Het hertenkamp in Mijdrecht zal verdwijnen – tot ongenoegen van beheerder én buurtgenoten

Zeven hertjes spitsen de oren als beheerder Harry Wahlen (65) het hek van het Mijdrechtse hertenkamp openmaakt en het modderige terrein op stapt. ‘Kom maar’, roept hij, terwijl hij de korrels in de voeremmer laat rammelen. Als eerste sprint een wit-grijs konijn op hem af, na de coronalockdowns in het hertenkamp gedumpt door een buurtbewoner. Daarna volgen de kippen en een gans met wiekende vleugels. De vijf hindes, een jong bokje en een volwassen bok sluiten de bonte stoet.

Sinds 1970 speelt het hertenkamp een sleutelrol in het Utrechtse dorp, als sociale ontmoetingsplek en gratis uitje voor kinderen en hun (groot)ouders. Wahlen, door de bewoners ‘de hertjesburgemeester’ genoemd, was er van meet af aan bij. De bouw van de schuur in het kamp kon hij vanachter het raam van zijn ouderlijk huis volgen. Toen de sloot werd gegraven, zat de kleine Wahlen naast de delver in de kraanwagen. Zijn vader nam de zorg voor de dieren op zich, na diens dood nam moeder Wahlen de voeremmer ter hand. Sinds een aantal jaar zijn Harry en zijn vrouw Annemieke verantwoordelijk voor de hertjes.

Ernstige letselschade

De kans dat Harry Wahlen het beheer van het hertenkamp weer overdraagt aan zijn kinderen is klein. Niet omdat de kinderen niet willen, maar omdat hertenhouderij vanaf 1 januari 2024 hoogstwaarschijnlijk wordt verboden. Dam- en edelherten staan niet op de lijst met toegestane huis- en hobbydieren die minister Piet Adema van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit vorig jaar introduceerde. De lijst wordt in deze vorm van kracht, tenzij er in de Tweede Kamer nog met een motie verandering wordt aangebracht.

Het hert heeft de lijst niet gehaald, omdat het dier volgens wetenschappelijk onderzoek ernstige letselschade kan veroorzaken bij de mens. Daarnaast is het welzijn van de hertjes in het geding. ‘Wilde dieren zijn niet bedoeld om opgesloten te worden in een klein kampje waar het dier geen ruimte heeft om het vluchtgedrag te vertonen zoals ze dat in de bossen en de velden doen’, zei minister Adema vorige week in een debat over dierenwelzijn. Als een hert schrikt, is het namelijk geneigd om heel ver van het ‘gevaar’ te vluchten. Dat kan niet met een hek eromheen.

Als zijn vrouw hem niet had tegengehouden, was Wahlen na het horen van het nieuws meteen naar Den Haag gereden om verhaal te halen. ‘De herten hebben het hier goed’, zegt hij. ‘Ze krijgen goed te eten, zijn nooit ziek en ik heb nog nooit meegemaakt dat ze een bezoeker kwaad deden.’ Natuurlijk, herten hebben minder ruimte dan in de natuur, maar binnen de 2.500 m² oppervlak van het hertenkamp hebben ze volgens Wahlen ook voldoende plek om te vluchten. ‘Probeer er maar eens een te vangen, dat lukt je nooit.’

Groot gemis

Rond het hertenkamp vouwt de 3-jarige dochter van Daria Sundukova met grote ogen haar vingertjes om het gaas. Sundukova verhuisde een half jaar geleden vanuit Rusland naar een huis in de buurt van Amsterdam, maar alleen op de nieuwkomersschool in Mijdrecht was op korte termijn plek voor haar twee oudste kinderen. Om de dure bus niet twee keer op een dag te hoeven betalen, brengt ze de schooldagen door in Mijdrecht. Daarom zijn Sundukova en haar jongste dochter zeker vier ochtenden per week bij de herten te vinden: een prettige plek om de tijd te doden, en haar dochter is dol op de dieren.

Dit soort verhalen bevestigen hoe groot het gemis zal zijn als het hertenkamp straks weg is, zegt Wahlen. ‘Het is een plek waar buurtgenoten op een bankje in de zon een praatje maken.’ Ook het welzijn van die dieren ligt de Mijdrechters na aan het hart. ‘De bok liep een keer rond met prikkeldraad in zijn gewei’, zegt Wahlen. ‘In de tijd dat we wachtten op de komst van de dierenarts werd ik platgebeld door bewoners die zich zorgen maakten.’

Ook begrip onder buurtbewoners

‘Wat zonde dat ze straks weg moeten’, zegt Maciek Topolki (50), die glimlachend toekijkt hoe de herten aan de oude broodkorsten knabbelen die zijn 3-jarige buurjongetje hun vanachter het hek toestopt. Toch klinkt rond de omheining ook begrip voor de beslissing van de minister. ‘Ik vind het maar zielig, die hertjes achter een hek’, zegt Trudie Tiebosch (66), die haar hond uitlaat. ‘Mensen vinden het ook niet leuk om hun leven lang in hun eigen tuin te blijven.’

De kinderen rond het hek kunnen de hertjes nog blijven voeren tot zij zelf volwassen zijn. Hertenhouders mogen hun herten namelijk houden totdat de dieren overlijden. Vanaf volgend jaar moeten de beheerders zorgen dat vrouwtjesherten niet meer zwanger worden. ‘Op dit moment zijn er vier hindes drachtig’, zegt Wahlen. ‘Herten worden tussen de 15 en 20 jaar oud, dus het kamp kan waarschijnlijk nog zo’n twintig jaar bestaan.’
Of geiten houden daarna wellicht een optie is? Wahlen: ‘Geen denken aan. Als je wil leren vloeken, moet je geiten houden.’