Gasconflict Rusland-Oekraïne escaleert
Het conflict tussen Rusland en Oekraïne over de levering van gas is dinsdag verder geëscaleerd. Het aantal landen dat last heeft van de ruzie, breidde zich in versneld tempo uit.
De Europese Commissie deed hierop een dringende oproep om de gastoevoer aan de EU-landen te hervatten. Gazprom liet weten ‘op elk moment’ weer aan de onderhandelingstafel te willen. De topman van het Oekraïense staatsgasbedrijf Naftogaz zei donderdag af te reizen naar Moskou.
Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom draaide op nieuwjaarsdag de gaskraan naar Oekraïne gedeeltelijk dicht. Vervolgens beschuldigde Moskou Kiev van het aftappen van gas bedoeld voor de Europese markt. Daarna schroefde Rusland de gaskraan maandag nog verder dicht. Het conflict doet denken aan een vergelijkbare kwestie in 2006.
Het conflict is ook een probleem voor veel andere landen geworden, omdat ongeveer een kwart van de Europese gasvoorziening afkomstig is uit Rusland. Daarvan loopt 80 procent via pijpleidingen in Oekraïne.
Vrijwel alle landen in Zuidoost-Europa kampten dinsdag met een sterke teruggang of vaak zelfs een halt in de toevoer van gas vanuit Rusland. De Franse energiemaatschappij GDF Suez zei dat de toevoer van Russisch gas met 70 procent is teruggelopen. Maar ook de westelijker gelegen landen Oostenrijk, Duitsland en Italië hadden last van het conflict. Dat geldt niet voor Nederland, omdat het zelf gas wint. Duitse gasbedrijven waarschuwden dat ook de reserves niet meer zullen voldoen als het conflict langer aanhoudt en de temperaturen laag blijven.
Het gasconflict komt voor Europa op een ongelegen moment. Veel landen kampen momenteel met extreme winterse omstandigheden.
In Bulgarije werd een crisisraad bijeengeroepen, nadat de gastoevoer volledig stil was komen te liggen. Het land is extra kwetsbaar voor de gasruzie, omdat het, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Griekenland en Turkije, geen alternatieve aanvoerwegen heeft voor gas. In Slowakije werd de noodtoestand afgeroepen na een verlaging van de gastoevoer met 70 procent.
De landen van de Europese Unie bespreken vrijdag eventuele noodmaatregelen voor landen die zijn verstoken van Russisch gas. De Vlaamse kustplaats Zeebrugge zei dat het met haar LNG-installatie en onderzeese pijpleidingen West-Europa van gas kan voorzien. Het Nederlandse GasTerra kan slechts beperkt bijspringen. ‘Alles wat we te verkopen hebben, hebben we al verkocht’, aldus een woordvoerder.
Minister Van der Hoeven van Economische Zaken zei dinsdag dat ‘we met de toevoer van gas niet op één paard moeten wedden’. De minister wil dat het aantal landen waarvandaan gas wordt aangeleverd, zich verder uitbreidt. Zij brengt dit weekeinde een bezoek aan Algerije om daarover te praten.