Geen plicht tot leven

Voor het eerst is euthanasie toegepast op een zwaar demente, wilsonbekwame patiënt. Dat is een belangrijke stap op weg naar verdere zelfbeschikking over het levenseinde. Tot dusverre konden mensen weliswaar aangeven dat zij niet meer verder wilden leven als zij hun geestelijke vermogens zouden verliezen, maar zo'n verklaring was niet rechtsgeldig als zij daadwerkelijk dement waren. De wet schrijft immers voor dat een verzoek tot euthanasie vrijwillig en weloverwogen wordt gedaan. Die Catch 22-situatie is nu voor het eerst doorbroken.

De vraag naar een zelfgekozen levenseinde zal ongetwijfeld sterk stijgen. Door de vergrijzing zal het aantal mensen met dementie toenemen. Nieuwe generaties ouderen hechten veel waarde aan onafhankelijkheid en zelfbeschikking.

Uiteraard moet niet lichtvaardig worden gedacht over het beeindigen van een leven van mensen die - afgezien van hun dementie - gezond zijn. Er kleven zeker risico's aan, zeker als deze praktijk gewoner zal worden. Mensen kunnen bijvoorbeeld onder druk worden gezet door hun kinderen. Het is zelfs denkbaar dat de overheid euthanasie zal bevorderen om kosten te besparen. Daarom moet ook deze vorm van euthanasie goed geregeld worden. Iemand moet een verklaring opstellen als hij nog in het volledige bezit van zijn geestelijke vermogens is, waarin duidelijk wordt aangegeven wanneer hij niet meer verder wil leven.

Uiteindelijk moet de zelfbeschikking van het individu het zwaarst wegen. Aan het recht op leven van demente patiënten mag nooit worden getornd. Tegelijkertijd moet elk mens de keuze krijgen om zichzelf en zijn omgeving het leed van zo'n laatste fase te besparen.

undefined