Geschiedenis van de fotografie in zakformaat
De Engelse uitgeverij Phaidon wil dat de geschiedenis zich herhaalt. Wat de Penguin-paperbacks in de jaren dertig van de twintigste eeuw hebben betekend voor de literatuur, dat moeten de 55 Journal-pockets doen met de fotografie: een massaal publiek bereiken....
Phaidon biedt de nieuwe reeks vanaf deze week in Nederland aan voor fl 24,50 per deeltje. Vooralsnog zijn de boekjes in Nederland nog maar op drie plekken te koop: de winkel van het Stedelijk Museum en boekhandel Scheltema in Amsterdam, en Scholtens Wristers in Groningen.
Wat importeur Nilsson & Lamm betreft sluiten zich grote aantallen winkeliers bij het drietal aan - ook andere middenstanders dan boekhandelaren - sigarenzaken, modewinkels, computershops - mogen zich melden. Maar voorlopig is het aantal verkooppunten beperkt, volgens een woordvoerster van Nilsson & Lamm een gevolg van koudwatervrees.
Die vrees is wel begrijpelijk. Winkeliers met interesse voor de 55 Journals moeten van álle twintig nu verschenen deeltjes tien exemplaren afnemen (winkelwaarde: 49 honderd gulden). Een flinke investering, waar wel iets tegenover staat: ze krijgen de gratis selling machine, de speciale 55 Journal-draaimolen voor op de toonbank, of - met sokkeltje - de winkelvloer. Minpuntje: alleen in die molen mogen de boekjes worden uitgestald, en niet in de kast.
De uitgever wil door de afnameverplichting voorkomen dat hij blijft zitten met boekjes over minder populaire of minder beroemde fotografen. Daarbij verwacht de uitgever dat verzamelwoede de verkoop stimuleert - wie al vijftien 55 Journals heeft, wil de ontbrekende vijf er maar wat graag bij hebben. En bij de tweede en volgende golven die de markt overspoelen, zal het niet anders zijn.
Elk boekje bevat 55 sleutelwerken (vandaar de titel) van de uitverkoren fotografen. Onder hen bevinden zich negentiende-eeuwers als Eugene Atget (beroemd om zijn Parijse straatfoto's), Eadweard Muybridge (bewegingsstudies) en Julia Margaret Cameron (dramatische portretten uit de beginjaren van de fotografie). De twintigste eeuw wordt vertegenwoordigd door onder meer de foto-essayist W. Eugene Smith (die vooral voor het Amerikaanse blad Life werkte), André Kertesz, Laszlo Moholy Nagy en Dorothea Lange.
Van de hedendaagse fotografen zijn onder meer de Japanner Shomei Tomatsu, de Rus Boris Mikhailov (winnaar van de Citibank Private Bank Photography Prize 2001) en de Amerikaanse Nan Goldin (dramatisch en poëtisch autobiografisch werk) uitgekozen.
Elk boekje heeft een inleiding en biedt achterin volop biografische gegevens, terwijl ook elke foto een korte toelichting krijgt. En het belangrijkste: de drukkwaliteit is subliem.