Het is nu definitief: gemeenten mogen vuile dieselauto's weren uit centra
Utrecht mag oude dieselpersonenwagens weren uit het centrum met de instelling van een milieuzone. Met deze uitspraak woensdag van de hoogste bestuursrechter, de Raad van State, is dit besluit definitief geworden. Hoger beroep hiertegen is niet mogelijk.
De uitspraak is ook van groot belang voor andere steden - zoals Rotterdam - die eveneens een deel van de meest vervuilende voertuigen weren uit delen van de stad.
Met de uitspraak vandaag is een eind gekomen aan een lange juridische strijd tegen de Utrechtse milieuzone, gevoerd door de Koninklijke Nederlandsche Automobiel Club (KNAC) en de Stichting Stop Luchtverontreiniging Utrecht (SSLU). Volgens de SSLU verslechtert de luchtkwaliteit juist door de maatregel omdat auto's langer stil staan en meer omrijden. Maar ook de hoogste bestuursrechter stelde hen in het ongelijk. Dieselpersonenauto's en dieselbestelbusjes van voor 2001 mogen de binnenstad, het stationsgebied en het Jaarbeursterrein niet inrijden.
Volgens de bestuursrechter is het voldoende dat de gemeente aantoont dat het milieu gediend is bij de maatregel en dat er een deugdelijke afweging is gemaakt. Dat de milieueffecten mogelijk marginaal zullen zijn, maakt het oordeel niet anders, aldus de rechter. De milieuzone maakt deel uit van een groter pakket aan maatregelen die de luchtkwaliteit in Utrecht moeten verbeteren. Elke maatregel op zichzelf hoeft niet te leiden tot een 'in absolute termen significant groot effect', aldus de Afdeling bestuursrechtspraak.
Boete
Utrecht begon in mei 2015 met het beboeten van de vervuilende diesels. Rotterdam startte een jaar later met het weren van deze voertuigen, als ook benzinewagens van voor 1992. Amsterdam wil vanaf komend jaar de meest vervuilende scooters de toegang tot het centrum ontzeggen.
Utrecht en Rotterdam claimen dat met name de roetuitstoot in de stad flink is afgenomen door de maatregel. Het aantal vervuilende diesels in de steden neemt bovendien flink af: in Utrecht en Rotterdam met meer dan 60 procent. In Den Haag, zonder milieuzone maar met een sloopregeling, met de helft.
Het aantal oude dieselauto's nam sinds 2010 met tweederde af, die verandering is vooral in de Randstad zichtbaar.
Dieselbusjes blijken uit praktijkmetingen van TNO, de uitstootnormen verder te overschrijven dan personenauto's dat doen. Slecht nieuws voor de steden: hier rijden veel van dergelijke busjes rond. Hoe lossen we het probleem op? (+)
Met een warboel aan borden proberen gemeenten in Nederland duidelijk te maken aan automobilisten waar milieuzones beginnen. Mag u met uw auto Rotterdam nog in? (+)
Weerstand
Maar er bestaat ook veel weerstand tegen de maatregel, vanuit onder meer de autolobby en de VVD. Behalve juridisch is er ook politiek geprobeerd de milieuzones te stoppen.
VVD-Kamerlid Barbara Visser kreeg in december 2015 een meerderheid bij elkaar voor haar motie om steden te verbieden op deze manier personenauto's uit hun centra te weren. Maar hier trokken de grote steden zich weinig van aan.
Gemeenten behouden volgens de Utrechtse verkeerswethouder Lot van Hooijdonk (GroenLinks) de mogelijkheid auto's te weren vanwege de bepalingen uit de Wegenverkeerswet. 'We mogen ook sommige straten afsluiten voor autoverkeer. Die vrijheid kan niet zo maar worden afgeschaft.' Zij reageerde woensdag verheugd op de uitspraak van de Raad van State, die volgens haar van grote betekenis is voor alle grote steden in het land die de luchtvervuiling willen terugbrengen.
