dat ik het leid.'
Het is niet boeiend?
'Nou, nee. Mijn grootste ondeugden zijn af en toe naar Societeit De Kring op vrijdagavond, waar dan bejaardendansen is. Dan zie ik die mensen spartelen. Ik sta er zelf ook weleens te dansen. Heel even denk ik dan dat ik John Travolta ben, maar als je naar jezelf zou kunnen kijken, is het een belachelijk gezicht. Ik wil niet die vieze oude man zijn die nog heel hardnekkig jong doet en alleen naar het café gaat om naar jonge meisjes te kijken.'
LEG JE NEER BIJ HET FEIT DAT JE OUDER WORDT.
'Ik heb veel leuke dingen meegemaakt, leuke banen, leuke vrouwen, en dan opeens: flap, afgelopen. Ik word van alle kanten geconfronteerd met de eindigheid van alles. Mijn psychiater zei laatst: face it, je bent op een leeftijd dat er veel verdwijnt en er maar weinig bij komt. Ik ben bezig met een hopeloos gevecht tegen verval en ouderdom. Ik ga nog drie keer per week naar de sportschool. Daar zie ik steeds dezelfde mensen die ook lopen te worstelen met hun lichaam. Ik denk dat er bij mij iets verandert door dat sporten, maar aan al die andere mensen verandert niks, dus wie houd ik voor de gek?'
Doe je verder veel aan je uiterlijk?
'Ik gebruik anti-agingcrème. Van een goed merk. Ik heb het roken en de drugs afgezworen, en nu probeer ik datzelfde te doen met alcohol. Ik drink nu een maand niet.'
Verf je je haar?
'Nee, gelukkig zit grijs worden niet in mijn genen. Van een beetje grijs zou ik eerder aantrekkelijker worden, denk ik. Maar kijk eens naar mijn gympjes, zeg. Laatst stond ik bij een vriend in de keuken. Ik zei: moet je nou eens kijken naar onze schoenen. Gympjes met allerlei kleurtjes. Waar zijn we mee bezig?'
Een hopeloos gevecht.
'Ik vind het eigenlijk pathetisch van mezelf. Vroeger zei ik: als ik een buikje krijg, pleeg ik zelfmoord. En nu krijg ik een buikje. Dus óf ik moet zelfmoord plegen, óf dat buikje moet weg. Vrouwen zeggen: laat toch zitten. Het gaat hen niet om hoe je eruitziet, maar om wat je zegt.'
'Met stemverheffing: 'Hoewel ik dat niet geloof! Want ze vallen echt niet op een kalende man met korte beentjes en roos op z'n schouders.'
VERHUIS NIET MET JE VEEL JONGERE VRIENDIN NAAR DE PROVINCIE.
Waarom ging je?
'Ik wilde alle schepen achter me verbranden. Het meisje in het boek, mijn eigen meisje, kreeg een misgeboorte. We wilden opnieuw beginnen. Ik kwam uit een burn-out, was klaar bij HP/De Tijd. En zij, een jong iemand, zei: we gaan iets totaal anders doen. Ik wilde er een gezin stichten. Ik zag het als een laatste kans, zij zag het als een kans. Omdat ik het zo krampachtig zag als een laatste kans was het gedoemd tot mislukken. Weet je waar ik ben ingetrapt, op m'n 52ste? Een idylle. Ik dacht dat ik eindelijk een vrouw had ontmoet die wist wat er met mij moest gebeuren.'
Je had je lot in haar handen gelegd.
'Het klinkt een beetje laf misschien, maar ik vertrouwde op haar. Kom maar mee, zei ze altijd. Dat kon ze zo lief zeggen.'
Je zou denken dat het andersom zou zijn, jij bent de oudere man.
'Ja hè? En toch. Een oudere man kan ook al gauw het cliché worden van de belerende lul die weet hoe het moet. Dat was ik al zo vaak geweest.'
PRESENTEER JEZELF NIET ALS TRAGISCHE ALLEENSTAANDE MAN.
'Ik presenteer mezelf niet als tragische man, ik probeer te laten zien dat mannen in het algemeen nogal tragisch en triest zijn. De ik-figuur heeft altijd een grote bek gehad. Nu krabt hij zich achter zijn oren en denkt hij: man, wat heb jij er een puinhoop van gemaakt. Hij laat het meisje met de mooiste heupen door z'n vingers glippen en denkt na over wat er van z'n leven is geworden. Helemaal niks.'
CREDIT:
Ad Fransen: Het meisje met de mooiste heupen
ISBN 978 90 234 5431 1
€ 17,90
undefined