Fukada treedt af als premier van Japan

Tokio Totaal onverwacht heeft de Japanse premier Yasuo Fukuda (72), die onder vuur ligt vanwege zijn zwakke beleid, maandag zijn aftreden bekendgemaakt. Hij zat nog geen jaar op zijn post en was de opvolger van de eveneens impopulaire premier Shinzo Abe, die in september vorig jaar plots opstapte om gezondheidsredenen.

In augustus bracht Fukuda nog grote veranderingen aan binnen zijn kabinet, in de hoop het vertrouwen van de Japanse kiezers terug te winnen. Vrijdag presenteerde hij nog een pakket aan noodmaatregelen om de stagnerende economie uit het slop te trekken.

De belangrijkste pijlers daarin waren een eenmalige belastingverlaging voor alle huishoudens, en financiële steun in de vorm van zachte leningen en kredietgaranties aan het midden- en kleinbedrijf. Fukuda hoopte dat het pakket nog voor het einde van het jaar zou worden ingevoerd.

Hij heeft de resultaten niet af willen wachten. In een haastige verklaring zei hij gisteren: ‘Als we de problemen van mensen voorop willen stellen, kunnen we het ons niet langer permitteren dat er een machtsvacuüm is vanwege politieke onderhandelingen (...). Er moet een nieuw team komen om noodzakelijk beleid uit te voeren.’

Daarmee doelde hij op de patstelling in het parlement. De regerende Liberale Democratische Partij (LDP), waar Fukuda toe behoort, en coalitiepartner New Komeito, hebben weliswaar nog steeds de grote meerderheid in het Japanse Lagerhuis (Tweede Kamer). Maar omdat de oppositie onder leiding van de Democratische Partij van Japan (DPJ) een meerderheid heeft in het Hogerhuis (Eerste Kamer), kan ze ieder nieuwe wetsvoorstel blokkeren. En dat gebeurt veelvuldig.

Bovendien lag Fukuda zwaar onder vuur binnen zijn eigen partij. LDP-kopstuk Shoichi Nakagawa liet zich onlangs zelfs ontvallen: ‘We moeten nee zeggen tegen een premier die niets zinvols doet.’

Fukuda heeft Taro Aso, de secretaris-generaal van de LDP, opdracht gegeven nieuwe verkiezingen uit te schrijven binnen de regeringspartij. Die moeten een nieuwe premier opleveren. Aso is zelf een van de grootste kanshebbers. Naar verwachting zullen volgend jaar verkiezingen volgen in het Lagerhuis, die de machtsstrijd tussen de regeringspartijen en de oppositie moeten beslechten.