Goede doelen volgen salariscode
De grote filantropische instellingen betalen geen bijzonder hoge salarissen. Maar bij vertrekpremies vliegen ze nog wel eens uit de bocht....
Amsterdam Elk voorjaar druppelen er op de redactie van de Volkskrant brieven binnen van lezers met vragen over het salaris van directeuren bij goede doelen. Sinds deze krant in 2004 het salaris van de directeur van de Hartstichting publiceerde – en er een landelijke rel losbarstte over de hoogte van dit bedrag – willen gevers graag weten welk goed doel zuinig omspringt met hun giften. Een te hoog salaris is voor deze lezers taboe: vandaar hun vraag of er niet een overzicht te maken valt van de salariskosten bij goede doelen.
Toch is het salarislijstje van goede doelen niet elk jaar verschenen. De inventarisatie van salarissen leidde meestal tot de journalistieke conclusie dat er geen opmerkelijk nieuws te melden viel. De beloning ontwikkelde zich gematigd en er waren geen rare uitschieters. Inmiddels is de rel met het salaris van de Hartstichting vijf jaar geleden en is het tijd een overzicht te geven van de salaristrends bij goede doelen.
De grote filantropische instellingen hielden zich de afgelopen vijf jaar keurig aan de salariscode die onder leiding van oud-Rabotopman Herman Wijffels in 2005 is afgesproken. Geen enkele directeur verdient meer dan de nieuwe Balkenendenorm van circa 176 duizend euro bruto per jaar. Soms zijn de totale salariskosten wel hoger, maar dat wordt veroorzaakt door een bijdrage in de sociale lasten en pensioenen.
De goede doelen meldden hun inkomen ook allemaal uitgebreid in hun jaarverslag. Geïnteresseerde potentiële donateurs kunnen ze dus snel via internet nazoeken. Vijf jaar geleden waren veel goede doelen juist nog erg krampachtig in het prijsgeven van de salarisinformatie.
In de ranglijst van goede doelen zijn ook weinig verrassende verschuivingen zichtbaar. De medische goede doelen betalen hun directeur van oudsher een hoger salaris dan de bestuurders bij milieuverenigingen en ontwikkelingsorganisaties.
Door de salariscode zijn de gemiddelde salarissen in vijf jaar tijd ook miniem gestegen. Tussen 2003 en 2008 steeg het gemiddelde bruto jaarsalaris van de 25 grootste goede doelen van 99 duizend naar 114 duizend euro. Dat betekent dat de directeuren hun inkomen jaarlijks met 3 procent zagen oplopen, in lijn met de cao-stijging van de afgelopen jaren.
Het aantal statutaire directeuren met een hoog salaris is de afgelopen vijf jaar evenmin toegenomen. Bijna alle goede doelen hebben slechts één directeur. Een enkele organisatie heeft twee goed betaalde functionarissen.
De brancheorganisatie van landelijke goede doelen (VFI) heeft per saldo de indruk dat haar salariscode ‘serieus’ wordt opgevolgd, zegt directeur Gosse Bosma. In najaar 2010 komt de VFI met een evaluatie van de code en worden eventuele aanpassingen doorgevoerd.
Zijn er dan geen problemen meer? Uit het salarisoverzicht springen alleen de vertrekpremies van enkele bestuurders in het oog. Zij krijgen een hoger bedrag mee dan één jaarsalaris, terwijl dat sinds de invoering van de code-Tabaksblat in het bedrijfsleven wel usance is geworden.
De goede doelen gaan met hun hoge vergoeding juridisch overigens niet in de fout. Een eenmaal afgesproken arbeidscontract is bepalend bij het vaststellen van een gouden handdruk. Aangezien de VFI in 2005 geen richtlijnen over vertrekvergoedingen heeft afgesproken, zijn de goede doelen ook niet verplicht hierover aparte afspraken te maken.
Maar sinds de invoering van deze code is er in andere sectoren enkele keren ophef geweest over gouden vertrekregelingen. Dit jaar lagen onder meer de directeur van corporatiekoepel Aedes en twee directeuren van De Nederlandsche Bank onder vuur. Alle drie kregen meer mee dan één jaarsalaris.
Deze bedragen lijken overbodig als de vertrokken bestuurder snel een andere baan vindt. De bestuurders van Unicef en het Rode Kruis zijn inmiddels weer aan de slag. Marc Hofstra (Rode Kruis) is sinds mei aan de slag als directeur bij de organisatie Gehandicaptensport. Henk Franken van Unicef, die tot december 2008 kreeg doorbetaald en tevens een bedrag meekreeg, heeft sinds 1 januari zijn eigen adviesbureau.
Of de vertrekpremies voor de VFI reden zijn de salariscode aan te passen, kan Bosma nog niet zeggen. ‘We zijn maatschappelijk betrokken, dus betrekken we alle relevante informatie bij onze evaluatie. Wellicht komen ook de vertrekvergoedingen dan aan bod.’
