'Hij is een krankzinnig ongeluk'

Bush is nog altijd president. Was u niet bang dat uw film tijdens de première al achter de feiten aan zou lopen?

‘Nee. Mijn film eindigt in 2004, en sindsdien is Bush niet interessanter geworden. Kijk naar zijn reactie op de kredietcrisis. De taal, de houding, het ongeduld en het gebrek aan betrokkenheid – allemaal precies zoals direct na 11 september. Het is dezelfde man. Hij leert niet van zijn fouten, want hij herkent ze niet. Bush denkt: in 2030 of 2040 zullen die idioten van de pers wel inzien dat we het juiste deden. Er zit een scène in de film waarin W. droomt dat zijn vader naar het Witte Huis komt, om hem in elkaar te slaan. Dat is fantasie, maar die vrijheid hebben we genomen om te laten zien dat er ergens heel diep in hem, misschien toch wat twijfel zit.’

In W. legt u veel nadruk op de moeizame relatie tussen Bush sr. en jr..

‘W. was veertig, en werd nog steeds gezien als het zwarte schaap van de familie. Zijn vader was beter in politiek, beter met baseball, beter met zijn studie, beter in geld verdienen in de olie-industrie én vocht als gevechtspiloot in een oorlog. Bush jr. faalde op al die terreinen. Ik kan me voorstellen dat die frustratie en woede jarenlang in zijn ziel heeft gewoekerd, en er na zijn veertigste uit komt. Hij stopt dan met drinken en toont plots een ongelofelijke wilskracht.’

Had u deze film niet beter vier jaar geleden kunnen maken?

‘Misschien wel, dan was de schok groter geweest. Maar dat was niet haalbaar geweest. De feiten lagen er toen nog niet, dan hadden we moeten speculeren. Als het nu te laat is, jammer dan. Maar de film belandt hoe dan ook in een tijdscapsule, en over vijf jaar kijk je er nog eens naar en denk je: dat is de manier waarop die lul zich gedroeg, dat is die arrogantie.’

Hoe past Bush in het rijtje JFK en Nixon?

‘Nixon en Kennedy waren de grote figuren uit mijn jeugd. Nixon verafschuwde ik, maar hij is fascinerend, zoals een bad guy kan fascineren. En Bush, Bush is een krankzinnig ongeluk. Ik had nooit gedacht dat zoiets als Bush zou kunnen gebeuren. Ik ben Vietnam-veteraan, heb daar al drie films over gemaakt, dus de mars naar Irak voelde als een herhaalde nachtmerrie.’

Heeft de familie Bush al gereageerd op W.?

‘Nee. Alleen broer Jeb, die had al kritiek zonder de film gezien te hebben. En de perssecretaris van het Witte Huis heeft laten weten dat de president geen tijd heeft om een idiote film te zien. En adviseur Karl Rove zei dat ik geboren was met een linkse neocortex.

‘Ironisch genoeg sta ik ook aan de andere zijde van het hek, voor de mensen die nu beweren dat ik met mijn film Bush verdedig. Nee, ik heb compassie, ik maak drama. Het is deprimerend om altijd te horen: o, hij is niet ver genoeg gegaan, of: o, hij gaat weer te ver.’

Welke film gaat u nu maken?

‘Weer een Vietnamfilm, over My Lai. Niet alleen over het bloedbad daar, maar ook over het onderzoek naar het bloedbad. Een soort JFK meets Platoon.’ BB