NieuwsJeugdzorg
Gemeenten moeten jeugdzorginstellingen beter betalen van rechter
Tien gemeenten in de Haagse regio moeten van de rechter jeugdzorginstellingen hogere tarieven gaan betalen voor de zorg die ze leveren. Dat heeft de rechtbank Den Haag dinsdag bepaald in een kort geding, dat was aangespannen door de instellingen.
Volgens de rechter zijn de tarieven die de gemeenten op dit moment aanbieden niet kostendekkend en daardoor in strijd met de eisen uit de Jeugdwet. Het gaat om de gemeenten Den Haag, Delft, Midden-Delfland, Leidschendam-Voorburg, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Voorschoten, Wassenaar, Westland en Zoetermeer. Die hadden de jeugdzorginstellingen nieuwe tarieven aangeboden voor de periode 2020 tot en met 2024.
Volgens de instellingen waren die tarieven volstrekt ontoereikend en konden ze daarvoor geen werk leveren. Maar ze moesten wel op het werk inschrijven, omdat ze anders met lege handen zouden staan. Jeugdzorginstelling Jeugdformaat besloot daarop naar de rechter te stappen en andere instellingen sloten zich bij de procedure aan.
Een van de problemen in de nieuwe contracten die de gemeenten aanboden, was dat zogeheten ‘indirect’ contact met cliënten niet langer declarabel was. Een hulpverlener is echter vaak veel tijd kwijt met zaken die heel belangrijk zijn voor de hulpverlening, maar waarbij er niet direct contact met de cliënt is. Bijvoorbeeld het lezen van dossiers en overleg met andere personen dan de cliënt zelf, zoals betrokkenen van school, gezin en werk. Een ander voorbeeld is de beperkte reistijd die de gemeenten in de tariefberekening hadden meegenomen.
Kostendekkend
Advocaat Tim Raats zegt namens Jeugdformaat erg blij te zijn met de uitspraak. ‘Het vonnis geeft kansen om tot kostendekkende tarieven te komen.’ De uitspraak van de Haagse rechtbank kan volgens hem ook gevolgen hebben voor de tarieven die andere gemeenten in Nederland betalen aan instellingen. ‘Er ligt nu een aantal uitspraken van rechtbanken en gerechtshoven over tarieven en voorwaarden voor jeugdhulp. Daaruit blijkt dat gemeenten simpelweg kostendekkende tarieven moeten hanteren.’ De advocaat van de gemeenten was vooralsnog niet bereikbaar voor commentaar.
Deze week verscheen een rapport van de zorginkoopcoöperatie Intrakoop over de financiële situatie van jeugdzorginstellingen. Die is volgens het rapport zorgwekkend. Intrakoop onderzocht de jaarverslagen van 268 instellingen over 2018, samen goed voor ongeveer 70 procent van de totale omzet in de Nederlandse jeugdzorgsector, die vorig jaar circa 3,7 miljard euro bedroeg. Van deze onderzochte instellingen leden er 60 het afgelopen jaar verlies. Bovendien daalde de totale winst van de instellingen die wel een positief resultaat behaalden. In 2017 zaten er 47 instellingen in de rode cijfers.
Een groot probleem voor de jeugdzorginstellingen is dat een groot deel van hun budget opgaat aan administratieve lasten. Die zijn door de decentralisering in 2015 enorm toegenomen, omdat gemeenten veelal hun eigen regels en beleid hanteren, waardoor instellingen in de praktijk met een enorme berg papierwerk kampen van aanbestedingen, declaraties en verantwoording.
Gemeenten zijn sinds de instelling van de Jeugdwet in 2015 verantwoordelijk geworden voor de jeugdzorg en kunnen ook zelf de tarieven bepalen. Voorheen werden die landelijk vastgesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit.
