Heb ik ruzie, dan ben ik ineens die 'kutturk'
De ingezonden brieven van zaterdag 14 mei.
Geen 'Turk'-Turk
Graag reageer ik op het artikel van Yasemin Cegerek (O&D, 3 mei). Als Turkse jongen ga ik zelf veel om met Nederlanders en ze zien me ook als een van hen. Ze zeggen dat ik niet zo'n 'Turk'-Turk ben. Omdat ik aardig ben tegen ze en ze nooit uitscheld en de taal goed beheers.
Maar als ik eens ruzie met ze heb, ben ik ineens die 'kutturk'. Dan zien ze ook in dat ik Turks ben. En als ik een keer op kom voor Turkije en Erdogan word ik zelfs door een paar sukkeltjes uitgelachen, omdat ze niet weten wat voor een goede daden Erdogan eigenlijk doet voor Turkije. Omdat ze niks weten over Turkije en er alleen maar negatief nieuws is over Turkije.
Ik vind het ook vervelend dat er kinderen zijn die grappen maken over de terroristische aanslagen. En dat ze lachen om mensen die zich opblazen. Je zult het zelf maar moeten meemaken. Ze roepen zelfs 'boem' naar mij omdat ik islamitisch ben en roepen Allahu Akbar als belediging. Maar ik ben een trotse Turk en een trotse moslim.
Muhammed Bulut (15 jaar), Laag-Soeren
De taal van de liedjes
Terwijl bijna alle Songfestivalliedjes tegenwoordig in het Engels schijnen te moeten, onderscheidt Oostenrijk zich met een Franstalig lied (V, 10 mei). Moedig! 'De taal van het buurland', meldt de Volkskrant. Maar Frankrijk is geen Oostenrijks buurland. Of wordt Zwitserland bedoeld?
Frankrijk is geschokt omdat de Franse inzending deels in het Engels is (Ten eerste, 7 mei). De Franse zanger meent met Engels 'honderden miljoenen Europeanen' te bereiken. Maar in het Engels zingen is echt niet meer onderscheidend. In Europa hebben enkel de Britten en de Ieren (en nog niet eens allemaal) en een handjevol Maltezers en Gibraltarezen het Engels als moedertaal. Geen 'honderden miljoenen'. Elders in Europa is het Engels geen taal waarin men gewoon is te denken. Fransen die een beetje redelijk Engels beheersen, zijn zeldzaam. En lang niet alleen Fransen.
Daarenboven volgt bijna niemand de inhoud van de tekst. Wie kent nog de inhoud van al die Engelstalige liedjes van dinsdag?
Dat Frankrijk al sinds 1977 niet meer gewonnen heeft, ligt niet aan de taal. Elke taal kan gewaardeerd worden zonder dat men de tekst verstaat. In elke taal kan prachtig gezongen worden. Een taal in de muzikale cultuur van het deelnemende land toont rijkdom en verscheidenheid. Zingen met hartstocht en de juiste bezieling gaat meestal beter in de eigen moedertaal. Een Portugese fado, Duitse schlager of Russische ballade in het Engels doet afbreuk.
Als Frankrijk eens iets anders wil dan Franstalig, laat het dan eens kiezen voor een minderheidstaal. Bijvoorbeeld het (Keltische) Bretons. Een prachtige schat om uit te putten! Het Songfestival zou ervan opfleuren.
Johan van Knegsel, Eindhoven
'Eurovision-tune'
De briljante opening van het Te Deum van de Franse componist Charpentier (1643-1704) wordt in het artikel over homo's en het Songfestival simpelweg 'de Eurovision-tune' genoemd. Hoewel Charpentiers stuk spijtig genoeg bij de meeste mensen inderdaad alleen maar bekend is van het Songfestival, moet me toch wel van het hart dat Charpentier op zijn minst een vermelding in het betreffende artikel had verdiend, als componist van waarschijnlijk het beste stuk muziek dat er op een avondje songfestival voorbijkomt.
Job van den Broek, Middelburg
Zelfgenoegzaam
Enige weerzin bekroop me bij het lezen van het recept in V (12 mei) voor Spaanse bonensoep, getiteld 'God in Spanje'. De auteur beschrijft zijn 'religieuze ervaring' op de markt in Valencia: 'Wat moet God toch veel van de mensen houden dat hij zo veel lekkers op de aarde heeft gezet. Alles dat loopt, vliegt, zwemt, van de boom valt of uit de grond kruipt, lag er in volle glorie uitgestald.'
Volle glorie? Al die dode dieren? Wat voor merkwaardige middeleeuwse wereldorde spreekt uit deze woorden! Deze orde, waarin de natuur slechts bestaat om de mens te voeden en vermaken, hoorde ik ooit ook verwoord door chef-kok Kranenborg. In DWDD mocht hij beweren 'dat het de ultieme bestemming van de koe is om heerlijk klaargemaakt en opgegeten te worden'. Het lijkt wel of juist koks een dier niet meer kunnen zien als een levend wezen, maar alleen als een product dat ze in de keuken kunnen vervolmaken.
Er zijn nog vele vermakelijke voorbeelden te geven uit de tijd waarin men dacht dat 'zangvogels waren bedacht om de mens te onderhouden en behagen, en horzels om de menselijke inventiviteit op de proef te stellen ' (zoals de Britse historicus Keith Thomas beschrijft). Maar meende ik nu ten onrechte dat het primaat van de mensen inmiddels wel wat kritischer werd bekeken? We weten toch wel genoeg van de effecten van onze vlees- en visconsumptie op de visstand, het dierenwelzijn, klimaatverandering (door broeikasgasuitstoot van vee) en ontbossing (voor de verbouw van veevoer) om een minder zelfgenoegzame toon aan te slaan.
Een recept lijkt een onschuldig podium, maar juist omdat we allen dagelijks ons voedsel kiezen, is dit niet het geval. Eten is stelling nemen misschien zelfs wel voor een godsbeeld.
Jet Bakels, Amsterdam
Jij zegt het
In het prachtige interview van Wim Brands met Connie Palmen over haar laatste roman Jij zegt het geeft Connie Palmen zelf het antwoord op de vraag waarom haar boek deze titel draagt. Die is niet gebaseerd op de bijbeltekst Marcus 15:1-3, zoals Vonne van der Meer suggereert (O&D, 12 mei).
'Jij zegt het' is letterlijk het antwoord dat Jezus geeft aan Judas als deze tijdens het Laatste Avondmaal aangeeft dat één van zijn discipelen hem zal verraden. Judas vraagt: Ik ben het toch niet Heer? En Jezus antwoordt: Jij zegt het. (Mattheüs 26:22-25.)
Verraad is volgens de schrijfster een van de vele thema's van haar boek.
Wat wordt Wim Brands gemist. Hij stelde altijd de juiste vragen.
José Pothof, 's-Hertogenbosch
Affaire-Kourtit
Dat de universitaire wereld bol staat van jaloezie en achterklap weten we natuurlijk al uit klassiekers als Onder Professoren van W.F. Hermans en Small World van David Lodge, maar uit de affaire-Kourtit (Ten eerste, 11 mei) blijkt dat er een element is bijgekomen. Doordat universiteiten steeds meer als bedrijven worden gerund, gaan hun bestuurders ook zo denken. Terwijl universiteiten vooral vrijplaatsen van discussie zouden moeten zijn, zijn ze vooral begaan met hun concurrentiepositie en, net als bedrijven, vooral bang voor imagoschade.
Dat Karima Kourtit op basis van een anonieme (!) beschuldiging over plagiaat aan de schandpaal is genageld, is een absolute schande en dat haar werkgever de VU haar zo heeft laten vallen is nog treuriger. Maar wel herkenbaar, want de tijd dat open debatten en kritische kanttekeningen bij universitair beleid worden gewaardeerd, is lang geleden.
Over haar promotor Peter Nijkamp, op wie de aanval eigenlijk was gericht, werd in de wandelgangen met bewondering maar ook afgunst gesteld dat hij, net als Vestdijk, sneller kon schrijven dan anderen konden lezen. Zelf mocht ik altijd graag verwijzen naar de Britse econoom Ronald Coase die aan slechts één artikel genoeg had om de Nobelprijs voor de Economie te bemachtigen.
Ton van Rietbergen, economisch geograaf, universiteit Utrecht
Vervroegde AOW
Ik word al zes jaar dagelijks gediscrimineerd vanwege mijn leeftijd, sinds ik mijn werk in 2009 door de crisis verloor. Ik was toen precies 50. Bij het solliciteren vergaat het mij precies zo als Theo van Ghesel Grothe beschrijft in de Brief van de Dag van 11 mei.
Ik ben het helemaal met hem eens dat die leeftijdsdiscriminatie er niet zou moeten zijn, maar ik zie die ook niet verdwijnen nu sinds de crisis het aanbod van werkzoekenden massaal groter is dan het banenaanbod.
Daarom pleit ik voor realisme ten aanzien van de positie van 55-plussers op de arbeidsmarkt.
Het werk is er niet of veel te weinig voor ons en de re-integratiepogingen vanuit de diverse overheden werken ook niet, anders waren we allang weer aan het werk met onze grote werkervaring. Dus: bied de werkloze 55-plussers die dat willen vervroegde AOW aan zodat zij ruimte kunnen maken op de arbeidsmarkt en geen beslag meer leggen op de re-integratiegelden.
Zij zijn niet verantwoordelijk voor het verliezen van hun werk en ook niet voor de hopeloze situatie op de arbeidsmarkt en verdienen het verlost te worden van het negatieve stigma van de bijstand, van de stress over wat ze nu weer met ze van plan zijn, en van verplichtingen die de situatie niet verbeteren.
Dineke Deelman, Amsterdam
Herman van der Horst
Bor Beekman schrijft in zijn artikel 'Palmkans' (V, 12 mei) dat Bert Haanstra in 1951 een Grand Prix kreeg op het filmfestival in Cannes.
Hij was niet de enige Nederlander die die eer te beurt viel. In 1952 ontving Herman van der Horst de prijs voor 't Schot is te boord, een documentaire uit 1951 over Scheveningse vissers.
Inge de Wilde, Bloemendaal
Invictus Games
Het is bedroevend en beschamend dat de media niet de minste aandacht besteden aan de Invictus Games die nu gehouden worden in Orlando (VS) en waar een aanzienlijke Nederlandse afvaardiging aan deelneemt.
Ik vrees dat de meeste Nederlanders niet eens weten wat de Invictus Games zijn. In dit bekrompen landje is men alleen bezig met songfestivals en andere smakeloze mediagerechten. Dat dappere mannen en vrouwen in Afghanistan hun plicht deden en daarbij zware verwondingen opliepen, zowel lichamelijk als geestelijk, interesseert blijkbaar niemand hier. De media dissen slechts op wat de kijker of luisteraar wenst. Ik schaam mij hier voor.
Louk Borgerhoff Mulder, Wassenaar
Remco Campert
Keer op keer word ik aangenaam getroffen door de vindingrijke en aansprekende opmaak van de verschillende onderdelen van de Volkskrant.
En ook: keer op keer raakt het mij, dat de gedichten die Remco Campert in zijn column citeert, 'geamputeerd' worden gepubliceerd: dichtregels worden afgebroken.
Mijn verzoek: maak de column zó op, dat de gedichten de ruimte krijgen: dichtregels voluit. Dat doet recht aan die dichtregels; dat doet recht aan de zorgvuldige, zoekende taal en expressie van Remco Campert en aan de dichters die hij citeert.
Bovendien geeft een adequate vormgeving van de gedichten en de fragmenten mijn leerlingen het goede voorbeeld: gedichten worden met bedoeling en betekenis geschreven in de vorm waarin ze worden opgetekend.
Jullie doen mij en vast veel meer poëzieliefhebbers een plezier, als jullie de bijdragen van Remco Campert zo vormgeven, dat die optimaal tot hun recht komen. Ik zou het geweldig vinden, als in de komende edities de opmaak zó is aangepast, dat de gedichten in hun volle glorie en eigenheid gelezen en ervaren kunnen worden.
Wow, dat zou wat zijn!
Baukje Koolhaas, Wijnjewoude
Gezonde voeding
Verschrikkelijk dat hele gezondheidsmaffia-gebeuren ('Bij de les gezonde voeding wordt er goed gesnoept', Ten eerste, 10 mei). Mijn kinderen van 7 en 9 jaar krijgen in het verre Fryslân met Europese subsidies op de basisschool les in het eten van groente & fruit. Alsof je liefde voor fruit bijbrengt door verplicht onrijpe peren en harde kiwi's voor te schotelen. Ze hebben ook al tandenpoetsles op school gehad. En thuis moeten we dan druk aan de slag met het overhoren van woordjes voor de spellingles, de tafels van 1 tot 20 of Natuurzaken. Zucht.
Was het maar weer vroeger. Thuis bepaalden mijn ouders zelf wat gezond was en daar hoorde ook een snoepje om vijf uur bij, een kopje thee met een schepje suiker, Fanta en een bakje chips op zaterdag, twee keer daags tandenpoetsen en geen of zeer weinig huiswerk, zodat we vooral veel buiten konden spelen.
Ypie Boersma, Reduzum
