Hoe etnisch divers is de Nederlandse politie?

Na de dood van George Floyd ontstond wereldwijd een golf van protest tegen racisme en de soms kwalijke rol van politieagenten. Ook in Nederland kregen de protesten veel steun en sprak premier Rutte over ‘systemische problemen’. Tijdens de borrel deze week zal de discussie ongetwijfeld langskomen.

Uit dit complexe en veelzijdige thema selecteerde uw redactie de vraag: hoe etnisch divers is de politie? Het CBS biedt uitkomst. Van de politiemedewerkers – van schoonmaker tot korpschef – heeft 7 procent een niet-westerse migratieachtergrond, daarmee worden personen bedoeld ‘met als migratieachtergrond een van de landen in Afrika, ­Latijns-Amerika en Azië (exclusief ­Indonesië en Japan) of Turkije’.

Ter vergelijking: in 2019 had van de Nederlandse bevolking 13 procent een niet-westerse achtergrond.

Niet-westerse medewerkers bekleden bij de politie ook minder vaak sleutelposities. De grootste groepen zijn te vinden in functies bij administratie en secretariaat, beveiliging en techniek. Posities bij de meldkamer, de leiding, operationeel specialismen en docenten zijn allemaal slechts voor 2 tot 3 procent bezet door mensen met een niet-westerse migratieachtergrond.

Je kunt de politie vergelijken met andere overheidsinstellingen, die met hetzelfde vraagstuk worstelen. Bij de Rijksoverheid is 11,6 procent van niet-westerse afkomst. Van de schoonmaakorganisatie van het Rijk is bijna 60 procent van niet-westerse afkomst, van de medewerkers met de hoogste salarisschaal 0,9 procent. Bijzonder ­divers lijkt het ministerie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid, waar ruim een kwart van de medewerkers van niet-westerse afkomst is. Dat komt vooral doordat de Rijksschoonmaakorganisatie, waar zo’n tweeduizend medewerkers in dienst zijn, bij dat ­ministerie is ondergebracht.

De politie is bezig met een flinke ­inhaalslag. Van alle nieuwe werk­nemers had in 2018 13 procent een niet-westerse migratieachtergrond. Hiermee is deze lichting een behoorlijk goede afspiegeling van de samen­leving.

Het is wel zaak de nieuwe medewerkers te behouden. Van de politiemedewerkers die binnen twee jaar stopten, waren er relatief veel met een niet-westerse afkomst.

Belangrijker dan de cijfers over de afspiegeling is de interne cultuur. Heel recente cijfers ontbreken, maar uit de recentste Medewerkersmonitor (2016) bleek dat de helft van alle agenten die zichzelf als ‘allochtoon’ omschreven, discriminatie ervaren op het werk. Dat kan een factor zijn in de grotere uitstroom van deze groep.

Vraag uw borrelpartner dus niet alleen of het aantal Turkse Nederlanders bij de politie een goede afspiegeling is van de bevolkingssamenstelling, vraag ook hoe de sfeer is bij de politie.

Hoe zit het met de sfeer op straat tussen burgers en politie? Zowel van de Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond als van de volledige bevolking krijgt de politie een krappe voldoende als het gaat om vertrouwen. Tussen die twee groepen zit een klein verschil, maar het is een stuk beter gesteld dan in de ­Verenigde Staten. Uit een recente ­enquête van Axios-Ipsos blijkt dat slechts eenderde van de zwarte ­Amerikanen vertrouwen heeft in de politie, tegenover ruim driekwart van de witte Amerikanen. Mochten de ­gemoederen te hoog oplopen tijdens de borrel, kunt u altijd nog klagen over Amerika.