Hoe kom je rond van een uitkering?

amsterdam Deze maand hebben duizenden mensen hun baan verloren. Volgende maand zal dat aantal waarschijnlijk alleen maar toenemen. En als de economische crisis doorzet, zitten eind 2010 700 duizend mensen zonder werk.

Velen van hen zullen komende tijd rond moeten komen met een WW-uitkering. Ofwel, in de eerste twee maanden met 75 procent van het laatstverdiende loon en daarna met 70 procent. Maar let op, er is wel een maximumbedrag dat uitkeringsinstantie UWV overmaakt. WW’ers krijgen maximaal 183,15 euro bruto per dag. Dus had je een 40-urige werkweek, dan is dat maximaal zo’n 4 duizend euro bruto per maand. ‘Wat je daar uiteindelijk netto van overhoudt, verschilt per persoon’, aldus een UWV-voorlichter. ‘Afhankelijk van andere inkomsten gaat hier nog 40 tot 60 procent belasting vanaf.’

En dat is voor sommigen schrikken. Want rondkomen met een WW-uitkering blijkt voor veel mensen best lastig, zegt Peter Kuijpers van De Budgetteer, een stichting die mensen met geldproblemen begeleidt bij het zoeken van hulp. ‘Elke maand stijgt het aantal hulpvragen. In januari met eentiende, in februari met eenvijfde en in maart werden het er nog meer.’

Het levert schrijnende situaties op. Kuijpers: ‘Één van de heftigste voorbeelden van de afgelopen tijd is die van een stel dat binnen twee weken na elkaar hun baan verloor. ‘Bovendien hadden ze net een nieuw huis gekocht en hun oude woning niet verkocht. Omdat ze hun nieuwe huis moesten afzeggen, kregen ze een boete. Die kwam bovenop de makelaarskosten en openstaande rekeningen van hun creditkaart en de Neckermann.’ Het gevolg: een schuld van ongeveer 30 duizend euro. ‘Het kwam voor hen zo plotseling. Dat is heel erg zuur.’

Ook budgetinstituut Nibud krijgt de laatste tijd steeds meer vragen van mensen die vrezen dat ze het niet meer kunnen bolwerken. Als je je baan dreigt te verliezen, is het belangrijkste volgens Nibud dat je je financiën op een rij zet en een planning maakt. ‘Loop al je afschriften en kostenposten na. Dan pas krijg je een goed inzicht in het uitgavenpatroon’, zegt voorlichter Gabriëlla Bettonville.

De meeste huishoudens geven tussen de 15 à 20 procent van hun inkomen uit een huishoudelijke uitgaven, zoals eten en drinken. Zo’n 50 à 60 procent gaat op aan de vaste lasten. En ongeveer 25 à 30 procent valt, volgens het Nibud, onder de noemer ‘buffer’. ‘Daarin kan vanalles zitten: van je spaarpotje tot je uitgaven voor kleding en recreatie. Vooral op de laatste luxeproducten is veel geld te besparen’, stelt Bettonville.

De meeste mensen blijken vrij eenvoudig zo’n 10 procent te kunnen bezuinigen, zegt schuldhulpverlener Ans Willems uit Eindhoven. Deze regio werd als een van de eerste hard geraakt door de economische malaise. Inmiddels ziet zij samen met haar collega Roy Dassen ook nieuwe werklozen op haar budgetteercursus verschijnen. Wat hun opvalt, is dat veel mensen nog gewoon lid zijn van de loterij, goede doelen steunen en hun boodschappen doen bij een relatief dure supermarkt. ‘Hoe vervelend het ook is voor goede doelen’, zegt Dassen, ‘zulke kostenposten moet je schrappen.’

Wat hun betreft is het het verstandigst een buffer aan te leggen zodra je weet dat je je baan gaat verliezen. Dassen: ‘Dan heb je een potje om op terug te vallen en leer je meteen leven met minder geld.’

En er is veel winst te behalen op kleine dingen, voegt Willems toe. ‘Doe één keer per week boodschappen, in plaats van elke dag opnieuw. En als je iets kookt, eet daar dan twee dagen van, bijvoorbeeld. Dat scheelt best veel geld. Maar veel mensen zeggen: Ja, maar dat vind ik niet lekker.’