GEACHTE REDACTIE: Laat vakbeweging zitvlak van het zachte pluche tillen
De vakbond van de toekomst zal vooral een adviseur moeten zijn, zeggen sommigen. Daarbij wordt dan gedacht aan dienstbaarheid aan de centra waar wèl aanhang en macht is samengebald, namelijk de democratisch gekozen ondernemingsraden....
Een advies tegen beter weten in. Het enorme verlies van aanhang en macht van de vakbonden en de sociaal-democratische partijen is onmiskenbaar. De aanhang slinkt drastisch en veroudert ook nog. Maar geen vakbondsbestuurder peinst erover zijn (wankele) machtspositie op te geven voor een in zijn ogen tweederangs positie als dienend adviseur. Eenmaal verworven posities worden tot het uiterste verdedigd, ook als de basis aan de machtspositie in feite al lang is ontvallen.
PvdA-bestuurders zullen blijven proberen de minister-president te leveren en in de colleges van B en W en Gedeputeerde Staten te worden opgenomen. Het pluche is onweerstaanbaar. Ondanks een dodelijke afwijzing door de kiezers zullen ze zo lang mogelijk blijven zitten. En denk niet dat vakbondsbestuurders anders zijn.
De ondergang van de vakbeweging gaat mij als oud-vakbondsbestuurder ter harte. Met name de werknemersbelangen zou ik beter behartigd willen zien. Want de achterhoedegevechten die nu aan de gang zijn kosten veel energie en lossen niets op.
Ondertussen vormen zich gestaag de nieuwe machtscentra van de werkende klasse. Lokale ondernemingsraden, centrale ondernemingsraden en de bundeling van ondernemingsraden in dezelfde regio's en bedrijfstakken gaan onverminderd voort. Het wachten is nog op de landelijke koepels waarvoor jaarlijks te houden OR-congressen het beleid zullen bepalen.
Voor een vakbeweging die de bakens wil verzetten zijn nog wel kansen, maar de tijd dringt. Juist op dit moment zouden ongetwijfeld uiterst waardevolle elementen uit de arbeidersbeweging gecombineerd kunnen worden.
Maar men zal moeten aanvaarden dat de basisdemocratie van de gekozen ondernemingsraden het nieuwe leidende beginsel zal zijn in de arbeidswereld van het jaar 2000. Daar komt de nieuwe machtsbasis te liggen.
ZEIST P. van Gorkum
Medezeggenschap
In zijn column van 27 april schrijft Marcel van Dam: 'De laatste jaren hoor je niet veel meer over medezeggenschap in bedrijven.' Van Dam heeft nota bene zelf een ondernemingsraad. Het is onbegrijpelijk dat juist zo'n prominent persoon met een respectabel verleden zulke uitspraken op papier zet.
De medezeggenschap is als fenomeen in het Nederlandse bedrijfsleven niet meer weg te denken. Van Dam zou zich met wat minder human resource management moeten bezighouden en wat meer de OR-vakbladen ter hand moeten nemen.
Dan komt hij erachter dat de democratiseringsbeweging ook in 1995 nog steeds springlevend is.
DEN HAAG J. Borsboom
