Heeft de internationale gemeenschap een plan B als het geweld in Syrië weer doorgaat?

Volgens het vredesplan van de Verenigde Naties en de Arabische Liga had het Syrische leger zich dinsdagochtend terug moeten trekken uit de steden, en zou er op donderdagochtend een volledig staakt-het-vuren van kracht worden. Tot gisteravond is er echter nog hevig gevochten, en rebellen meldden in de loop van vandaag ook schendingen van het bestand. Grote spelers als de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton hebben de Syrische president (in meer of minder bedekte termen) al een onbetrouwbare leugenaar genoemd.

Toch zal bemiddelaar Kofi Annan het plan niet direct dood verklaren. Deadlines als deze worden soms gered in de diplomatieke blessuretijd. Zo staat het prestige van Rusland op het spel, omdat Moskou er bij de internationale gemeenschap steeds op heeft gehamerd eerst in alle redelijkheid met Assad te praten. Rusland zal de Syrische president zeker onder druk zetten om toch op zijn minst deels aan de eisen tegemoet te komen.

Achterkamertjes
Bovendien begint er morgen in Washington een vergadering van de ministers van Buitenlandse Zaken van de G8. Vermoedelijk wordt er nu hevig overlegd in de achterkamertjes, in de hoop bijvoorbeeld China over te kunnen halen om mee te spelen - of om Peking er in elk geval toe te bewegen volgende resoluties van de Veiligheidsraad over Syrië niet meer te blokkeren.

Er is een kleine kans dat de Veiligheidsraad op deze manier tot een nieuwe resolutie komt, waarin Assad wordt opgeroepen om het plan alsnog te implementeren en in te stemmen met een waarnemende missie.

Dat is vermoedelijk ook de opzet van Kofi Annan geweest. Deze doorgewinterde diplomaat kan nooit geloofd hebben dat hij Assad gemakkelijk kon overhalen tot een diplomatieke oplossing. Hij heeft waarschijnlijk gegokt op een plan waar de hele Veiligheidsraad zich achter zou scharen, zodat het internationale speelveld zou veranderen als Assad dat vervolgens verbruit.

De kans dat dit lukt is klein - en de kans dat Assad zijn soldaten direct naar huis stuurt als Rusland en Peking hem niet meer dekken, is nog kleiner. Vervolgens zal de discussie losbarsten of er niet toch militair moet worden ingegrepen (maar niemand wil dat), of dat in elk geval de rebellen door de internationale gemeenschap bewapend moeten worden (waar een heleboel haken en ogen aan zitten). Het Syrische volk heeft er voorlopig niets aan, maar dan kan in elk geval niemand meer zeggen dat niet eerst alles is geprobeerd om op vreedzame wijze tot een oplossing te komen.

_{Sacha Kester is buitenlandredacteur voor vk.nl}