Het Binnenhof: 25 oktober

Goedemiddag. Zou het aan de invallende herfst liggen dat de linkse lente weer niet meer lijkt te worden dan een luchtspiegeling in de ogen van Jesse Klaver?

Vooralsnog is het VVD-leider Rutte die opnieuw een record breekt.

Hier zijn uw Dagkoersen, die u natuurlijk ook per e-mail kunt ontvangen.

GESPREK VAN DE DAG
Linkse onmacht

'Terwijl het rechtse geluid steeds meer gehoor vindt, valt de eenheid op links uiteen. Een tendens die de rechterkant van het politieke spectrum alleen maar versterkt en dus ongewenst is.'

Dat is geen tekst van Jesse Klaver uit 2016, maar van zijn partijgenoot Leo Platvoet, die in 2006 samen met Adri Duivesteijn van de PvdA en Tiny Kox van de SP een poging deed om de samenwerking op links van de grond te krijgen.

Klaver vond dus bepaald niet het wiel uit toen hij PvdA, SP, D66 en zijn eigen GroenLinks maandagavond opriep elkaar voor en na de verkiezingen vast te houden, opdat niet 'rechts' maar links straks boven ligt in de formatie.

Het is de eeuwige frustratie van het linkerdeel van de Kamer: links heeft nog nooit een meerderheid behaald. 65 à 70 zetels is meestal de bovengrens, met een uitschieter van 75 zetels in 1998 - een uitslag die nu verder weg lijkt dan ooit tevoren. Als er straks al geregeerd wordt, moeten er dus emmers water bij de wijn.

Alleen een serieus bondgenootschap zou dat kunnen veranderen, klinkt het al jaren. Maar tot iets tastbaars kwam dat na 1972 nooit meer. En ook met Klavers nieuwe oproep ('Als wij samenwerken kan de VVD zonder ons geen meerderheid vormen') gaat het meteen alweer mis. Roemer (SP) en Pechtold (D66) gaan hun eigen weg. En PvdA-leider Samsom, toch al chagrijnig omdat Klaver de publiciteit rond het PvdA-verkiezingsprogramma verstoorde, counterde meteen: 'Prima idee, laten we ook meteen fuseren met de fracties.' Waarop Klaver geschrokken terugdeinsde: 'Dat is geen optie.'

Enige troost voor Klaver: machtsvorming op rechts is sinds de opkomst van Wilders' PVV ook steeds ingewikkelder. En dan moet Jan Roos nog aan zijn campagne beginnen.

PROTEST VAN DE DAG
Van gene zijde

Het droevigste en meteen ook indringendste bericht van de week: de zelfgekozen gezamenlijke dood van het voormalige CDA-Kamerlid Frans Jozef van der Heijden en zijn vrouw Gonnie. Plus de zeer politieke oproep die zij vandaag postuum doen in hun overlijdensadvertentie in het AD: 'Opmerkelijk, dat een grote steeds minder religieuze meerderheid, die het leven op zich beschouwt en niet in het perspectief van een "hiernamaals", zich de wet laat stellen door kleine minderheden, die profiteren van de algemene zwakte van de hedendaagse coalitiepolitiek.'

Toeval of niet: woensdag debatteert de Kamer voor het eerst over het kabinetsvoorstel om hulp bij levensbeëindiging toe te staan bij mensen die hun leven 'voltooid' achten. Een overgrote meerderheid is daar in grote lijnen voor, terwijl CDA, ChristenUnie en SGP hebben aangekondigd dat zij alles in het werk zullen stellen - ook in de volgende formatie - om deze ontwikkeling te stoppen.

'Uit piëteit voor de nabestaanden' wilde CDA-leider Buma dinsdag nog niet inhoudelijk reageren.

RECORD VAN DE DAG
1451 dagen Rutte II

Het is nog even wennen. De eeuw begon met zes kabinetten die voortijdig vielen of struikelden. En plots is daar het tweede kabinet-Rutte dat blijft zitten en daarmee record op record stapelt.

Het is allang het langst zittende kabinet van deze eeuw - maar dat was ook niet zo'n kunst. Nu is Rutte ook paarser dan Wim Kok, berekende verslaggever Gijs Herderscheê. 'Hij is althans langer premier dan Kok dat was tijdens zijn tweede kabinet, inclusief de nazit tijdens de formatie van het opvolgende kabinet, Balkenende I.'

Zo kwam Kok II tot 1449 dagen, Rutte II staat vandaag op 1451. Het volgende record waarop Rutte kan mikken? Dat van het derde kabinet-Lubbers (1989-1994), dat 1749 dagen in functie was en daarmee het langstzittende naoorlogse kabinet. Met een beetje moeizame formatie in 2017 moet dat te doen zijn.

CORRECTIE VAN DE DAG
Wel man, niet wit

Ten onrechte werd GroenLinks-leider Jesse Klaver gisteren in Dagkoersen een 'witte man' genoemd (in één adem met alle witte mannen die lijsttrekker willen worden van de PvdA). Een rectificatie is op zijn plaats. Klaver is wel man, maar niet geheel wit, hij heeft een Marokkaanse vader.

Eén trouwe lezer schoot de hele passage over 'witte mannen' sowieso in het verkeerde keelgat. Hij mailde ons: 'Wij witte mannen maken ook deel uit van de Nederlandse bevolking. We're here to stay. Wen er maar aan!' Een opsteker voor Samsom, Asscher, Monasch en de andere aspirant-PvdA-leiders.

_{Deze politieke nieuwsbrief dagelijks in uw inbox? Meld u hier aan: volkskrant.nl/dagkoersen. Tips of opmerkingen? Mail naar haag@volkskrant.nl.}

_{Dagkoersen is de politieke nieuwsbrief van de Volkskrant. Onze politieke redactie neemt u elke middag rond 17.00 uur mee naar het Binnenhof. De Haagse vierkante kilometer is een snelkookpan waarin een tweet in de ochtend kan uitgroeien tot een Kamerdebat in de middag en een crisis in de avond. U leest het in Dagkoersen.}