Fusie zwarte en witte school 'kan voorbeeld zijn'

EINDHOVEN ‘Dit is een kans voor open doel. De gemeente hoeft hem er alleen maar in te koppen’, zegt directeur Willem Pronk van basisschool De Korenaar in Eindhoven. Enkele jaren geleden hebben de gemeente en alle schoolbesturen een convenant gesloten om segregatie ofwel ‘scholen met veel allochtone leerlingen’ tegen te gaan. Pronk: ‘Er wordt al jaren gesproken over de problematiek van zwarte en witte scholen. Er is al zo veel over gezegd en geschreven. Het wordt tijd om knopen door te hakken. Wij hebben een oplossing die de overheid op een presenteerblaadje krijgt aangeboden.’

Want De Korenaar, een zogenoemde ‘leefstijlschool’ met een programma waarin normen en waarden centraal staan, wil twee locaties samenvoegen tot één grote, gemengde school. Op de ene school in het Eindhovense stadsdeel Woensel zitten 140 voornamelijk zwarte leerlingen. Ruim 75 procent daarvan is allochtoon, met 27 verschillende nationaliteiten. De andere school, ongeveer een kilometer verderop, telt 280 leerlingen, waarvan maar 15 procent van allochtone afkomst is.

De medezeggenschapsraad van de basisschool, voor de helft bestaand uit ouders en de andere helft uit leerkrachten, wil de zwarte en witte school samenvoegen tot een gemengde school. ‘Wanneer we één locatie hebben, ligt de verhouding tussen allochtone en autochtone leerlingen op een aanvaardbaar niveau van bijna 30 tegen ruim 70 procent,’ aldus Pronk. ‘Dat is een reële verhouding in de wijk waarin de school staat.’

Volgens het ministerie van Onderwijs zou het voor het eerst zijn dat een witte en een zwarte school in Nederland samengaan. Staatssecretaris Sharon Dijksma vindt het vooral bijzonder dat het initiatief van de ouders en de leerkrachten zelf afkomstig is. Volgens de Eindhovense wethouder Marriët Mittendorff kan die aanpak ‘een voorbeeld zijn voor heel Nederland’.

In een aantal vergaderingen heeft de medezeggenschapsraad gewogen wat enerzijds de voor- en nadelen zijn van twee locaties (een zwarte en witte school dus) en anderzijds de voor- en nadelen van een ‘unilocatie’. Uiteindelijk is ervoor gekozen om voor één gemengde school op één nieuwe locatie te gaan. De argumenten daarvoor zijn niet alleen onderwijskundig of idealistisch. Ook financiële overwegingen spelen een rol.

Twee scholen zijn duurder in de exploitatie, temeer omdat het ministerie van Onderwijs maar voor één locatie betaalt. Ook de leerlingenaantallen per groep lopen sterk uiteen. Daarnaast is het gebouw van de witte school sterk verouderd.

Basisschool De Korenaar steggelt al jaren met de gemeente over nieuwbouw. ‘De medezeggenschapsraad en schooldirectie willen na zestien jaar duidelijkheid van de gemeente’, zegt Pronk. Daarom is gekozen voor een burgerinitiatief. Daarmee kunnen burgers een onderwerp op de agenda van de gemeenteraad plaatsen.

De schooldirecteur: ‘Heel Nederland weet dat een zwarte school een slechte zaak is. Aan kinderen van 4 tot 12 jaar kun je nog veel doen. Er zijn onderwijskundig genoeg argumenten voor te vinden, en sociaal ook.’