Gratis bus?

De gemeente Leeuwarden onderzoekt de haalbaarheid van gratis openbaar vervoer in de spitsuren. De stad wil van de files af....

Jacques de Jong

Zou het helpen als forenzen 's morgens en 's avonds gratis met de bus mee mogen?

J. van der Hoek, voorlichter gemeente Leeuwarden: 'Het bericht is wat voorbarig verspreid. De resultaten van een studie zijn nog maar net binnen. De gemeenteraad zal zich er de komende weken over uitspreken. Het idee is afkomstig van onze PvdA-wethouder Peter den Oudsten. Ook Leeuwarden raakt verstopt in de spits. Dat komt doordat de helft van de 47 duizend banen in de stad wordt bezet door mensen van buitenaf. Gratis openbaar vervoer zou de gemeente een paar miljoen gaan kosten. Maar nogmaals: elk cijfer is voorbarig.'

H. Bijdeweg, directeur van Taxi 2800200 in Leeuwarden: 'Ik durf er niets van te zeggen. Het openbaar vervoer krijgt bulken geld, maar ze maken er een potje van. Als ze van elke gulden maar 28 cent zelf hoeven te verdienen en de rest krijgen ze toegeschoven, dan moet volgens mij het management niet deugen. Ze kunnen miljoenen steken in een proef met een shuttlebus, terwijl ze van tevoren al weten dat zo'n proef niet kan lukken. Zulke kansen krijgt het particuliere bedrijf niet.'

K. Rotteveel, vice-voorzitter van de Vereniging Reizigers Openbaar Vervoer (ROVER): 'Wij hebben zo onze twijfels over gratis openbaar vervoer omdat bij de meeste passagiers andere factoren meer bepalend zijn dan de prijs, zoals comfort, tijd, gewoonten en gebrek aan kennis over andere middelen van vervoer.

'Bovendien: openbaar vervoer kost nu eenmaal geld, dus is het redelijk er ook geld voor te vragen. De klanten kunnen dan ook eisen stellen inzake bijvoorbeeld de frequentie.'

P. Smit van de stichting Fietsend naar het Werk? Doen!: 'Het spreekt ons zeer aan dat Leeuwarden minder auto's wil in de binnenstad. Dat biedt veiliger en prettiger mogelijkheden voor fietsers. Wij pleiten al tien jaar voor de bouw van parkeergarages aan de rand van de stad, die aansluiting geven op bussen naar het centrum en een veilige route voor fietsers. Op 1 juni starten wij weer een campagne bij gemeenten en bedrijven om het fietsvervoer naar het werk te stimuleren.'

F. Peeters, voorlichter van de gemeente Hasselt, België: 'Vanaf 1 juli 1997 hebben wij hier in de stad gratis openbaar vervoer voor de Hasseltnaren, maar niet om de files op te lossen, want die hebben wij hier niet. Dit gebied is niet zo druk bevolkt als Nederland. De reden dat wij gratis openbaar vervoer hebben ingesteld, was onze kleine binnenstad met de smalle straatjes. Die werden op de piekuren overbelast door auto's en dat had een negatief effect op het leefmilieu.

'Ons openbaar vervoer is niet alleen gratis maar het is ook veel beter geworden. Sindsdien maken er acht keer meer passagiers gebruik van dan voorheen. Het zijn er nu 2,7 miljoen per jaar. De gemeente betaalde in 1997 9 procent van de kosten, in 2001 moet dat 25 procent zijn. De rijksoverheid legt de rest bij.'

Wethouder K. Schuiling (VVD) van Groningen: 'Wij hebben ook in Hasselt gekeken en zo'n opzet is voor ons financieel niet haalbaar. De problematiek bij ons is vergelijkbaar met die van Leeuwarden. Maar wij hebben de beschikking over een Citybus. Dat betekent dat iemand zijn auto voor een rijksdaalder dicht bij de stadskern kan parkeren en op dezelfde ticket met de Citybus naar de stad kan rijden, elke tien minuten. Als je met zijn vijven bent, rijd je dan toch bijna gratis. Verder zijn we bezig met een ringweg ten zuiden van Groningen en binnen enkele jaren moeten er aan de rand van de stad drie transferia verrijzen. Bovendien steken we de komende jaren honderden miljoenen in het openbaar vervoer.'

H. van Vliet, beleidsmedewerker bij de gemeente Zutphen: 'De situatie in onze stad laat zich deels vergelijken met die in Hasselt, geen files en een historische binnenstad. Daarom hebben we op 19 maart een eerste bijeenkomst van openbaar-vervoerbedrijven, provincie, Rijkswaterstaat en gemeente om over gratis openbaar vervoer te brainstormen. Onze wethouder is er een groot voorstander van, maar het gaat ons in de eerste plaats om een grondige verbetering van het huidige openbaar vervoer.'

Mevrouw D. Ypma uit Franeker: 'Als ik om half acht van huis ga, zit ik voor acht uur achter mijn bureau in Leeuwarden. Dan heb ik zeventien kilometer gereden. Ik kan wel met de trein, maar het station is een heel eind van mijn huis. Ik kan ook met de bus, maar die doet er heel lang over en zit bomvol. Ik houd het toch maar op mijn autootje.'

Mevrouw S. Osinga in Stiens: 'Bij ons speelt het probleem niet, wij hebben geen auto en de kinderen gaan per fiets naar Leeuwarden. Het is maar zeven kilometer.'

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden