Groot-Brittannië zal nooit meer hetzelfde zijn
Engeland slaat rechtsaf. Schotland slaat linksaf. Groot-Brittannië zal niet meer hetzelfde zijn. Dat is het verhaal na een krankzinnige Britse verkiezingsnacht. In Engeland en Wales boeken de Conservatieven een verrassend ruime zege, terwijl de Schotse nationalisten (SNP) op twee na alle zetels gaan winnen. De grote verliezers zijn de Liberaal-democraten, die hooguit twaalf zetels overhouden.
Ook enkele kopstukken van de Labour Partij keren niet terug naar Westminster. De verwachting is dat zowel Labour-leider Ed Miliband en zijn Liberaal-democratische collega Nick Clegg vandaag nog hun vertrek bekend maken.
Premier David Cameron zal ondertussen terugkeren naar 10 Downing Street. Aanvankelijk zag het er naar uit dat zijn partij 316 zetels zou halen - zeven te kort voor een meerderheid - maar inmiddels ziet het er naar uit dat hij alleen kan regeren. Desnoods kan hij terugvallen op de gedoogsteun van de Noordierse Unionisten. De verkiezingsnacht begon met een schok. Tegen alle verwachtingen - en opiniepeilingen - in bleken de Conservatieven makkelijk te winnen. Deze winst ging vooral ten koste van de Liberaal-democraten, de kleine coalitiegenoot.
De ene na de andere Liberaal-democratische minister verloor zijn zetel. Clegg zelf wist het vege lijf te redden, maar maakte tussen de zinnen door duidelijk dat zijn tijd als leider erop zit. Er zijn amper kandidaten om hem op te volgen, zo groot is het bloedbad. Labour deed het behoorlijk in Londen, maar in de rest van het land vielen de resultaten ernstig tegen. Veel kiezers bleken op het laatste moment te hebben gekozen voor zekerheid in plaats van een ongewis avontuur met een linkse regering onder leiding van Labour en gedoogd door de Schotse nationalisten.
Aftreden Miliband kwestie van uren
Miliband was totaal sprakeloos en verbijsterd toen hij, laat gisterenavond, hoorde dat zijn partij niet verder zal komen dan 239 zetels. Zijn aftreden is een kwestie van uren. De grote vraag is wat de toekomst van de unie is.
SNP-leider Nicola Sturgeon heeft met een conservatieve regering geen legitimiteit in Schotland. In zijn overwinningsrede zei Cameron dat verdere machtsoverdracht naar Edinburgh zal volgen, maar dat hij de Unie koste wat het kost wil behouden. Tory-kopstuk Boris Johnson, gekozen in Uxbridge, ging verder en zei dat een federale structuur nu onvermijdelijk is.
De conservatieve zege houdt ook in dat een EU-referendum doorgaat. Niet alleen Labour en de Liberaal-democraten hebben deze verkiezing verloren. Het was ook een dramatische nacht voor de opiniebureaus. Ze bleken er allemaal totaal naast te zitten. Een verklaring is dat conservatieve stemmers de kaarten liever voor zich houden en hun politieke mening pas prijsgeven in het stemhokje.
De partij deed het ook eindelijk weer goed in het noorden van Engeland. Aan de marge stevenen UKIP en The Greens af op vijf miljoen stemmen, maar dat zal zich dankzij het districtenstelsel vertalen in nog geen vijf zetels. Sterker, UKIP's aandeel schommelt rond de 12 procent, maar staat vooralsnog op een zetel, terwijl SNP 57 zetels zal bekleden op basis van 7 procent.
