Helgers vertrekt
PAL na de tweede, andermaal forse, verkiezingsnederlaag voor het CDA bij de Kamerverkiezingen in mei, liet hij weten geen moment aan aftreden te denken....
Volgens Helgers speelde de kritiek uit eigen kring geen rol in zijn besluit. Dat klinkt - en is - niet geloofwaardig, gezien de bezwaren die vooral door tal van oudgedienden tegen zijn functioneren werden geuit. Maar wijs is Helgers' besluit in elk geval wel.
Helgers leidde het CDA gedurende drie buitengewoon moeilijke jaren. De partij verkeerde in diepe verwarring. De oude garde van CDA-politici werd vanuit het kader onder vuur genomen, omdat het vervreemd was van de mensen in het land, technocratisch opereerde en zich weinig gelegen liet liggen aan het toch al zwak ontwikkelde democratische leven in de partij.
Aan Helgers was de opdracht daarin verandering te brengen. Mede onder zijn leiding kwam een inhoudelijk vernieuwingsproces op gang, waarin het CDA zich weer meer dan voorheen op waarden, beginselen en sociale politiek ging oriënteren.
Het interne partijdebat kwam tot leven en tijdens de kandidaatstellingsprocedure voor de nieuwe Kamerfractie verving hij - met overweldigende steun van het partijkader - tal van oud-gedienden door nieuw talent. Alleen Hans ('pitspoes') Hillen wist met steun van Jaap de Hoop Scheffer aan Helgers' vernieuwingsdrift te ontkomen. Het zou interessant zijn te vernemen hoe De Hoop Scheffer nu over die reddingsactie denkt.
Het is waar dat de door Helgers geleide partijvernieuwing bij de verkiezingen tot belabberde resultaten heeft geleid. Zelfs stabilisatie van het aantal Kamerzetels - een doel dat Helgers zich publiekelijk had gesteld - bleek onhaalbaar te zijn. Toch is het onjuist de verkiezingsnederlaag vooral aan hem toe te schrijven. De voortschrijdende secularisatie en het buitengewoon zwakke optreden van de vorige Kamerfractie waren van groter gewicht.
De crisismanager Helgers leidde het CDA doelbewust en met harde hand. Niet Heerma, of later De Hoop Scheffer, maar hij en vice-voorzitter Tineke Lodders (die hem voor het voorzitterschap recruteerde) waren de laatste jaren de baas in de partij. Daarin gaat verandering komen, liet De Hoop Scheffer onlangs al weten. En dát is natuurlijk de echte reden voor Helgers' vertrek.
Nu de fractie weer min of meer op orde lijkt te zijn, zal die het heft weer in handen willen nemen. Helgers beseft dat daarbij een ander, terughoudender type voorzitter past. Dat siert hem. De Hoop Scheffer en zijn door Helgers' in het zadel geholpen collega's zullen de klus nu zelf moeten klaren. Of dat gaat lukken is een andere vraag. Maar Helgers kan terugzien op een geslaagde carrière als crisismanager, waaraan hij op het juiste moment een einde maakt.