Griezelen met Hitchcock op het gehoor

De voorstelling beleeft zijn Nederlandse première op de vijftiende editie van Noorderzon, het theater-en crossoverfestival, tot en met 28 augustus in Groningen. Noorderzon richt zich onder artistieke leiding van Mark Yeoman vooral op buitenlandse producties; deze editie belicht met name nieuw werk uit Groot-Brittannië.

Wel opletten: een aantal voorstellingen staat maar een paar dagen. Phobia bijvoorbeeld is alleen nog vanavond te zien – en zeer de moeite waard. Zes acteurs creëren met behulp van hun stem talloze muziekinstrumenten, en verder met zo'n beetje alles wat hun voor handen komt – van een elastiekje tot schoenklemmen tot stukken lillend vlees – een nachtmerrie-achtige sfeer die de film op knappe manier benadert.

Er is geen sprake van een rechte verhaallijn (de film is complex), er zijn trappenscènes, er is aftiteling. Maar al is het beeld dik in orde (hier een acteur in een vreemd aangelichte pose, daar een grimas, een veelbetekenende lach), het geluid is sterker.

Telefoons, krakende grammofoonplaten en botten, geklik van ouderwetse camera's, snelle voetstappen in een straat – het wordt gemaakt waar je bij zit, soms met de vreemdste spullen (selderijstengels). En soms ook klinkt er gewoon fijne jazzy muziek, want deze Australiërs kijken niet op een discipline meer of minder.

Ook alleen nog dit weekeinde staat Crash 3.0 van de Belgische performance-groep Crew. Crash 3.0 bestaat uit twee delen, die overigens gewoon los van elkaar gezien kunnen worden: de Crash-sessions en Crash Anatomisch Theater. De sessions zijn gelimiteerd tot vier deelnemers per keer, maar er zijn meerdere mogelijkheden per avond; het Anatomisch Theater is wat langer en is op zaterdag en zondag te zien.

Een session is ervaringstheater of, zoals Crew het liever noemt, technologietheater. Vriendelijk word je de verbouwde zaal van het Grand Theatre binnengeloodst om uiteindelijk plaats te nemen in een merkwaardige stellage, waarna een wonderlijke reis je deel is.

Crew weet het zo in te kleden dat je elk gevoel van tijd of plaats verliest. Wat is er gebeurd? Er worden flarden tekst op je netvlies geprojecteerd

. Een crash, misschien? Met een auto, een vliegtuig? Een mogelijk ziekenhuisplafond doemt op. Of bewegen raadzaam is, is de vraag. Zo lig je ruim een half uur in het ongewisse, terwijl ongrijpbare beelden van mensen en ruimten (boven) langs schuiven, en je eigenlijk wel wat wilt zeggen, maar waarschijnlijk niemand je hoort.

Dit technologietheater is af en toe werkelijk spannend. De sessie maakt nieuwsgierig naar het anatomisch theater, dat er toch op zekere wijze bij zal aansluiten.