BELLEN METCorrespondent Kees Broere
‘Het gaat hier op Curaçao echt richting anarchie’
Rellen en plunderingen domineren het nieuws over Curaçao. Wat is daar aan de hand? We bellen met onze correspondent Kees Broere, die in Willemstad woont.
Hallo Kees, wat een gekkenhuis, daar bij jou!
‘Nou, het doet denken aan de historische dag 30 mei 1969, toen werknemers van Shell hier optrokken van Post 5 – destijds de personeelsingang van de raffinaderij – naar Fort Amsterdam, waar de regering zetelt. Dat is twee uur lopen, en die groep groeide onderweg aan tot zeker vijfduizend man. De rest is geschiedenis: het werd hier een enorme puinbak.
‘Daar lijken deze protesten wel en niet op: nu liep een groep ambtenaren van zo’n vijftig man naar Fort Amsterdam, en sloten vooral jonge relschoppers zich daarbij aan.’
En het is weer een puinbak geworden.
‘Dat kun je wel zeggen. De coronacrisis is met succes verslagen: operatie geslaagd, patiënt overleden. We hebben geen corona meer, maar ook geen economie meer. Door het sluiten van de grenzen komen geen toeristen meer, en is de hele economie stilgevallen. Daarom wordt naar Nederland gekeken: help ons. Nederland heeft gezegd: uiteraard willen we dat, daar zijn we door onze koninkrijksrelatie ook toe verplicht, maar jullie slagen er nooit in om binnen jullie budgetten te blijven, dus we helpen alleen als jullie bezuinigen.
‘In de particuliere sector gaat dat bezuinigen vanzelf, want hotels vallen om en ondernemers gaan failliet. Er zijn geen inkomsten meer. Daarom heeft Nederland gevraagd dat ambtenaren 12,5 procent inleveren van hun arbeidsvoorwaarden. Dat kan vakantiegeld zijn, of premies, als het maar 12,5 procent is. De regering van Curaçao heeft daarvoor getekend en het voorgelegd aan de vakbonden, maar die zeggen: nada en nada. Nada één: we doen het niet. Nada twee: het is onbespreekbaar.’
Wie heeft er gelijk?
‘Dat is een heel moeilijke vraag. De regering hier zegt: we kunnen niet zonder hulp van Nederland, want er komt geen geld binnen. Den Haag zegt: we willen helpen in de vorm van zachte leningen mits er wordt bezuinigd en daar heeft Curaçao voor getekend. De ambtenaren zelf zeggen: het kan niet.’
Waarom kan het niet?
‘Er zijn voldoende mensen binnen de overheid die zich realiseren dat ze blij mogen zijn dat ze in deze crisis überhaupt nog een baan hebben, en die zich realiseren dat ambtenaren niet slecht verdienen. Dat goeie salaris is ook nog eens gekoppeld aan baangarantie, terwijl hotels omvallen en veel mensen failliet gaan. Maar de bonden zijn niet constructief. Je kunt je daarbij afvragen of het hier alleen om een loonprotest gaat, of dat er ook een politiek protest meespeelt. De onvrede die zich nu uit in ordeverstoringen, heerst hier al veel langer. Er is een tweedeling in de samenleving, een kloof tussen arm en rijk die er niet kleiner op wordt.’
Wat merk jij daar zelf van?
‘Je wordt ’s ochtends wakker en je ruikt de brandlucht. Winkels worden geplunderd, er wordt van alles in de hens gezet. Vannacht is een basisschool in de fik gegaan. Het gaat nu echt richting anarchie.
‘Mijn kliko wordt sinds woensdag niet geleegd, omdat het afvalbedrijf Selikor het vuilnis niet meer ophaalt. De overvolle kliko is symbolisch voor een instabiele maatschappij, dan merk je dat maar tweehonderd van de 160 duizend inwoners hier genoeg zijn om de structuren in de samenleving te ondermijnen. Want je gaat niet ’s nachts tegen relschoppers en plunderaars zeggen: hee jongens….’
Ga eens lekker naar bed.
‘No fucking way.’
Zijn de mensen bang?
‘Ja. Je voelt in alles dat de mensen zich enorm onzeker voelen. Je wordt wakker in onzekerheid: ik ruik brand. Wat is er afgefikt? Hoe dichtbij is het? Is het de school van mijn kind?’
Wat verwacht je dat er gaat gebeuren?
‘Onze minister van Justitie is erg in zijn rol gegroeid, hij probeert echt de orde te herstellen. Ik denk dat Curaçao meer veiligheidstroepen zal gaan inzetten.
‘Nederland zit hier voor de kustwacht met 120 militairen van de landmacht, en ik lees dat er nog eens 120 militairen bij komen. Hee, hallo, waarom zou dat nou zijn? Het signaal dat we het hier niet alleen kunnen oplossen, is goed tot Den Haag doorgedrongen.’
Hoe dreigend is de situatie?
‘Tja, wat zal ik zeggen? Ik durf niets te voorspellen. Maar mensen voelen zich onzeker en bang. Dat is een heel explosieve cocktail.’
Op verzoek van Curaçao worden Nederlandse militairen ingezet om de politie te ondersteunen met het handhaven van de openbare orde. Minister Ank Bijleveld van Defensie heeft hiervoor akkoord gegeven. Afgelopen woensdag en donderdag was er op Curaçao een avondklok ingesteld. Minister van Curaçao Quincy Girigorie heeft gezegd dat er in overleg met onder meer Defensie een speciaal plan wordt uitgevoerd om de rust te bewaken zodat de avondklok voorlopig niet meer nodig is. Wel zijn verschillende wijken afgezet en er zijn veel patrouilles op straat. Waar het op woensdag en donderdag direct na zonsondergang losbarstte met brandstichtingen en ordeverstoringen, bleef het op vrijdag vooralsnog rustig.