Haagse soberheid

En nu we toch bezig zijn: die korte stop van de Gouden Koets voor de Amerikaanse ambassade was ook heel erg sober. Over dit symbolische blijk van medeleven met het Amerikaanse volk waren maandag reeds de eerste speculaties begonnen, en vanaf het moment dat de koets het Lange Voorhout opdraaide, telde Maartje als het ware de seconden af totdat men de aan de korte zijde gelegen ambassade zou bereiken. Het Grote Moment bleek zegge en schrijve twaalf seconden te duren. Twaalf seconden! Daar zal in Washington nog lang over gepraat worden.

Voor Van Leeuwen vormde de soberheid eerder een bonus dan een handicap. Nu kon hij niet alleen uitleggen welke uniformen de verschillende erewachten en escortes droegen, maar ook wat ze gedragen zouden hebben als alles normaal was geweest. De kleinste details werden door hem gesignaleerd. Toen de Gouden Koets de Amerikaanse ambassade naderde, merkte hij op dat het gebouw niet aan de kant van de koningin zou worden gepasseerd, aangezien deze in de koets ter rechterzijde was gezeten, zoals het protocol overigens voorschrijft. Aan zijn stem was te merken dat hij deze oneffenheid betreurde.

De opvallendste vorm van soberheid betrachtte het NOS Journaal, dat om 8 uur weliswaar opende met de passage van de Troonrede over de terreuraanslag, maar vervolgens eerst de oplopende spanning rond Afghanistan behandelde en pas daarna aandacht besteedde aan de Miljoenennota. Een novum in de historie van het Journaal? In elk geval was het de juiste volgorde, temeer daar de Troonrede een plichtmatig stuk is en de Miljoenennota geen verrassingen van betekenis bevat.

De algemene beschouwingen zouden wel eens een zelfde lot kunnen zijn beschoren. Vanwege het Amerikaanse dramawil de Kamer partijpolitiek gesteggel vermijden. Dat klinkt nobel, en enige nationale saamhorigheid is onder de huidige omstandigheden geen overbodige luxe. Maar laten we die niet verwarren met politiek gefluister. We moeten niet naar een sobere democratie.