Gehandicapte websites

'DE site is net zo inconsequent als het weer', zegt de lichamelijk gehandicapte Jacko van Dijk. Toch is de website van het KNMI de beste, of liever: minst slechte nieuwssite in Nederland, vinden de gehandicapten van het project Drempels Weg. Zij hebben onderzoek gedaan naar nieuws- en mediasites. Conclusie: de sites zijn slecht toegankelijk voor gehandicapten.

Drempels Weg, een initiatief van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, wil internet toegankelijker maken voor gehandicapten en daarmee hun participatie in de samenleving vergroten.

Staatssecretaris Vliegenthart heeft begin dit jaar vier ambassadeurs aangesteld die elk een groep gehandicapten vertegenwoordigen: doven, blinden, lichamelijk en verstandelijk gehandicapten. De vier willen bedrijven en organisaties bewust maken van de drempels die zij op internet opwerpen voor mensen met een beperking.

Daartoe testen de ambassadeurs en hun achterban elke maand een andere categorie websites op basis van internationaal erkende criteria. Juni stond in het teken van nieuwssites. Een belangrijke categorie, vindt de dove ambassadeur Pascal Ursinus, want 'een van de voorwaarden voor participatie is op de hoogte zijn van wat er in de wereld om je heen gebeurt.'

De ambassadeurs hebben ruim twintig sites getest op gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid. De site van het KNMI kwam met een 6,5 als minst slechte uit de bus, gevolgd door nu.nl en, op de derde plaats, weer.nl. De sites van Het Financieele Dagblad, Trouw, Elsevier en SBS scoorden zware onvoldoendes.

Op het criterium toegankelijkheid scoorden 23 van de 24 geteste sites een onvoldoende. De site van het KNMI was de enige die voldoende toegankelijk werd bevonden. Het taalgebruik op de site is eenvoudig, en er is duidelijk kleurverschil aangebracht tussen tekst en achtergrond, zodat slechtzienden ermee overweg kunnen.

Geen enkele geteste site biedt tekstalternatieven bij foto's. Als die ondersteund zouden worden door een tekst, kunnen blinden met een brailleleesregel lezen wat er op de foto's te zien is. Tekst kan ook eenvoudig worden omgezet in spraak.

De verbetering die de ambassadeurs voorstaan om de toegankelijkheid te bevorderen, is dan ook eenvoudig: presenteer informatie in multimedia, in beeld, geluid en tekst, zodat gehandicapten kunnen kiezen hoe ze de informatie tot zich nemen.

Op gebruiksvriendelijkheid scoorden de nieuwssites goed. Ze hebben volgens de ambassadeurs over het algemeen een logische, overzichtelijke en hanteerbare structuur, waardoor het prettig navigeren is. Zo kan vanuit onderliggende pagina's eenvoudig naar de homepage worden teruggekeerd.

Grote winnaar in deze categorie is Het Parool met het cijfer 7,6. De site laadt snel, heeft een goede zoekmogelijkheid, en ook de lettergrootte is in orde. In de eindklassering voor alle categorieën moet deze site echter genoegen nemen met een vierde plaats.

De aanvoerder van dit eindklassement, het KNMI, scoort weliswaar goed op toegankelijkheid, maar de gebruiksvriendelijkheid laat nog te wensen over, menen de ambassadeurs. Theo van Leur (verstandelijke beperking) vindt de website complex, onder meer doordat de opmaak van de homepage en de onderliggende pagina's verschilt.

De blinde ambassadeur Paul Erkens ergert zich aan de grote hoeveelheid links op de meeste sites. 'Omdat mijn software eerst alle links voorgeschoteld krijgt, betekent dit minutenlang wachten voordat ik weet waar ik zijn moet.' Als voorbeeld noemt hij de onlangs gelanceerde nieuwssite en.nl van PCM, uitgever van onder meer de Volkskrant.

Het is volgens de ambassadeurs ook niet altijd duidelijk waar links naar verwijzen. Bewegende links, zoals op de site van Elsevier, moeten verdwijnen, menen zij, omdat die voor veel lichamelijk gehandicapten moeilijk zijn aan te klikken.

Volgens Pascal Ursinus, doof sinds zijn achtste, moet er te vaak worden geklikt voordat de berichten kunnen worden bereikt, en zijn de archieven van een aantal websites slecht bruikbaar. 'Daar zou meer aandacht aan moeten worden besteed.' Ook allerlei grafische toeters en bellen roepen weerstand op. De voorkeur gaat uit naar een eenvoudige site.

Sommigen menen dat de aanpak van Drempels Weg geen zoden aan de dijk zet, omdat de ambassadeurs afhankelijk zijn van de goodwill van organisaties. Een bezoeker van de live webcast, een interactieve uitzending op internet, waar de ambassadeurs onlangs werden geïnterviewd, stelde: 'Zonder wet blijft het pet.' Hij meent dat, net als in de VS, alleen de overheid met wet- en regelgeving toegankelijkheid kan afdwingen. Maar volgens de ambassadeurs werkt dat niet. 'Kritiek positief brengen, niet te hard, werpt hier meer vruchten af', meent Jacko van Dijk.

Drempels Weg, dat ook volgend jaar weer vier à vijf miljoen gulden subsidie krijgt, streeft ernaar eind dit jaar ten minste honderd organisaties zo ver te hebben gekregen dat ze hun sites toegankelijk maken voor gehandicapten. Tot dusver hebben ongeveer dertig organisaties een intentieverklaring getekend waarin zij beloven voor het einde van het jaar aanpassingen te verrichten. Het zal hun imago goed doen.