Haat 52 procent van de Nederlandse christenen moslims?

De Volkskrant checkt in aanloop naar de verkiezingen op 15 maart politieke uitspraken op waarheidsgehalte. Vandaag: haat meer dan de helft van de Nederlandse christenen moslims?

Maarten Keulemans
Aanhangers van de anti-islambeweging Pegida tijdens een demonstratie in Apeldoorn in 2016 Beeld anp
Aanhangers van de anti-islambeweging Pegida tijdens een demonstratie in Apeldoorn in 2016Beeld anp

In de schaduw van het nieuws dat politieke partij Denk op grote schaal nepaccounts zou inzetten om zijn gedachtegoed op sociale media te verspreiden, kwam weekblad Elsevier met een minstens zo opmerkelijk bericht. Onder Turkse en Marokkaanse Nederlanders zou een oproep rondgaan om op Denk te stemmen, afkomstig van enkele door Turkije betaalde soennitische imams.

'De enige partij die zich inzet voor ons, is de partij Denk', citeert Elsevier het app- en mailbericht. En: 'In de media worden wij met z'n allen als uitschot neergezet. 52 procent van de christenen en 95 procent van de ruim 2 miljoen Wilders-aanhangers haat moslims en wil dat alle niet-westerse burgers het land verlaten.'

Krasse uitspraken, maar hoe zouden ze dat zo precies weten? Hebben die imams soms een eigen onderzoek ingesteld? En, belangrijker, zouden de cijfers hout snijden?

EO-'onderzoek'

Eerst maar eens die 52 procent. Het getal blijkt nog niet zo gemakkelijk te achterhalen: er bestaat nu eenmaal weinig onderzoek naar het specifieke onderwerp wat christenen precies van moslims vinden. Toch blijkt zo'n 'onderzoek' te bestaan - al moet het woord onderzoek tussen aanhalingstekens worden gezet, want het gaat hier niet om een gedegen wetenschappelijke studie, maar gewoon om een peiling die drie jaar geleden werd uitgevoerd onder 1.121 Nederlanders in opdracht van de EO.

En jawel: daar is de 52 procent, een beetje verstopt in het verslag. De onderzoekers legden de deelnemers de stelling voor: 'Ik zou best moslims willen leren kennen, maar ik weet niet hoe'. Daarop zei 52 procent: nee, bedankt, met die stelling ben ik het oneens.

Inderdaad niet heel hartelijk, maar toch ook weer niet zo erg als de imams doen voorkomen. 'Geen moslims willen leren kennen' is immers nog altijd wat anders dan 'moslims haten', laat staan vinden dat 'alle niet-westerse burgers het land moeten verlaten'. Een mens kan ook weinig behoefte hebben zijn buren beter te leren kennen, zonder ze meteen te haten of naar een ander land te wensen.

Bovendien zitten er allerlei addertjes onder het gras. Zo was maar de helft van de bevraagde deelnemers ook echt christen, blijkt uit de technische bijlages, en laat een op de vijf deelnemers weten weleens bij moslims thuis te komen - 6 procent heeft ze zelfs in de familie. Ook zulke mensen zullen 'oneens' hebben geantwoord op de stelling: ik weet niet hoe ik moslims moet leren kennen.

En de '95 procent van de Wilders-aanhangers' die moslims zou 'haten'? Het is lastig te achterhalen waar dat aantal vandaan komt. Uit een peiling van Maurice de Hond bleek dat 95 procent van de PVV-aanhang de integratie mislukt vindt, en bij een andere gelegenheid zei 95 procent het eens te zijn met de 'minder Marokkanen'-uitspraak van Geert Wilders. Maar het zou ook gewoon spreekwoordelijk kunnen zijn: '95 procent' is wat mensen al snel uit de losse pols zeggen als synoniem voor 'bijna allemaal'.

Toch lijkt het zelfs hier overdreven dat 1,9 miljoen Nederlanders 'moslims haten en alle niet-westerse burgers het land uit willen hebben'. Zelfs iemand die het eens was met de minder-Marokkanen-uitspraak van Wilders hoeft nog niet automatisch moslims te 'haten'. Laat staan dat ze 'alle niet-westerse burgers het land uit' wensen. Of zouden ze het land ook willen ontdoen van Chinese horecawerkers, Zuid-Amerikaanse studenten en Indiase ict'ers?

Uit de EO-peiling Beeld .
Uit de EO-peilingBeeld .

Conclusie

Het SOS-mailtje riekt naar stemmingmakerij - letterlijk, om stemmen te winnen voor Denk. Hoeveel spanningen er ook zijn, de opstellers van het alarmerende bericht verdraaien de cijfers om een overdreven negatief beeld te schetsen van de sfeer onder autochtone Nederlanders.

null Beeld Wat is waar?
Beeld Wat is waar?

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden